Archidiecezja mińsko-mohylewska

Archidiecezja mińsko-mohylewska
Мінска-Магілёўская архідыяцэзія
Państwo	Białoruś
Siedziba	Mińsk / Mohylew; ul. Rewolucyjna 1a,; 220030 Mińsk,; ul. Komsomolska 4, 212030 Mohylew
Data powołania	13 kwietnia 1991
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	mińsko-mohylewska
Archikatedra	Najświętszego Imienia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku
Biskup diecezjalny	Józef Staniewski
Biskup pomocniczy	Jerzy Kosobucki; Alaksandr Jaszeuski
Biskup senior	Tadeusz Kondrusiewicz
	Dane statystyczne (2016)
Liczba wiernych; • odsetek wiernych	625 000; 14,2
Liczba kapłanów; • w tym diecezjalnych; • w tym zakonnych	122; 62; 60
Liczba osób zakonnych	145
Liczba dekanatów	11
Liczba parafii	122
Powierzchnia	69 800 km²
	; Archidiecezja na mapie Białorusi
	53°54′11,5″N 27°33′16,8″E/53,903194 27,554667
	Strona internetowa

Archidiecezja mińsko-mohylewska (biał. Мінска-Магілёўская архідыяцэзія; Менска-Магілёўская архідыяцэзія; łac. Archidioecesis Minscensis Latinorum-Mohiloviensis) – jedna z czterech diecezji obrządku łacińskiego na Białorusi, wchodząca w skład metropolii mińsko-mohylewskiej. Diecezja obejmuje obecnie swoim zasięgiem obwód miński i obwód mohylewski.

Historia edytuj

Diecezję erygował Jan Paweł II 13 kwietnia 1991 roku, formalnie łącząc diecezję mińską i archidiecezję mohylewską (w rzeczywistości niemal od nowa przywracając struktury kościelne).

Obszar nowej archidiecezji pokrywać się miał z terytorium aż trzech obwodów Białorusi: mińskiego, mohylewskiego i witebskiego. W 1999 roku z archidiecezji wyłączono jednak terytorium tego ostatniego, tworząc diecezję witebską.

Struktura i wierni edytuj

Terytorium diecezji (69,8 tysiąca kilometrów kwadratowych) zamieszkuje około 4,709 miliona osób w tym 610 000 katolików (czyli 13% ogółu ludności). Według stanu na 2008 rok, w diecezji zorganizowano 20 dekanatów, do których należało łącznie 222 parafii^[1].

W 2013 roku został wprowadzony nowy podział terytorialny archidiecezji. Zredukowano liczbę dekanatów do 11 i liczbę parafii z 220 do 122. Zlikwidowano dekanaty: dzierżyński, iwieniecki, kościukowicki, łohojski, mścisławski, rubieżewicki, słucki i czerwieński. Mińsk, który przedtem był podzielony na 5 dekanatów został podzielony na 2. Dekanat budsławski zmienił nazwę na miadziolski. Utworzono 3 nowe dekanaty: stołpecki, wilejski i wołożyński. Zlikwidowano między innymi parafie, w których nie było kościoła i nie było szans na jego budowę w najbliższym czasie^[2]^[3].

Biskupi edytuj

Osobny artykuł: Biskupi mińsko-mohylewscy.

Biskup diecezjalny edytuj

abp Józef Staniewski – od 2021

Biskupi pomocniczy edytuj

bp Jerzy Kosobucki (wikariusz generalny) – od 2014
bp Alaksandr Jaszeuski SDB (wikariusz generalny) – od 2015

Biskup senior edytuj

abp Tadeusz Kondrusiewicz – metropolita mińsko-mohylewski w latach 2007–2021, senior od 2021

Instytucje edytuj

Kuria Metropolitalna w Mińsku
Caritas archidiecezjalne
Religijna Organizacja "Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką św. Urszuli Ledóchowskiej"^[4]
Wydawnictwo „Pro Christo”
Wydawane są czasopisma „Nasza Wiara”, „Ave Maria”, biuletyn informacyjny „Wiadomości Katolickie”

Klerycy diecezji kształcą się w Międzydiecezjalnym Wyższym Seminarium Duchownym im. św. Tomasza z Akwinu w Pińsku.

Główne świątynie edytuj

Archikatedra Najświętszego Imienia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku (rocznica poświęcenia: 21 października)

Archikatedra w Mińsku

Konkatedra Wniebowzięcia NMP w Mohylewie

Konkatedra w Mohylewie

Siedziby dekanatów edytuj

Parafie będące siedzibami dekanatów

Sanktuaria edytuj

Sanktuarium Matki Bożej Budsławskiej w Budsławiu
Sanktuarium Matki Bożej Białynickiej w Białyniczach (projektowane)
Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Żodzinie
Sanktuarium św. Ojca Pio w Mołodecznie (w budowie)
Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Mińsku (w budowie)
Kalwaria Miadziolska
Sanktuarium bł. Achillesa i bł. Karola w Borowikowszczyźnie

Święci i błogosławieni edytuj

Wśród świętych i błogosławionych związanych z archidiecezją mińsko-mohylewską znajdują się:

Miasta archidiecezji edytuj

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Bobrujsku

Kościół Narodzenia NMP w Borysowie

Kościół św. Franciszka w Soligorsku

Miasta archidiecezji mińsko-mohylewskiej
miasto	dekanat	obwód	rejon	ludność^[5]	liczba parafii
Mińsk	Mińsk-Zachód Mińsk-Wschód	Mińsk	Mińsk	1 974 819	16
Mohylew	Mohylew	mohylewski	Mohylew	380 440	3
Bobrujsk	Bobrujsk	mohylewski	Bobrujsk	217 940	1
Borysów	Borysów	miński	Borysów	143 287	2
Soligorsk	Nieśwież	miński	Soligorsk	106 839	1
Mołodeczno	Mołodeczno	miński	Mołodeczno	95 233	2
Żodzino	Borysów	miński	Żodzino	64 303	1
Słuck	Nieśwież	miński	słucki	62 147	1
Horki	Mohylew	mohylewski	horecki	34 553	1
Osipowicze	Bobrujsk	mohylewski	osipowicki	31 298	1
Dzierżyńsk	Stołpce	miński	dzierżyński	27 441	1
Wilejka	Wilejka	miński	wilejski	26 751	1
Krzyczew	Mohylew	mohylewski	krzyczewski	26 178	1
Marina Horka	Borysów	miński	puchowicki	21 303	1
Bychów	–	mohylewski	bychowski	17 082	0
Stołpce	Stołpce	miński	stołpecki	16 858	1
Smolewicze	Borysów	miński	smolewicki	16 643	1
Klimowicze	–	mohylewski	klimowicki	16 346	0
Szkłów	Mohylew	mohylewski	szkłowski	16 310	1
Fanipol	Stołpce	miński	dzierżyński	15 922	1
Kościukowicze	Mohylew	mohylewski	kościukowicki	15 855	1
Nieśwież	Nieśwież	miński	nieświeski	15 557	1
Zasław	Mińsk-Zachód	miński	zasławski	15 419	1
Łohojsk	Wilejka	miński	łohojski	12 950	1
Berezyna	Borysów	miński	berezyński	11 698	1
Kleck	Nieśwież	miński	klecki	11 348	1
Lubań	Nieśwież	miński	lubański	10 973	1
Czausy	Mohylew	mohylewski	czauski	10 525	1
Stare Dorohi	Nieśwież	miński	starodoroski	10 468	1
Mścisław	Mohylew	mohylewski	mścisławski	10 370	1
Wołożyn	Wołożyn	miński	wołożyński	10 276	1
Uzda	Stołpce	miński	uzdowski	10 090	1
Czerwień	Borysów	miński	czerwieński	9 656	1
Kopyl	Nieśwież	miński	kopylski	9 526	1
Kirowsk	–	mohylewski	kirowski	8 767	0
Krupki	Borysów	miński	krupkowski	8 680	1
Czeryków	–	mohylewski	czerykowski	8 165	0
Sławograd	–	miński	sławogradzki	7 750	0
Kliczew	Bobrujsk	mohylewski	kliczewski	7 457	1
Miadzioł	Miadzioł	miński	miadzielski	6 949	1

Przypisy edytuj

↑ Dane na stronie Catholic.by. [dostęp 2010-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-17)].
↑ Białoruś: w Mińsku dwukrotnie zmniejszono liczbę parafii [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2016-03-07] .
↑ Catholic.by - Мінска-Магілёўская архідыяцэзія (Minscen(sis)-Mohilovien(sis)) [online], catholic.by [dostęp 2016-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-26] .
↑ Chrześcijańskie Centrum Socjalne “Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką świętej Urszuli Ledóchowskiej” [online], samaranin.by [dostęp 2021-10-29] .
↑ 2017

Linki zewnętrzne edytuj

Archidiecezja mińsko-mohylewska na stronie catholic.by (biał.)
Archidiecezja mińsko-mohylewska [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2020-08-21] (ang.).
Archidiecezja mińsko-mohylewska w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 03.01.2021]

[1] Dane na stronie Catholic.by. [dostęp 2010-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-17)].

[2] Białoruś: w Mińsku dwukrotnie zmniejszono liczbę parafii [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2016-03-07] .

[3] Catholic.by - Мінска-Магілёўская архідыяцэзія (Minscen(sis)-Mohilovien(sis)) [online], catholic.by [dostęp 2016-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-26] .

[4] Chrześcijańskie Centrum Socjalne “Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką świętej Urszuli Ledóchowskiej” [online], samaranin.by [dostęp 2021-10-29] .

[5] 2017

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]