Wikipedia

August Eustachiewicz

August Marceli Eustachiewicz (ur. 1861 w Starym Siole, zm. 1 grudnia 1919 w Wilnie) – polski inżynier, urzędnik kolejowy.

August Eustachiewicz
Ilustracja
inż. August Eustachiewicz, jako najstarszy walczący o lwowską Cytadelę w 1918, wraz z najmłodszym uczestnikiem tych walk
Data i miejsce urodzenia

1861
Stare Sioło

Data i miejsce śmierci

1 grudnia 1919
Wilno

Zawód, zajęcie

urzędnik kolejowy

Miejsce zamieszkania

Lwów

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

August Marceli Eustachiewicz[1] urodził się w 1861 w Starym Siole[2][3]. Uzyskał maturę w kształceniu realnym[2]. Od 1878 do 1884 studiował na Wydziale Inżynierii Szkoły Politechnicznej we Lwowie[2]. W tym czasie był członkiem komisji lustracyjnej w uczelnianej Bratniej Pomocy (1881/1882 i 1882/1883)[2].

Wstąpił do służby w C. K. Kolejach Państwowych i od około 1885 był urzędnikiem Dyrekcji Ruchu we Lwowie[4], od około 1886 urzędnikiem stacji Monasterzyska-Kalinowszczyzna (przydzielony do pracy w Buczaczu)[5][6][7]. Później przeszedł do pracy w C. K. Dyrekcji Ruchu w Krakowie, gdzie od około 1889 był asystentem w Oddziale VII (biuro rachunkowe) w C. K. Dyrekcji Ruchu w Krakowie[8], od około 1890 był asystentem w Oddziale II (inspektorat konserwacji)[9][10][11], od około 1893 adjunktem tamże[12][13][14]. Następnie, nadal w ramach C. K. Dyrekcji Kolei Państwowych w Krakowie, przeszedł do działu sekcji konserwacji linii i od około 1896 był zastępcą naczelnika sekcji Rzeszów[2][15].

W Rzeszowie działał społecznie[1]. Działał w towarzystwie „Przyjaźń”[16][17]. Był działaczem rzeszowskiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[18][19], w maju 1898 wybrany członkiem wydziału i zastępcą prezesa[20][21]. Ponadto udzielał się w redakcji tygodnika „Głos Rzeszowski”[1].

Ze stanowiska zastępcy naczelnika c. k. sekcji konserwacji w Rzeszowie pod koniec 1898 został mianowany na stanowisko naczelnika c. k. sekcji konserwacji w Skale[22][23], w ramach sekcji konserwacji kolei C. K. Dyrekcji Kolei Państwowych w Stanisławowie, i sprawował tę posadę w randze starszego komisarza budownictwa[24]. Około 1908 posada naczelnika w Skale była nieobsadzona, a Eustachiewicz pozostawał wówczas tamtejszym urzędnikiem[25]. W sierpniu 1908 został zwolniony z posady zarządczej nadkomisarza budownictwa Austriackich Kolei Państwowych przy c. k. utrzymania kolei w Skale[26]. Potem był emerytowanym urzędnikiem kolei austro-węgierskich[27].

W trakcie zatrudnienia w Skale na początku listopada 1907 odniósł obrażenia podczas jazdy drezyną, która pomiędzy Borszczowem a Wołkowcami wykoleiła się wskutek podłożenia na tory kamienia[28]. Udzielał się w polskim życiu narodowym w pobliskim Borszczowie[29]. 10 grudnia 1907 został uhonorowany przez radę gminną miasta Skały obywatelstwem honorowym[1]. Wyróżnienie otrzymał za gorliwą i ofiarną pracę obywatelską, szczególnie w czasie akcji ratunkowej dla pogorzelców w pożarach w 1899 i w 1907[1]. W Borszczowie był działaczem Towarzystwa Szkoły Ludowej[30].

U kresu I wojny światowej mając 58 lat przyłączył się jako strzelec-ochotnik do obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej[27]. Zyskał wtedy przydomek „Dziadzio”[27]. W relacjach określony jako 60-letni starzec, przystąpił jako ochotnik do strony polskiej, a w pierwszych dniach listopada 1918 w jego mieszkaniu przy ulicy Kadeckiej 6 zbierali się i odpoczywali polscy żołnierze[31]. Był uważany za najstarszego wiekiem żołnierza polskiego walczącego wówczas o Cytadelę[32].

Pod koniec maja 1919 został powołany do służby Wojskowych Kolei Litewskich i objął stanowisko zastępcy dowódcy tychże w Wilnie[27][33]. Jednocześnie został mianowany inżynierem wojskowych kolei w randze majora[27]. Wraz z powołanym pod koniec czerwca 1919 dowódcą WKL, kpt. Helebrandtem przyczynił się do rozwoju całej jednostki[27]. W listopadzie 1919 Helebrandt został aresztowany na skutek intryg i nadużyć finansowych funkcjonariuszy dowództwa[27]. Po jego śmierci Eustachiewicz doznał rozstroju nerwowego i zapadł na zdrowiu[27]. 1 grudnia 1919 w Wilnie popełnił samobójstwo strzałem z broni palnej[27]. W prasie informowano wtedy, że był w sprawę nadużyć popełnionych na kolejach wojskowych litewskich[33]. Przeprowadzone później w powyższej sprawie wojskowe dochodzenie sądowe wykazało, że August Eustachiewicz w sprawę nadużyć nie był zamieszany ani bezpośrednio ani pośrednio i w tej sprawie żadnej winy nie ponosił, o czym poinformowano w październiku 1920[33].

Zarządzeniem prezydenta RP Ignacego Mościckiego z 4 listopada 1933 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości za pracę w dziele odzyskania niepodległości[34].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e Kronika. Obywatelstwo honorowe. „Głos Rzeszowski”. Nr 51, s. 3, 22 grudnia 1907. 
  2. ↑ a b c d e Księga pamiątkowa Towarzystwa „Bratniej Pomocy” Słuchaczów Politechniki we Lwowie (wydana z powodu Zjazdu z dnia 12 lipca 1894 byłych słuchaczów Akademii technicznej, następnie Szkoły politechnicznej we Lwowie). Lwów: 1897, s. 152, 211.
  3. ↑ Według jednego źródła urodził się w 1858, co może wynikać z przekazu, iż podczas obrony Lwowa w 1918 August Eustachiewicz był określany jako 60-letni żołnierz, co mogło być nieprecyzyjnym opisem. August Eustachiewicz. niezwyciezeni1918-2018.pl. [dostęp 2019-12-11]. Inny August Eustachiewicz w 1884 ukończył VII klasę w C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1884. Lwów: 1884, s. 75.
  4. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1886. Lwów: 1886, s. 485.
  5. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1887. Lwów: 1887, s. 488.
  6. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: 1888, s. 488.
  7. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: 1889, s. 569.
  8. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 563.
  9. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891, s. 562.
  10. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 562.
  11. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 561.
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 561.
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 561.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 561.
  15. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 563.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 677.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 677.
  16. ↑ Opłatek w rzeszowskiej „Przyjaźni”. „Głos Rzeszowski”. Nr 2, s. 2, 9 stycznia 1898. 
  17. ↑ Sprawozdanie roczne wydziału „Przyjaźni” w Rzeszowie. „Głos Rzeszowski”. Nr 7, s. 1, 12 lutego 1899. 
  18. ↑ Sprawozdanie z czynności Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Rzeszowie za rok 1896. Rzeszów: 1897, s. 45.
  19. ↑ Sprawozdanie z czynności Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Rzeszowie za rok 1897. Rzeszów: 1898, s. 9.
  20. ↑ Kronika. Wybory w „Sokole”. „Głos Rzeszowski”. Nr 19, s. 3, 8 maja 1898. 
  21. ↑ Sprawozdanie z czynności Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Rzeszowie za rok 1898. Rzeszów: 1899, s. 5.
  22. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 49, s. 2, 4 grudnia 1898. 
  23. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 2, s. 2, 8 stycznia 1899. 
  24. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 666.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 665.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 740.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 740.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 740.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 740.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 781.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 781.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 781.
  25. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 799.
  26. ↑ Enthebungen. „Verordnungs- und Anzeige-Blatt der k.k. General-Direction der österr. Staatsbahnen”. Cz. XXXVIII, s. 359, 22 sierpnia 1908. (niem.). 
  27. ↑ a b c d e f g h i Tragiczna śmierć bohatera. „Nowości Illustrowane”. Nr 51, s. 3-4, 20 grudnia 1919. 
  28. ↑ Ostatnie informacje. § Czyn zbrodniczy czy swawola. „Słowo Polskie”. Nr 516, s. 2, 6 listopada 1907. 
  29. ↑ Wiec polski w Borszczowie. „Słowo Polskie”. Nr 361, s. 3, 6 sierpnia 1907. 
  30. ↑ Protokół Walnego Zjazdu Towarzystwa Szkoły Ludowej we Lwowie w dniach 28 i 29 września 1912 roku. Kraków: Towarzystwo Szkoły Ludowej, 1913, s. 45, 53, 64, 69.
  31. ↑ Józef Kochański: Pierwsze walki na Wulce. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 214, 217. ISBN 83-85218-56-4.
  32. ↑ Semper fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990., s. 29.
  33. ↑ a b c Samobójstwo kap. A. Eustachiewicza. „Ilustrowany Kuryer Codzienny”. 261, s. 6, 22 października 1920. 
  34. ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=August_Eustachiewicz&oldid=71793010”