Wikipedia

Autostrady w Czechach

(Przekierowano z Autostrady i drogi ekspresowe w Czechach)

Od 1 stycznia 2016 w Czechach funkcjonuje wyłącznie sieć autostrad (czes. Dálnice, skrót od słów dálková silnice), bowiem tego dnia w czeskim prawodawstwie przestało istnieć pojęcie „droga ekspresowa” (czes. Rychlostní silnice)[1]. W zamian pojawił się termin „droga dla pojazdów samochodowych” (czes. Silnice pro motorová vozidla)[2], a dotychczasowe drogi ekspresowe zostały przydzielone do jednej z tych dwóch klas dróg[3]. Zdecydowanej większości odcinków dróg ekspresowych nadano status autostrady, zaś pozostałą część z nich – posiadającą najniższe parametry techniczne – oznaczono jako drogi dla pojazdów samochodowych (drogi dwujezdniowe I klasy).

Obowiązujący od 1 stycznia 2016 czeski znak drogowy IZ 1a „Dálnice“, wskazujący początek autostrady.
Czeski znak drogowy IS16a z numerem ewidencyjnym autostrady.

Maksymalna dopuszczalna prędkość na czeskich autostradach dla samochodów osobowych, motocykli, autobusów i samochodów ciężarowych o dmc do 3,5 t wynosi 130 km/h z zastrzeżeniem, że na odcinkach przebiegających przez teren miast obowiązuje ograniczenie do 80 km/h. Maksymalna dopuszczalna prędkość na czeskich autostradach dla samochodów ciężarowych o dmc powyżej 3,5 t wynosi zawsze 80 km/h.

Według stanu na 1 stycznia 2021 całkowita długość autostrad w tym państwie wynosi 1328 km, a kolejnych 108 km jest w trakcie budowy. Docelowa sieć dróg tego typu w Czechach ma liczyć 2122 km[4].

Zarządcą sieci autostrad w Czechach jest Dyrekcja Dróg i Autostrad (czes. Ředitelství silnic a dálnic, w skrócie ŘSD) – utworzone 1 stycznia 1997 przedsiębiorstwo użyteczności publicznej, podlegające Ministerstwu Transportu Czech.

System opłat edytuj

 
Znak drogowy E11 informujący o odcinku autostrady nieobjętym obowiązkiem posiadania winiety dla samochodów osobowych ≤ 3,5 t (zwykle umieszczany pod znakiem "autostrada").
 
Znak drogowy E11b informujący o rozpoczęciu odcinka autostrady objętego obowiązkiem posiadania winiety dla samochodów ≤ 3,5 t (zwykle umieszczany pod znakiem "autostrada").

DMC do 3,5 t edytuj

Od 1 stycznia 1995 przejazd czeskimi autostradami - z wyjątkiem niewielkich odcinków - niemal każdym pojazdem samochodowym o dmc do 3,5 t jest płatny (czes. časový poplatek). Do 31 grudnia 2020 opłatę za przejazd należało uiścić poprzez zakup, odpowiednie wypełnienie i naklejenie na przednią szybę winiety sprzedawanej w formie dwuczęściowego kuponu (czes. dálniční známka lub dálniční kupón), zaś od 1 stycznia 2021 obowiązek ten odbywa się wyłącznie poprzez nabycie elektronicznej winiety (e-winiety), płatne kartą lub przelewem bankowym[5]. Cena zakupu e-winiety zależy od długości okresu jej ważności (stan na 1 stycznia 2023)[6]:

  • winieta 10-dniowa (D): cena zakupu – 310 koron czeskich,
  • winieta 30-dniowa (M): cena zakupu – 440 koron czeskich,
  • winieta roczna (R): cena zakupu – 1500 koron czeskich (według nowych zasad – ważna 365 dni od daty zakupu)[5].

W cenniku pojawiła się również nowa kategoria, tzw. „eko ceny”, tj. zniżka sięgająca połowy ceny podstawowej, którą otrzymają właściciele samochodów napędzanych paliwami alternatywnymi – gazem ziemnym lub biometanem (ulgą nie są natomiast objęte samochody z instalacją LPG)[5].

Całkowicie zwolnione z opłat autostradowych zostały auta elektryczne, pojazdy napędzane wodorem oraz hybrydy typu plug-in o emisji CO2 poniżej 50 g/km ze specjalnymi, czeskimi tablicami rejestracyjnymi zaczynającymi się od liter EL (jeśli samochód zarejestrowany jest zagranicą, jego właściciel musi wypełnić odpowiedni formularz PDF i wysłać go e-mailem). Bezpłatnie z autostrad mogą również korzystać osoby niepełnosprawne (jednak tylko z czeską kartą mobilności) oraz właściciele pojazdów zabytkowych na czeskich numerach rejestracyjnych[5].

Od 1 grudnia 2020 głównym kanałem sprzedaży czeskich winiet elektronicznych jest sklep internetowy eDalnice.cz, nad którym pieczę sprawują Państwowy Fundusz Infrastruktury Transportowej i przedsiębiorstwo państwowe CENDIS. Jednak można je również zakupić we wszystkich oddziałach Czeskiej Poczty, na stacjach paliw Euro Oil oraz samobosługowych kioskach w obszarach przygranicznych, przed wjazdem na płatny odcinek autostrady[5]. E-winiety mogą być sprzedawane wyłącznie po cenach nominalnych, określonych w rozporządzeniu czeskiego rządu.

Winietę należy zakupić przed wjazdem na płatny odcinek drogi. Brak winiety karany jest mandatem w wysokości do 20 000 koron czeskich. Zawiadomienie operatora systemu (Państwowego Funduszu Infrastruktury Transportowej) o zwolnieniu z opłat, w przypadku gdy nie posiadało się do tego prawa, grozi natomiast grzywną do 100 000 koron czeskich. Kontrolami zajmują się czescy policjanci i pracownicy administracji celnej (nowoczesne pojazdy patrolowe wyposażone w system kamer do rozpoznawania tablic rejestracyjnych, kamery sprawdzające tablice rejestracyjne przy autostradowych bramkach kontrolnych, w miejscach obsługi podróżnych oraz na parkingach)[5].

Bezpłatne odcinki autostrad to obwodnice większych miast (m.in. Brna, Ostrawy, Ołomuńca, Mladej Boleslav, Pilzna, Uścia nad Łabą i fragmentarycznie miejskiej obwodnicy Pragi), odcinek autostrady D6 od Karlowych Warów do Chebu oraz zachodnia jezdnia autostrady D8 od granicy z Niemcami w kierunku Uścia nad Łabą[7].

Z opłat za użytkowanie autostrad zwolnione są motocykle[8].

Zobacz: Mapa płatnych i bezpłatnych odcinków autostrad w Czechach

DMC powyżej 3,5 t edytuj

Od 1 stycznia 2007 opłaty za przejazd autostradami w Czechach pojazdami o dmc powyżej 12 t pobierane są przez system elektroniczny w postaci myta, który od 1 stycznia 2010 obowiązuje również wszystkie pojazdy o dmc powyżej 3,5 t. Każdy pojazd opłacający myto musi posiadać elektroniczne urządzenie pokładowe, którego nie można przenieść na inny pojazd. Myto za płatny odcinek jest odczytywane po przejechaniu pojazdu pod zamontowaną nad drogą bramownicą. Koszt zależy od: typu pojazdu, liczby osi pojazdu, klasy emisji spalin pojazdu, długości przejechanego płatnego odcinka, a także dnia tygodnia. Myto się płaci za korzystanie z autostrad oraz wybranych i odpowiednio oznaczonych dróg I klasy[9]. Płatne odcinki wskazuje znak drogowy "autostrada" na zielonym tle. Płatne odcinki na pozostałych drogach wskazuje dodatkowa tablica ("M")[10].

Zobacz: Mapa dróg w Czechach, objętych opłatami systemu myta dla dmc powyżej 3,5 t

Wyłączenia w ruchu pojazdów edytuj

Pojazdy o dmc powyżej 3,5 t (oprócz autobusów) oraz pojazdy z przyczepami ważące powyżej 3,5 tony nie mogą poruszać się po autostradach, drogach dla pojazdów samochodowych oraz drogach pierwszej klasy w następujących godzinach:

  • we wszystkie niedziele roku oraz w dni świąteczne — od 13:00 do 22:00;
  • w okresie od 1 lipca do 31 sierpnia — w piątek od 17:00 do 21:00, w sobotę od 7:00 do 13:00;

Wyjątkiem od powyższej reguły są np. pojazdy przewożące żywe zwierzęta lub artykuły spożywcze szybko psujące się.

Sieć autostrad w Czechach edytuj

 
Mapa autostrad w Czechach

     istniejące

     w budowie

     planowane

Po 1 stycznia 2016 edytuj

Wszystkie dane według stanu na dzień 1 stycznia 2021.

 
Autostrada D1 - około 44 km od Pragi.
 
Wjazd na autostradę D8.
Autostrady
Oznaczenie Nr drogi Dł. całkowita[4] Odcinki gotowe W budowie
  D0 83 km 41 km 49%
  D1 376 km 367 km 98%
  D2 61 km 61 km 100%
  D3 168 km 69 km 41% 19,8 km
  D4 86 km 52 km 63%
  D5 151 km 151 km 100%
  D6 169 km 98 km 58% 4,9 km
  D7 82 km 45 km 55% 9,6 km
  D8 96 km 96 km 100%
  D10 71 km 71 km 100%
  D11 154 km 91 km 59% 22,4 km
  D35 210 km 66 km 31% 27,3 km
  D43 78 km 0 km 0%
  D46 38 km 38 km 100%
  D48 79 km 37 km 47% 8,6 km
  D49 60 km 0 km 0% 17,3 km
  D52 45 km 17 km 37%
  D55 100 km 16 km 16% 11,4 km
  D56 14 km 12 km 86% 2 km
Łącznie 2122 km 1328 km 63% 108 km

Do 31 grudnia 2015 edytuj

Autostrady (Dálnice) edytuj

 
Oznaczenie autostrad w Czechach do 31.12.2015 r.

Numery autostrad pozostały bez zmian:

Numer Przebieg
  Praga – Brno – Vyškov – Kromieryż – Przerów – Lipník nad Bečvou[a] – Ostrawa – Wierzniowice      
  Brno – Brzecław      
  Praga – Tabor – Czeskie Budziejowice – Dolní Třebonín   proj.   (R3)
  Praga – Pilzno – Rozvadov      
  Praga – Roudnice nad Labem – Lovosice – Uście nad Łabą – Petrovice u Chabařovic      
  Praga – Hradec Králové – Jaroměř   proj.   (R11)

Drogi ekspresowe (Rychlostní silnice) edytuj

 
Oznaczenie dróg ekspresowych w Czechach do 31.12.2015 r., a od 01.01.2016 r. oznaczenie "dróg dla pojazdów samochodowych".
Numer Przebieg
Przed Po
  D3 Dolní Třebonín — Dolní Dvořiště     proj.  
  D4 Praga — Przybram — Nová Hospoda
  D6 Praga — Karlowe Wary — Cheb      
  D7 Praga — Slaný — Louny — Chomutov
  D10 Praga — Mladá Boleslav — Turnov
  D11 Jaroměř — Trutnov — Královec     proj.  
  D35       Gródek nad Nysą — Liberec — Turnov — Hradec Králové — Moravská Třebová — Mohelnice — Ołomuniec — Lipník nad Bečvou
  D43 Brno — Moravská Třebová
  D46 Vyškov — Ołomuniec
  D48 Bělotín — Frydek-Mistek — Czeski Cieszyn      
  D49 Hulín — Zlin — Horní Lideč      
  D52 Brno — Pohořelice — Mikulov     proj.  
  D55 Ołomuniec — Przerów — Kromieryż — Uherské Hradiště — Brzecław
  D56 Ostrawa — Frydek-Mistek
  I63 Bystřany — Řehlovice

Przypisy edytuj

  1. ↑ ČTK: Zeman podepsal zákon, který umožní vyšší rychlost na části silnic. denik.cz, 2015-09-26. [dostęp 2015-12-13]. (cz.).
  2. ↑ Vláda schválila nové pojetí dálniční sítě. 2013-04-17. [dostęp 2015-12-13]. (cz.).
  3. ↑ Nové pojetí dálniční sítě s vyznačením navrhovaných silnic pro motorová vozidla. mdcr.cz. [dostęp 2015-12-13]. (cz.).
  4. ↑ a b Detailed information about motorways in the Czech Republic. [dostęp 2018-03-15]. (ang.).
  5. ↑ a b c d e f E-winiety w Czechach na autostradach od początku 2021 r.. [dostęp 2021-01-01]. (pol.).
  6. ↑ Stickers (< 3.5 t). [dostęp 2023-01-03]. (ang.).
  7. ↑ Mapa płatnych i bezpłatnych odcinków autostrad w Czechach. kubawpodrozy.pl. [dostęp 2017-12-27]. (pol.).
  8. ↑ Centrum informacji o Republice Czeskiej. infoczechy.pl. [dostęp 2016-01-31]. (pol.).
  9. ↑ Elektroniczny system poboru opłat w Czechach. mytocz.eu. [dostęp 2016-01-31]. (pol.).
  10. ↑ Zmiany w systemie myta od 1.1.2016. mytocz.eu, 2016-01-05. [dostęp 2016-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-23)]. (pol.).

Uwagi edytuj

  1. ↑ Pierwotnie autostrada D1 miała istnieć na odcinku Praga – Brno – Lipník nad Bečvou, a dalsza część do Ostrawy i granicy z Polską była planowana jako autostrada D47.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Autostrady_w_Czechach&oldid=71108652”