B83 – amerykańska strategiczna termojądrowa bomba lotnicza[1].

B83
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

Lawrence Livermore Lab.

Typ

swobodnie opadająca

Przeznaczenie

termojądrowa

Historia
Lata produkcji

1983 – ??

Używana w latach

1984 – do chwili obecnej

Dane techniczne
Długość

3660 mm

Średnica

460 mm

Rozpiętość

900 mm

Masa

1082 kg

Równoważnik trotylowy

1 do 2 MT

Dane operacyjne. Użytkownicy
USA

Historia edytuj

Pod koniec lat 70. XX wieku w USA rozpoczęto projektowanie nowej bomby wodorowej przeznaczonej dla lotnictwa strategicznego. Jej głównym nosicielem miał być samolot B-1. Nowa bomba miała mieć moc ponad 1 MT i miała być przystosowana do zrzucania z wysokości poniżej 50 m.

W celu przyspieszenia prac postanowiono przy projektowaniu nowej bomby wykorzystać niektóre rozwiązania opracowane wcześniej dla nie produkowanej seryjnie bomby B77. Pierwsze bomby B83 zostały dostarczone do badań w połowie 1983 roku. W 1984 roku bombę B83 przyjęto do uzbrojenia. Seryjna bomba B83 mogła być zrzucana z wysokości 45 m, przy prędkości do 1 Macha. Dzięki specjalnej konstrukcji bomba B83 znosi bez uszkodzeń uderzenie w ziemię przy prędkości 30 m/s. Przy zrzucie z małej wysokości wybuch bomby jest opóźniony o 2 minuty dzięki czemu samolot może oddalić się na bezpieczną odległość.

Nowa bomba z czasem zastąpiła starsze bomby B28, B43 i B53 w uzbrojeniu lotnictwa strategicznego. Do 1987 roku wyprodukowano ok. 1000 bomb B83. Złożone zostało zamówienie na kolejnych 1500, ale po 1989 roku zostało ono zredukowane. W połowie lat 90. w służbie było ok. 1400 bomb B83.

Bomba B83 jest przenoszona głównie przez samoloty lotnictwa strategicznego: B-1B, B-2, B-52, F-111. Do jej przenoszenia przystosowano także samoloty lotnictwa taktycznego: F-4, A-4, A-6, A-7, F-16 i F/A-18.

Konstrukcja edytuj

B83 jest strategiczną bronią jądrową, której konstrukcja umożliwia zrzucenie jej z bardzo małej wysokości[2]. Urządzenie ma długość 3,66 metra, średnicę korpusu 0,46 metra oraz wagę 1048 kilogramów. Ładunek bomby o mocy 1 do 2 megaton zawiera prawdopodobnie klasyczny ładunek termojądrowy[1] z ulepszonym inicjacyjnym ładunkiem wybuchowym (Improved High Explosive - IHE) PBX-9502. W celu łagodzenia efektów wstrząsu, bomba B83 ma specjalny opływowy stożek czołowy ze stali nierdzewnej w postaci serii kruszących się pierścieni, zamiast stosowanych we wcześniejszych modelach bomb zbudowanych z aluminium stożków o strukturze plastra miodu. W celu minimalizacji przemieszczenia ładunku bomby przy uderzeniu, został on umieszczony na przodzie urządzenia.

Przypisy edytuj

  1. a b The B83 Bomb [online], nuclearweaponarchive.org [dostęp 2024-04-20] (ang.).
  2. Duncan Lenox: Jane's Strategic Weapon Systems Issue Forty-nine. Jane's Information Group, 2008, s. 191-192. ISSN 0958-6032.

Bibliografia edytuj

  • Andrzej Kiński, Amerykańskie bomby atomowe, Nowa Technika Wojskowa 10/95. ISSN 1230-1655
  • Duncan Lenox: Jane's Strategic Weapon Systems Issue Forty-nine. Jane's Information Group, 2008. ISSN 0958-6032.