140 mm armata morska Typ 3
Armata morska 140 mm (14 cm) L/50 Typ 3 – japońska armata morska kalibru 140 mm będąca na wyposażeniu wielu okrętów Cesarskiej Marynarki Wojennej od krążowników lekkich wzwyż.
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Prototypy |
1914 |
| Produkcja seryjna |
1916 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Kaliber |
140 mm |
| Długość lufy |
7000 mm |
| Donośność |
20 500 m przy kącie 35° |
| Prędkość pocz. pocisku |
850 m/s |
| Długość |
7235 mm[1] |
| Masa |
5600 kg[1] |
| Szybkostrzelność |
6-10 strz./min. |
Historia edytuj
Armata została opracowana w wyniku doświadczeń wojny rosyjsko-japońskiej. Ówczesne japońskie krążowniki uzbrojone były w brytyjskie działa 152 mm, lecz ręczne ładowanie pocisków o wadze 45,4 kg dla japońskich marynarzy było uciążliwe (z uwagi na drobniejszą budowę ciała) i przy ogniu ciągłym poważnie obniżało szybkostrzelność, stąd zdecydowano zastąpić je działem nieco mniejszego kalibru[1]. 24 kwietnia 1914 roku armata kalibru 140 mm L/50 Typ 3 (3 rok okresu Taishō) została przyjęta na uzbrojenie[1]. Oficjalnie kaliber jej był oznaczony jako 5,5 cala, a od 5 października 1917 roku – 14 cm[2]. Produkcja seryjna rozpoczęła się w 1916 roku. Pierwszym okrętem, na którym zainstalowano nowe działa był pancernik „Ise”. W okresie międzywojennym armata 140 mm Typ 3 była głównym uzbrojeniem japońskich lekkich krążowników[3]. Armata była stosowana tylko w jednostkach nawodnych, na okrętach podwodnych była stosowana odmiana 140 mm L/40.
Opis i zastosowanie edytuj
Jako pierwsze stosowano działa kazamatowe, na pancernikach typu Ise, a następnie typu Nagato. Kąt podniesienia wynosił w nich początkowo 20°, następnie zwiększony do 30° w przypadku typu Ise i 35° w przypadku Nagato[4].
Na wczesnych krążownikach stosowano podstawy pojedyncze z maską ochronną, o masie 21 ton[1]. Kąt podniesienia wynosił od -7° lub -5° do 20° w przypadku krążowników typu Tenryū, do 25° w typie Kuma i Nagara i do 30° w typie Sendai i „Yūbari”[1]. Donośność odpowiednio wynosiła 15,8 km, 17,5 km lub 19,1 km[1]. Masa pocisku wynosiła 38 kg, a masa ładunku miotającego 10,33–10,97 kg[1].
Na nowszych okrętach stosowano następnie podstawy podwójne modelu A w wieżach, o kącie podniesienia do 30° (część artylerii krążownika „Yūbari”, okręty-bazy okrętów podwodnych „Chōgei” i „Jingei”, stawiacz min „Okinoshima”)[4]. Na krążownikach szkolnych typu Katori i transportowcu wodnosamolotów „Nisshin” zastosowano ulepszone wieże A2, o kącie podniesienia do 35°[4].
Długość działa wynosiła 7235 mm, długość części gwintowanej lufy 5968 mm[1]. Armata miała zamek śrubowy[1]. Żywotność lufy wynosiła 500–600 strzałów[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k Lacroix i Wells 1997 ↓, s. 24-25
- ↑ Lacroix i Wells 1997 ↓, s. 787-789.
- ↑ Japan 14 cm/50 (5.5") 3rd Year Type - NavWeaps [online], www.navweaps.com [dostęp 2017-11-16] (ang.).
- ↑ a b c Lacroix i Wells 1997 ↓, s. 756
Bibliografia edytuj
- Eric Lacroix, Linton Wells: Japanese Cruisers of the Pacific War. London: Chatham Publ, 1997. ISBN 1-86176-058-2. OCLC 222107331. (ang.).