Astrachań

miasto w Rosji

Astrachań[1] (ros. Астрахань, tat. Әстерхан) – miasto w Rosji, położone w delcie Wołgi, około 100 km od Morza Kaspijskiego i 1534 km od Moskwy. Stolica obwodu astrachańskiego. W 2021 roku zamieszkany przez 475 629 osób[2]. Powierzchnia miasta wynosi 208,7 km².

Astrachań
Астрахань
Herb Flaga
Herb flaga Astrachania
Państwo

 Rosja

Obwód

 astrachański

Prawa miejskie

1717

Burmistrz

Marija Permjakowa

Powierzchnia

208,70 km²

Wysokość

-18,2 m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


475 629
2279 os./km²

Nr kierunkowy

+7 (85 12)

Kod pocztowy

414000–414999

Tablice rejestracyjne

30

Położenie na mapie obwodu astrachańskiego
Mapa konturowa obwodu astrachańskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Astrachań”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Astrachań”
Ziemia46°21′N 48°03′E/46,350000 48,050000
Strona internetowa

Historia edytuj

 
Sobór Zaśnięcia Matki Bożej (XVIII w.)
 
Kreml w Astrachaniu

Miasto wzmiankowane po raz pierwszy w 1333 przez Ibn Battutę. Według jego relacji zostało założone przez możnego, który odbył pielgrzymkę do Mekki (hadżdż) i stąd nazwał osadę Ḥāǰǰī Tarḵān[3]. Miasto znajdowało się na wzgórzu około 11 km od dzisiejszego centrum. Genueńscy kupcy nazywali je Citracano[3].

W 1395 roku miasto zostało zdobyte i zniszczone przez Timura[3]. W 1466 r., po rozpadzie Złotej Ordy, stolica samodzielnego chanatu astrachańskiego. W 1554 r. i ponownie w latach 1556–57 znalazł się w rękach Państwa Moskiewskiego[3]. W 1569 roku miasto nieskutecznie próbowały zdobyć wojska osmańskie. Rok później sułtan zrzekł się roszczeń do Astrachania[4]. Pomiędzy 1589 a 1692 miasto przeniesiono do dzisiejszej lokalizacji, wybudowano kreml i obwarowano[3].

W 1614 roku mieszkańcy miasta szturmem zdobyli kreml i wygnali Marynę Mniszchównę i jej protektora Iwana Zaruckiego[4]. W latach 1670–71 przez 7 miesięcy miasto znajdowało się pod władzą Stieńki Razina i jego kozackich powstańców[4]. W 1705 roku zajęte przez powstańców podczas powstania Buławina[4].

W latach 1717–1785 oraz od 1802 miasto gubernialne[3]. W 1772 Piotr Wielki nakazał wybudowanie w mieście portu wojskowego. W 1867 port został przeniesiony do Baku[3]. Po 1870 r. stał się punktem tranzytowym transportu nafty z Zakaukazia do Rosji.

W 1942 roku podczas II wojny światowej Astrachań był oblegany przez wojska III Rzeszy, ale nie został zdobyty[4].

Podział administracyjny edytuj

Miasto podzielone jest na cztery rejony (w nawiasie liczba mieszkańców w 2021 roku)[2]:

  • Kirowskij (107 355)
  • Leninskij (137 757)
  • Sowietskij (127 721)
  • Trusowskij (102 796)

Gospodarka edytuj

Od XVIII wieku Astrachań słynie z produkcji kawioru. Miasto jest dużym portem morsko-rzecznym i rybackim. Połączony jest kanałami z redą, na której dokonuje się przeładunków ze statków rzecznych na morskie i odwrotnie. Przeładowuje się głównie drewno i ropę naftową. Rozwinięte są takie gałęzie przemysłu jak:

  • spożywczy (głównie rybny)
  • lekki
  • stoczniowy
  • maszynowy
  • drzewny
  • celulozowo-papierniczy
  • chemiczny

Nauka i oświata edytuj

W mieście mają siedzibę:

ponadto

  • inne szkoły wyższe;
  • instytut naukowo-badawczy rybołówstwa i oceanografii.

Transport edytuj

Miasto jest węzłem kolejowym. Posiada międzynarodowy port lotniczy o znaczeniu federalnym[5].

Atrakcje turystyczne edytuj

Miasto nie należy do wielkich ośrodków turystyki. Ma jednak kilka zabytków:

Ponadto wybudowano tu galerię obrazów i muzeum. Jest również Teatr Dramatyczny[6].

Sport edytuj

Przypisy edytuj

  1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych Poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju: URZĘDOWY WYKAZ POLSKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH ŚWIATA. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013. ISBN 978-83-254-1988-2.
  2. a b Rosstat, 5. ЧИСЛЕННОСТЬ НАСЕЛЕНИЯ РОССИИ, ФЕДЕРАЛЬНЫХ ОКРУГОВ, СУБЪЕКТОВ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ, ГОРОДСКИХ ОКРУГОВ, МУНИЦИПАЛЬНЫХ РАЙОНОВ, МУНИЦИПАЛЬНЫХ ОКРУГОВ, ГОРОДСКИХ И СЕЛЬСКИХ ПОСЕЛЕНИЙ, ГОРОДСКИХ НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ, СЕЛЬСКИХ НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ С НАСЕЛЕНИЕМ 3000 ЧЕЛОВЕК И БОЛЕЕ [online] (ros.).
  3. a b c d e f g Astrakhan, Encyclopaedia Iranica, 15 grudnia 1987 [dostęp 2024-02-04] (ang.).
  4. a b c d e UNESCO World Heritage Centre, Ensemble of the Astrakhan Kremlin [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2024-02-04] (ang.).
  5. Аэропорты федерального значения Российской Федерации.
  6. Abrosimow 2009 ↓.

Bibliografia edytuj

  • Igor Abrosimow: Советская Россия: 1917-1991 – государство, политика, экономика, наука, культура, литература, искусство. proza.ru, 2009.

Linki zewnętrzne edytuj