Béla Bollobás

węgierski matematyk

Béla Bollobás (ur. 3 sierpnia 1943 w Budapeszcie) – węgierski i brytyjski matematyk, specjalizujący się w dziedzinie analizy funkcjonalnej, kombinatoryce i teorii grafów, wykładowca University of Cambridge (Wielka Brytania) oraz University of Memphis (USA), członek Fellow The Royal Society, członek zagraniczny Polskiej Akademii Nauk oraz wielu innych towarzystw naukowych.

Béla Bollobás
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1943
Budapeszt

Profesor
Specjalność: matematyka, teoria grafów
Doktorat

i) 1967, ii) 1972
i) Uniwersytet im. L. Eötvösa,
ii) University of Cambridge

Polska Akademia Nauk
Status

członek zagraniczny

Doktor honoris causa
Uniwersytet Adama Mickiewicza – 2013
Praca naukowa
Uczelnia

University of Cambridge

College

Trinity College

Uczelnia

University of Memphis

Department

Mathematical Sciences

Życiorys edytuj

Urodził się i wychował w Budapeszcie. Jego ojciec był fizykiem. Już od najmłodszych lat interesował się matematyką. Mając 14 lat zwyciężył w ogólnokrajowym konkursie matematycznym. Dzięki temu spotkał się z Paulem Erdősem, który był zainteresowany jego osobą. Niedługo później podjął studia na Uniwersytecie im. Loránda Eötvösa w Budapeszcie[1]. W czasie studiów odbył roczny staż w Cambridge University, a po powrocie, w 1967 obronił doktorat (który prowadzili wspólnie László Fejes Tóth i Paul Erdős[2]). Po doktoracie spędził rok na stażu w Moskwie, a po powrocie dostał ofertę stażu w Oksfordzie. Uzyskał zgodę władz na wyjazd. Jednak po dotarciu do Anglii postanowił udać się ponownie do Cambridge i nie wracać na Węgry. Od 1970 został członkiem Trinity College i rozpoczął drugi doktorat pod opieką Franka Adamsa. Obronił go w 1972[2][1]. Po doktoracie rozpoczął pracę w Department of Pure Mathematics and Statistics Uniwersytetu w Cambridge. Pracował tam aż do 1996 z kilkuletnią przerwą (1982–1994) na pobyt w Louisiana State University. W 1996 przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracuje na Wydziale Matematyki Uniwersytetu w Memphis[3][4]. Od 2005 jest również członkiem Trinity College o statusie Senior Research Fellow.

Jest członkiem Węgierskiej Akademii Nauk i członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Nauk. W 1998 wygłosił wykład sekcyjny na Międzynarodowym Kongresie Matematyków[5]. W 2007 nagrodzony przez Londyńskie Towarzystwo Matematyczne nagrodą Senior Whitehead Prize. W 2011 wybrany w poczet Fellow brytyjskiego The Royal Society[6]. Od 2012 jest członkiem Amerykańskiego Towarzystwa Matematycznego. W 2013 Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu przyznał mu godność doktora honoris causa[7].

Jest autorytetem naukowym w dziedzinie analizy funkcjonalnej, kombinatoryki i innych działów matematyki dyskretnej, takich jak kryptografia, teoria gier, teoria grafów, teoria liczb, perkolacje[8][9]. Jego dorobek naukowy obejmuje blisko 440 publikacji naukowych[8], w tym 10 książek oraz 9 opracowań redakcyjnych[3]. Wypromował 47 doktorów[2].

Linki zewnętrzne edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Béla Bollobás. The MacTutor History of Mathematics archive. University of St Andrews Scotland. [dostęp 2014-01-28].
  2. a b c Béla Bollobás. Mathematics Genealogy Project. [dostęp 2014-01-28].
  3. a b Y.K. Leong: Béla Bollobás: Graphs Extremal and Random. Newsletter of Institute for Mathematical Sciences, NUS 2007. [dostęp 2014-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-22)].
  4. Béla Bollobás. memphis.edu. [dostęp 2014-01-28].
  5. ICM Plenary and Invited Speakers | International Mathematical Union (IMU) [online], www.mathunion.org [dostęp 2022-10-08].
  6. Professor Béla Bollobás FRS. The Royal Society. [dostęp 2014-01-28].
  7. DOKTORAT HONORIS CAUSA DLA PROFESORA BÉLI BOLLOBÁSA. Aktualności UAM. [dostęp 2014-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-01)].
  8. a b Prof. Bela Bollobas doktorem doktorem honoris causa UAM w Poznaniu. naukawpolsce.pap.pl. [dostęp 2014-01-28].
  9. Wizyta wybitnego matematyka. Pryzmat. Wiadomości PWr. [dostęp 2014-01-28].