Atypoidea
Atypoidea – nadrodzina pająków z grupy ptaszników (Mygalomorphae). Tradycyjnie zaliczano do niej trzy rodziny: gryzielowate (Atypidae), Antrodiaetidae i Mecicobothriidae. Praktycznie wszyscy autorzy są zgodni co do bliskiego pokrewieństwa Atypidae i Antrodiaetidae, jednak status Mecicobothriidae jest bardziej kontrowersyjny. Późniejsze badania zasugerowały, że rodzina ta jest bliżej spokrewniona z innymi grupami ptaszników (np. z Dipluridae[1], Microstigmatidae[2] albo jest grupą siostrzaną dla wszystkich Mygalomorphae nienależących do Atypoidea[3]) niż z gryzielowatymi i Antrodiaetidae, co zakwestionowało monofiletyzm Atypoidea jako grupy obejmującej te trzy rodziny[1], dlatego wielu autorów do Atypoidea włączało jedynie gryzielowate i Antrodiaetidae[3]. Analizy filogenetyczne przeprowadzone przez Hedina i Bonda (2006) wspierają jednak hipotezę o bliskim pokrewieństwie Mecicobothriidae z Atypidae i Antrodiaetidae; autorzy zaznaczyli jednak, że wynik taki może być efektem long branch attraction[4]. W analizie z 2012 roku poza sekwencjami genów rRNA (18S i 28S) wykorzystano także sekwencję genu kodującego białko EF-1γ oraz cechy morfologiczne – ta analiza zdecydowanie potwierdziła wynik analizy z 2006 roku. Według niej monofiletyczne są rodziny Atypidae i Antrodiaetidae, jednak Mecicobothriidae to takson polifiletyczny – niektórzy jego przedstawiciele należą do linii ewolucyjnej obejmującej Atypidae, a inni – Antrodiaetidae. Polifiletyzm tej grupy nie jest jednak przesądzony, ponieważ w analizie nie uwzględniono wszystkich Mecicobothriidae[5].
| Atypoidea | |||
| Pocock, 1892 | |||
 Sphodros rufipes | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina |
Atypoidea | ||
| Rodziny | |||
| |||
Większość analiz filogenetycznych sugeruje, iż Atypoidea są najbardziej bazalnymi przedstawicielami Mygalomorphae, stanowiącymi grupę zewnętrzną dla wszystkich pozostałych Mygalomorphae[2][4][6][5]. Najstarszym znanym przedstawicielem Atypoidea jest Friularachne rigoi, żyjący w noryku, około 210–215 mln lat temu. Jego przynależność do Atypoidea jest jednak niepewna – oprócz niego najstarsze znane pająki należące do tej grupy pochodzą prawdopodobnie z albu, sprzed około 100–112 mln lat[7].
- Uproszczony kladogram Mygalomorphae według Bonda i współpracowników (2012) z zaznaczeniem pozycji Atypoidea[5]
| Mygalomorphae |
| ||||||||||||||||||||||||
Przypisy edytuj
- ↑ a b Norman I. Platnick. The hypochiloid spiders: a cladistic analysis, with notes on the Atypoidea (Arachnida, Araneae). „American Museum Novitates”. 2627, s. 1–23, 1977. (ang.).
- ↑ a b Jonathan A. Coddington, Herbert W. Levi. Systematics and evolution of spiders (Araneae). „Annual Review of Ecology and Systematics”. 22, s. 565–592, 1991. DOI: 10.1146/annurev.es.22.110191.003025. (ang.).
- ↑ a b Jonathan A. Coddington: Phylogeny and classification of spiders. W: D. Ubick, P. Paquin, P. E. Cushing, V. Roth (red.): Spiders of North America: an identification manual. American Arachnological Society, 2005, s. 18–24. ISBN 978-0977143900. (ang.).
- ↑ a b Marshal Hedin, Jason E. Bond. Molecular phylogenetics of the spider infraorder Mygalomorphae using nuclear rRNA genes (18S and 28S): Conflict and agreement with the current system of classification. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 41 (2), s. 454–471, 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.05.017. (ang.).
- ↑ a b c Jason E. Bond, Brent E. Hendrixson, Chris A. Hamilton, Marshal Hedin. A reconsideration of the classification of the spider infraorder Mygalomorphae (Arachnida: Araneae) based on three nuclear genes and morphology. „PLoS ONE”. 7 (6): e38753, 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0038753. (ang.).
- ↑ Nadia A. Ayoub, Jessica E. Garb, Marshal Hedin, Cheryl Y. Hayashi. Utility of the nuclear protein-coding gene, elongation factor-1 gamma (EF-1γ), for spider systematics, emphasizing family level relationships of tarantulas and their kin (Araneae: Mygalomorphae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 42 (2), s. 394–409, 2007. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.07.018. (ang.).
- ↑ Fabio M. Dalla Vecchia, Paul A. Selden. A Triassic spider from Italy. „Acta Palaeontologica Polonica”. 58 (2), s. 325–330, 2013. DOI: 10.4202/app.2011.0132. (ang.).