Autostrady i drogi ekspresowe w Słowenii

Sieć autostrad i dróg ekspresowych w Słowenii składa się obecnie z pięciu autostrad (słoweń. Avtoceste) o łącznej długości 540,7 kilometrów oraz sześciu dróg ekspresowych (słoweń. Hitre ceste) o łącznej długości 70,2 kilometrów (stan na 31 grudnia 2018). Docelowo, łączna długość dwujezdniowych dróg ekspresowych wynosić ma 91,1 kilometrów.

Plan sieci autostrad i dróg ekspresowych w Słowenii
(stan na 31 sierpnia 2020):

     Odcinki istniejące

     Odcinki w budowie

     Odcinki planowane

Na słoweńskich autostradach obowiązuje ograniczenie prędkości do 130 km/h, a na drogach ekspresowych – do 100 km/h.

Wszystkie autostrady w Słowenii posiadają dwie odseparowane od siebie jezdnie, po dwa pasy ruchu i po jednym pasie awaryjnym na każdej jezdni. Słoweńskie drogi ekspresowe różnią się od tamtejszych autostrad brakiem pasa awaryjnego postoju. Zarówno autostrady, jak i drogi ekspresowe posiadają bezkolizyjne skrzyżowania w postaci węzłów drogowych.

29 grudnia 1972 otwarto pierwszy odcinek autostrady w obecnej Słowenii (wówczas Socjalistycznej Republice Słowenii), a był nim 30,1-kilometrowy fragment A1, pomiędzy węzłami Vrhnika i Postojna. Stanowił on ponad 15% – z liczącej 198,40 km – infrastruktury autostradowej w ówczesnej Jugosławii (zobacz: Autostrada Braterstwo i Jedność). W latach 1974–1991 wybudowano jeszcze 17 odcinków bezkolizyjnych dróg dwujezdniowych o łącznej długości 157,7 km (były to fragmenty obecnych: A1, A2, H2, H3, H4), dlatego z chwilą powstawania niepodległego państwa Słowenia posiadała 187,8 km dróg tego typu.

Zarządcą i operatorem wszystkich autostrad oraz dróg ekspresowych w Słowenii jest – utworzony 7 grudnia 1993 – DARS d.d. (słoweń. Družba za avtoceste v Republiki Sloveniji), który w 1994 rozpoczął projektowanie i budowę kolejnych odcinków bezkolizyjnych dróg dwujezdniowych.

Autostrady edytuj

Tabliczka Nr Przebieg Długość Zbudowano W budowie
  A1 granica z Austrią (Šentilj v Slovenskih goricah) – MariborCeljeLjubljanaPostojnaKoper (Dekani) 241,4 km 241,4 km
  A2 granica z Austrią (Tunel Karawanki) – KranjLjubljanaNovo mestogranica z Chorwacją (Obrežje) 173,0 km 173,0 km[a] 3,546 km[b]
  A3 Divača (A1) – granica z Włochami (Fernetiči) 11,7 km 11,7 km
  A4 Slivnica k. Mariboru (A1) – Ptuj – granica z Chorwacją (Zgornje Gruškovje) 33,7 km 33,7 km
  A5 Dragučova k. Mariboru (A1) – Murska Sobotagranica z Węgrami (Pince) 80,9 km 80,9 km

Planowana jest jeszcze budowa autostrady A6 relacji Postojna (A1) / Divača (A1) – granica z Chorwacją (Jelšane).

Drogi ekspresowe edytuj

Tabliczka Nr Przebieg Długość Zbudowano W budowie
  H3 Północna Obwodnica Lublany 8,1 km 8,1 km
  H4 Razdrto (A1) – AjdovščinaNova Gorica – granica z Włochami (Vrtojba) 40,9 km 40,9 km
  H5 granica z Włochami (Škofije) – Dekani (A1) – Koper (H6) – granica z Chorwacją (Dragonja) 15,1 km 7,8 km
  H6 Koper (H5) – IzolaLucija ~13,6 km 6,0 km 4,38
  H7 Dolga vas (A5) – granica z Węgrami 3,5 km 3,5 km
 
Autostrada A2.

Do 30 czerwca 2010 formalnie funkcjonowała również droga ekspresowa H1 (tego dnia ostatni odcinek H1 z Trebnje do Hrastje został zastąpiony przez nowo otwarty fragment autostrady A2). Obecnie cały dawny ciąg H1 stanowi drogę regionalną.

Do 31 grudnia 2019 formalnie funkcjonowała również droga ekspresowa H2, która 1 stycznia 2020 została przeklasyfikowana, stając się częścią drogi regionalnej R2-430, liczącej od tego dnia 68 km.

Planowana jest jeszcze budowa pięciu innych dróg ekspresowych:

Hitra cesta Postojna (A1) – Ilirska Bistrica – granica z Chorwacją (Jelšane)
Hitra cesta Divača (A1) – Ilirska Bistrica
Hitra cesta Žalec – Velenje – Slovenj Gradec – Dravograd
Hitra cesta Novo mesto – Tunel Gorjanci – Semič – Črnomelj – granica z Chorwacją (Vinica)
Hitra cesta Slovenska Bistrica (A1) – Pragersko – Draženci (A4) – PtujOrmož

Dawne drogi ekspresowe edytuj

Tabliczka Nr Przebieg Długość Zbudowano Obecnie
  H1 Tunel Karawanki – granica z Chorwacją (Obrežje) Drogi regionalne
  H2 Pesnica (A1) – MariborSlivnica (A1 / A4) 7,3 km 7,3 km R2-430

Opłaty edytuj

DMC do 3,5 t edytuj

Od 1 lipca 2008 przejazd słoweńskimi autostradami i drogami ekspresowymi - z wyjątkiem niewielkich odcinków - każdym pojazdem jest płatny. Do 31 grudnia 2021 w przypadku motocykli, samochodów osobowych oraz karawanów (poniżej 3,5 t) opłatę za przejazd należało uiścić poprzez zakup i naklejenie winiety, zaś od 1 stycznia 2022 obowiązek ten odbywa się wyłącznie poprzez nabycie elektronicznej winiety (e-winiety). Winiety te są zróżnicowane dla różnych typów pojazdów (tzw. klas), a także okresu ważności. Klasę 1 stanowią motocykle o śladzie nie szerszym niż 50 cm. Klasa 2A to samochody osobowe, motocykle dwuśladowe oraz pojazdy kempingowe (kampery) o dopuszczalnej masie całkowitej (dmc) poniżej 3,5 tony i wysokości poniżej 1,3 metra (mierzonej nad przednią osią). Wprowadzona 1 grudnia 2013 klasa 2B obejmuje pojazdy o wysokości powyżej 1,3 metra (mierzonej nad przednią osią), których dopuszczalna masa całkowita jest niższa niż 3,5 tony. Winiety 2A oraz 2B uprawniają do ciągnięcia przyczepy (np. campingowej) o ile dmc całego zestawu nie przekracza 3,5 tony.

Od 2009 r. sprzedawane są następujące winiety: tygodniowa (ważna do północy 7. dnia, wliczając dzień zakupu jako pełny), miesięczna i roczna. Przez sześć miesięcy 2008 r. dostępne były tylko winiety półroczne (obecnie dostępne wyłącznie dla motocykli) i roczne, co spotkało się ze sprzeciwem Unii Europejskiej.

Dodatkowo płatny jest przejazd jednojezdniowym Tunelem Karawanki (słoweń. Predor Karavanke), zlokalizowanym w ciągu autostrady A2 przy granicy z Austrią (kontynuacja A11 Karawanken Autobahn). Do czerwca 2025 r. planowane jest ukończenie równoległego tunelu z drugą jezdnią o długości 3,546 km (jego budowę rozpoczęto 18 września 2018).

DMC powyżej 3,5 t edytuj

Do 31 marca 2018 opłaty od kierowców pojazdów o dmc powyżej 3,5 tony pobierane były przy użyciu kart DARS w punktach poboru opłat ABC, znajdujących się w ciągach autostrad lub stacjach poboru opłat na łącznicach zjazdowych z autostrad.

Od 1 kwietnia 2018 opłaty drogowe pobierane są poprzez elektroniczny system DarsGo, obsługiwany przez DARS d.d. Wszystkie tego typu pojazdy muszą być zarejestrowane w systemie i wyposażone w urządzenie DarsGo (zostaje na nich zapisany numer rejestracyjny danego pojazdu oraz jego klasa emisji EURO). Urządzenia tego nie można przenosić z pojazdu do pojazdu. System DarsGo nalicza samodzielnie opłatę na podstawie przejechanego dystansu.

Podobnie, jak w przypadku pojazdów o dmc poniżej 3,5 tony, dodatkowo płatny jest przejazd Tunelem Karawanki.

Uwagi edytuj

  1. W tym 4-kilometrowy odcinek jednojezdniowy.
  2. Budowa drugiej tuby Tunelu Karawanki wraz z dwupasową jezdnią, realizowana w latach 2018–2024.

Linki zewnętrzne edytuj