Araracuara vetusta

gatunek rośliny

Araracuara vetustagatunek rośliny z rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae) reprezentujący monotypowy rodzaj Araracuara. Takson ten opisany został w 2008 roku i znany jest tylko z płaskowyżu utworzonego z piaskowców w kolumbijskiej części Amazonii. Roślina została znaleziona w 1999 w departamencie Caquetá w południowej części Kolumbii. Występuje w formacjach zaroślowych z takimi gatunkami dominującymi jak Bonnetia martiana i Everardia montanana oraz Euceraea nítida i Tepuianthus colombianus. Obszar cechuje się dużą ilością opadów w skali rocznej (ok. 3000 mm), ale też obecnością okresu suchego trwającego od grudnia do lutego[4].

Araracuara vetusta
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

szakłakowate

Rodzaj

Araracuara

Gatunek

Araracuara vetusta

Nazwa systematyczna
Araracuara vetusta Fern.Alonso
Anales Jard. Bot. Madrid 65: 344 2008[3]

Nazwa rodzajowa utworzona została od nazwy regionu, w którym roślina została odkryta. Nazwa gatunkowa pochodzi od łacińskiego vetustum znaczącego stary i nawiązuje do pierwotnego charakteru tego taksonu i bardzo długiej historii formacji geologicznej, z którą jest związany[4].

Morfologia edytuj

Pokrój
Krzew i małe drzewo osiągające od 1,5 do 5 m wysokości, o średnicy głównego pędu wynoszącej ok. 4 cm w środkowej jego części. Pędy są słabo rozgałęzione[4].
Liście
Skrętoległe. Skupiają się po kilkanaście do ok. 20 na końcach pędu. Młode liście pokryte czerwonymi włoskami. U nasady liście z dwoma skórzastymi przylistkami, które jednak szybko opadają. Ogonek liściowy długości 3,5 do 5 cm, czerwonawy, kanciasty, silnie ogruczolony. Blaszka liściowa skórzasta, lancetowata do wąskoeliptycznej, zwężająca się ku nasadzie i tu zbiegająca, na wierzchołku wyraźnie wycięta. Osiąga do 12–15 cm długości i ok. 5–5,5 cm szerokości[4].
Kwiaty
Obupłciowe, drobne, żółte, zebrane w wiechowate kwiatostany wyrastające w kątach liści. Osie kwiatostanów długie do ok. 50 cm, w dole z kilkoma zredukowanymi liśćmi. Odgałęzienia wiechy silnie skrócone, stąd kwiatostan kłosopodobny. Kwiaty rozwijają się na szypułkach do 2 mm długości. Hypancjum stożkowate do 2,5 mm długości. Działek kielicha jest pięć (rzadko 4), są one trójkątne, zaostrzone, osiągają 0,6–7 mm długości. Płatki korony w liczbie pięciu są zredukowane (osiągają do 0,4 mm długości) i kapturkowato okrywają pręciki. Pręcików jest pięć, wolnych, do 1,5 mm długości, ich nitki są zgięte. Zalążnia trójkomorowa, naga, o średnicy 1 mm, otoczona mięsistym pierścieniem dysku miodnikowego. W każdej komorze z pojedynczym zalążkiem[4].
Owoce
Suche, pękające, osiągające 9 mm średnicy i osadzone na szypule długości 4 mm. Początkowo zielone, stają się ciemnobrązowe po dojrzeniu. Nasiona jajowate, brązowe, bocznie spłaszczone, osiągające do 5 mm długości[4].

Systematyka edytuj

Jeden z rodzajów z rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae). Roślina posiada cechy charakterystyczne obecne u różnych rodzajów i plemion, w związku z czym trudno ją przypisać do dotychczas wyróżnianych taksonów w obrębie rodziny. Rodzaj klasyfikowany jest jako posiadający niejasną pozycję systematyczną (incertae sedis)[4].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-10-26] (ang.).
  3. Araracuara vetusta Fern.Alonso. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2020-10-26].
  4. a b c d e f g José Luis Fernández-Alonso & María Victoria Arbeláez. Araracuara, un nuevo género de Rhamnaceae de la Amazonía colombiana. „Anales del Jardín Botánico de Madrid”. 65, 2, s. 343-352, 2008.