Augustin Rösch (ur. 11 maja 1893 w Schwandorf, zm. 7 listopada 1961 w Monachium[1]) – niemiecki jezuita, prowincjał, opozycjonista w okresie III Rzeszy związany z Kręgiem z Krzyżowej[1].

Augustin Rösch
Kraj działania

Niemcy

Data i miejsce urodzenia

11 maja 1893
Schwandorf

Data i miejsce śmierci

7 listopada 1961
Monachium

Wyznanie

katolicyzm

Prezbiterat

1925

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RFN

Życiorys edytuj

Wychował się w katolickiej rodzinie[2]. Jako osiemnastolatek wstąpił do zakonu jezuitów[2]. W 1925 przyjął święcenia kapłańskie[2]. W 1928 został generalnym prefektem, a potem rektorem szkoły jezuickiej Stella Matutina w austriackim Feldkirch[2]. W 1935 wybrano go na prowincjała Prowincji Górnoniemieckiej Towarzystwa Jezusowego[2]. Prześladowania jezuitów przez narodowych socjalistów przysparzały mu poważnych problemów[2]. Wielokrotnie wstawiał się za swoich współbraci. Stawał w obronie praw kościelnych[2].

W 1941 zapoznał się z Helmuthem Jamesem von Moltke; nieco później spotkał Alfreda Delpa, opozycjonistę także związanego z Kręgiem z Krzyżowej[2]. Moltke spodziewał się, że zarówno Rӧsch, jak i Delp przyczynią się do przezwyciężenia różnic wyznaniowych, chciał on, aby plany nowego, pohitlerowskiego porządku w Niemczech możliwie mocno wesprzeć na wartościach chrześcijańskich[2]. W Kręgu Krzyżowej Rösch wywierał wpływ na sposoby rozwiązywania wielu dylematów wyznaniowych i kulturowo-politycznych; dawał wiele praktycznych rad co do zachowania podczas aresztowania i przesłuchania[2]. Dzięki niemu nawiązano kontakty z wieloma katolickimi opozycjonistami. Brał udział w najważniejszych spotkaniach Kręgu z Krzyżowej w posiadłości Helmutha von Moltke[3].

Do końca był przeciwnikiem zamordowania Adolfa Hitlera[4]. Po nieudanym zamachu z 20 lipca 1944 udało mu się długo unikać aresztowania. Od września 1944 był poszukiwany, ale dopiero 11 stycznia 1945 gestapo ustaliło jego kryjówkę i aresztowało[2]. Podczas przesłuchania został ciężko okaleczony; udało mu się jednak dotrwać do końca wojny[2]. Przetrzymywano go w berlińskim więzieniu położonym przy ul. Lehrter, ale na krótko przed wkroczeniem armii sowieckiej 25 kwietnia 1945, podobnie jak inni skazani, został wypuszczony na wolność[2][5].

W 1953 otrzymał Wielki Krzyż Zasługi (niem. Großes Verdienstkreuz) Republiki Federalnej Niemiec.

Przypisy edytuj

  1. a b Materiały dot. Augustina Röscha. Katalog Niemieckiej Biblioteki Narodowej. [dostęp 2018-02-13]. (niem.).
  2. a b c d e f g h i j k l m Augustin Rösch. Gedenkstätte Deutscher Widerstand. [dostęp 2018-02-13]. (niem.).
  3. Sebastian Fikus: Opór w III Rzeszy. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2011, s. 48. ISBN 978-83-62736-43-0.
  4. Sebastian Fikus: Opór w III Rzeszy. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2011, s. 52. ISBN 978-83-62736-43-0.
  5. Sebastian Fikus: Opór w III Rzeszy. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2011, s. 245. ISBN 978-83-62736-43-0.

Bibliografia edytuj

  • Roman Bleistein: Rösch, Augustinus. deutsche-biographie.de. [dostęp 2018-02-13]. (niem.).