Argyreia nervosa

*Argyreia nervosa*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	psiankowce
Rodzina	powojowate
Rodzaj	Argyreia
Gatunek	Argyreia nervosa
	Nazwa systematyczna
	Argyreia nervosa (Burm. f.) Bojer; Hortus Maurit. 224 224 1837
Synonimy
	Argyreia speciosa (L. f.) Sweet; Convolvulus nervosus Burm. f.; Convolvulus speciosus L. f.; Ipomoea speciosa (L. f.) Pers.; Lettsomia nervosa (Burm. f.) Roxb.; Rivea nervosa (Burm. f.) Hallier f.;
	Argyreia speciosa (L. f.) Sweet; Convolvulus nervosus Burm. f.; Convolvulus speciosus L. f.; Ipomoea speciosa (L. f.) Pers.; Lettsomia nervosa (Burm. f.) Roxb.; Rivea nervosa (Burm. f.) Hallier f.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Argyreia nervosa (Burm. f.) Bojer), powój hawajski – gatunek rośliny z rodziny powojowatych. Roślina pochodzi z południowej Azji, introdukowana została na Hawajach, w Afryce, Ameryce Środkowej.

Morfologia edytuj

Pokrój: Duże pnącze z liśćmi o kształcie sercowatym dochodzącymi do długości 5 cm, pokrytymi srebrzystymi włoskami. Kwiaty czerwone o długości 1-1,5 cm. Nasiona twarde, koloru brązowego, o średnicy około 5 mm.

Biologia edytuj

Cechy fitochemiczne: Głównymi substancjami czynnymi są alkaloidy – pochodne kwasu lizergowego. Ergina, zwana często LSA (wyizolowana przez A. Hofmanna) – czyli amid kwasu D-lizergowego, jest jedynym psychoaktywnym alkaloidem w surowcu. Jego syntetycznym analogiem jest LSD, czyli dietyloamid kwasu D-lizergowego. Jak większość pochodnych lizergowch jest wrażliwy na światło – powstają wtedy nieaktywne lumino-pochodne. Ergina działa w dawkach 0,5–3 mg. W powoju hawajskim występują także inne alkaloidy:

izoergina czyli amid kwasu L-lizergowego, nieaktywny izomer optyczny, ergometryna (silnie obkurcza mięśnie macicy – może powodować poronienia), lizergol, izolizergol, chanoklawina, elymoklawina, peniklawina, ergonowina. Ponadto w nasionach, a zwłaszcza świeżych obecne są glikozydy cyjanogenne, których przedawkowanie powoduje nudności, wymioty, biegunki, bóle brzucha i trudności z oddychaniem.

Zastosowanie edytuj

Roślina psychoaktywna: Nasiona były ulubionym afrodyzjakiem i środkiem odurzającym na Hawajach. W Meksyku roślina ceniona jako jeden z najważniejszych psychodelików. Znajduje zastosowanie również we wróżbiarstwie, uzdrawianiu i rytuałach magiczno-religijnych. Przyjmowane doustnie (poprzez żucie) oraz jako macerat. Nasiona pochodzące z Ghany to odmiana nieaktywna. LSA spotykamy również w roślinach z rodzajów Ipomoea i Rivea.; Substancją psychoaktywną jest LSA, działający na receptory 5-HT_2A (jest około 10–50 razy słabsze od LSD). Katalizuje reakcje przewodnictwa w układach: serotoninowym, dopaminergicznym i adrenergicznym powodując spontaniczną depolaryzację.

Uprawa edytuj

Podczas uprawy należy ją chronić przed przymrozkami.

Legalność edytuj

Argyreia nervosa znajduje się w grupie I-N wykazu środków odurzających – posiadanie, przetwarzanie i obrót roślinami żywymi, suszem, nasionami, wyciągami i ekstraktami jest nielegalne bez posiadania odpowiedniego zezwolenia^[4].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
↑ ^a ^b The Plant List Argyreia nervosa. [dostęp 2011-06-18].
↑ Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2020 r. poz. 2050).

Linki zewnętrzne edytuj

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).

[TPL-3] The Plant List Argyreia nervosa. [dostęp 2011-06-18].

[legalność-4] Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2020 r. poz. 2050).

[1]

[2]

[3]

[4]