Arszenik i stare koronki (sztuka)
Arszenik i stare koronki (ang. Arsenic and Old Lace) – komedia autorstwa Josepha Kesselringa z 1939 roku, z gatunku czarnego humoru.
| |
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania |
1941 |
| Wydawca | |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Przekład | |
Bohaterkami sztuki są dwie starsze panie z oddaniem opiekujące się kuzynem Teddym, cierpiącym na lekkie zaburzenia psychiczne. Siostry Abby i Marta Brewster są przeświadczone, że ich zadaniem jest niesienie pomocy innym. Chcą skrócić męki żywota samotnym mężczyznom wynajmującym pokój w ich domu i w tym celu częstują ich winem zatrutym arszenikiem. Swoje ofiary grzebią w piwnicy. Pomaga im w tym niczego nieświadomy Teddy, który myśli, że jest prezydentem Rooseveltem i kopie śluzy Kanału Panamskiego[1], w których później chowane są ofiary ciotek. Niespodziewanie do domu wraca siostrzeniec obu pań – Mortimer Brewster. Przybywa on w towarzystwie swojej narzeczonej i odkrywa straszną prawdę. W rodzinnym domu pojawia się również kolejny siostrzeniec – Jonathan – poszukiwany przez policję wielokrotny morderca.
Sztuka Josepha Kesselringa była przebojem lat 40. na Broadwayu, najpierw w Fulton Theatre (1941), a potem w Hudson Theater (1943). Następnie spopularyzował ją Frank Capra, dokonując adaptacji filmowej pod tym samym tytułem w 1944.
Mniej znane adaptacje filmowe to:
- Arszenik i stare koronki – hiszpański film z 1995 roku w reż. Anny Lizaran
- Arszenik i stare koronki – duński film z 2002 roku w reż. Larsa Knutzona
Polskiego przekładu dokonali Antoni Marianowicz i Janusz Minkiewicz. Do najbardziej znanych polskich realizacji należą:
- spektakl w reżyserii Adama Hanuszkiewicza w Teatrze Powszechnym z 1957 roku[2][3],
- spektakl Teatru Telewizji w reżyserii Macieja Englerta z 1975 roku, który ukazał się w cyklu Teatr Sensacji "Kobra" i znalazł się na liście stu najlepszych w historii Teatru Telewizji przedstawień teatralnych, wytypowanych w sierpniu 1999 r. przez Akademię Teatru Telewizji[4],
- spektakl w reżyserii Adama Hanuszkiewicza w Teatrze Nowym w Warszawie z 1990 roku[5][6],
- spektakl w reżyserii Andrzeja Marii Marczewskiego w Teatrze Sabat z 2001 roku[7][8].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Klub miłośników filmu – Arszenik i stare koronki. [dostęp 2014-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
- ↑ Arszenik i stare koronki. [dostęp 2012-01-21].
- ↑ Arszenik i stare koronki - Joseph Kesselring. [dostęp 2012-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-15)].
- ↑ Złota Setka Teatru Telewizji. [dostęp 2012-01-21].
- ↑ Polska Bibliografia Literacka. [dostęp 2012-01-21].
- ↑ Monika Mokrzycka-Pokora: Wojciech Pokora. 2007. [dostęp 2012-01-21].
- ↑ Janusz R. Kowalczyk: Trucie z wdziękiem. Rzeczpospolita, 2001-12-20. [dostęp 2012-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-19)].
- ↑ Arszenik i stare koronki - Joseph Kesselring. [dostęp 2012-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-15)].