BMW Neue Klasse

seria samochodów osobowych

BMW Neue Klasse – seria samochodów osobowych (m.in. sedanów oraz coupé) produkowanych pod niemiecką marką BMW w latach 1962–1977.

BMW Neue Klasse
Ilustracja
BMW 2002 z 1972 roku
Inne nazwy

BMW E114 (seria 02)
BMW E115 (1500/1800/2000)

Producent

BMW

Zaprezentowany

1962

Okres produkcji

1962–1977

Miejsce produkcji

 RFN, Monachium
 Indonezja, Dżakarta

Poprzednik

BMW E1

Następca

BMW E21

Dane techniczne
Segment

D (seria 02)
E (1500/1800/2000)

Typy nadwozia

2-drzwiowe coupé
4-drzwiowy sedan
2-drzwiowy sedan
2-drzwiowy kabriolet
3-drzwiowy hatchback

Silniki

Benzynowe:
R4 M10
1,5 – 2,0 l

Skrzynia biegów

4-biegowa manualna

Napęd

tylny

Rozstaw osi

2550 mm

Zbiornik paliwa

55 l

Ładowność

400 kg

BMW 1500
BMW 1800 z 1966 roku

Do napędu pojazdu używano benzynowych silników R4 M10, oprócz tego w pojeździe wykorzystano w pełni niezależne zawieszenie z kolumnami McPhersona z przodu oraz hamulce tarczowe. Początkowo samochody oferowane były wyłącznie jako 4-drzwiowe sedany bądź 2-drzwiowe coupé, w późniejszym czasie dostępny był także 2-drzwiowy sedan (seria 02).

Czterodrzwiowy sedan został w 1972 roku zastąpiony przez nieco większą rodzinę E12 (seria 5). Modele coupé, 2000C i 2000CS, zostały zastąpione w 1969 przez E9 2800CS. Następcą dla dwudrzwiowego BMW 1600 został wprowadzony w 1975 model E21 320i.

1500 i 1600 edytuj

BMW 1500 zaprezentowane zostało we wrześniu 1961 podczas Frankfurt Motor Show, produkcja zaś trwała w latach 1962–1966.

Samochód charakteryzował się samonośnym trójbryłowym nadwoziem typu sedan, w konstrukcji zawieszenia przedniego wykorzystano zyskujące w tamtym czasie popularność kolumny McPhersona[1]. Tylne zawieszenie było w pełni niezależne, wykorzystywało sprężyny śrubowe wahacze skośne[1]. Silnik M10 o pojemności 1,5 l z rozrządem typu SOHC był nowoczesną konstrukcją podatną na powiększanie pojemności skokowej i dalszy rozwój[1]. Motor zamontowany wzdłużnie, nachylony został pod kątem 30° w prawą stronę nadwozia. Pozwoliło to na niższe przeprowadzenie linii maski[1].

Ówczesna prasa motoryzacyjna pozytywnie oceniała widoczność we wszystkich kierunkach z wnętrza pojazdu, mankamentem była konieczność lekkiego nachylenia się w celu załączenia 1. i 3. biegu, co było spowodowane zbyt długim skokiem lewarka zmiany biegów[2]. Pochlebnie wyrażono się także o przestrzeni bagażowej, której głębokość wynosiła 40 cm[2].

Silnik o mocy maksymalnej 80 KM (59 kW) zapewniał samochodowi stosunkowo dobre osiągi jak na swoją objętość skokową. Przyspieszenie 0–100 km/h zajmowało około 15 s, by jednak zachować odpowiednią dynamikę jazdy należało utrzymywać wysoką prędkość obrotową silnika, który bez wibracji znosił prędkość ponad 6000 obr./min[2].

BMW 1500 zostało w 1964 roku zastąpione przez model 1600, mimo to wciąż było dostępne w sprzedaży na niektórych rynkach ze względu na korzystniejsze taryfy ubezpieczeniowe. Następca wyposażony był w silnik o pojemności 1,6 l i mocy maksymalnej 86 KM (63 kW)[3]. Wzrost pojemności osiągnięto przez montaż większych tłoków z silnika 1800. W plebiscycie na Europejski Samochód Roku 1967 BMW 1600 zajęło 2. pozycję (za Fiatem 124)[4]. Produkcji BMW 1600 zaprzestano w 1968 roku.

Dane techniczne
Wersja Silnik: Układ zasilania: Średnica × skok tłoka: St. sprężania: Moc maksymalna: Maks. moment obrotowy 0–100 km/h: V-max: Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
1500[5] R4 1,5 l (1499 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 82 x 71 mm 8,8:1 80 KM (60 kW) przy 5700 obr./min 118 N•m przy 3000 obr./min ~ 15,0 s 150 km/h 9,9 l
1600[3] R4 1,6 l (1573 cm³), SOHC gaźnik 84 x 71 mm 8,6:1 86 KM (63 kW) przy 5800 obr./min 123 N•m przy 3000 obr./min 13,3 s 161 km/h 10,5 l

1800 edytuj

Kolejnym samochodem, który dołączył do gamy modeli Neue Klasse, było BMW 1800 wprowadzone na rynek w 1963 roku. W bazowej wersji napędzany był silnikiem M10 o pojemności 1,8 litra i mocy maksymalnej 90 KM (66 kW)[6]. Powstała także ulepszona wersja modeli 1800, nosiła ona nazwę 1800 TI (Turismo Internazionale) i została przygotowana we współpracy z firmą Alpina. W silniku zastosowano podwójne gaźniki bocznossące Solex PHH oraz inny typ tłoków zwiększając tym samym stopień kompresji i zarazem moc maksymalną do 110 KM (81 kW), masę własną całego pojazdu obniżono zaś do 990 kg[7]. Oprócz tego w 1964 roku wprowadzono do produkcji wyczynowy model 1800 TI/SA wyposażony w jeszcze bardziej zmodyfikowany silnik z dwoma gaźnikami Weber o mocy maksymalnej 130 KM (96 kW), 5-biegową skrzynię biegów, szperę oraz stabilizatory przedniego i tylnego zawieszenia. Wnętrze otrzymało fotele kubełkowe oraz drewnianą kierownicę sportową. Nadwozie malowano w jednym kolorze - srebrnym. Masę własną obniżono do 970 kg, powstało tylko 200 egzemplarzy[8][9]. Model ten sprzedawano wyłącznie posiadaczom licencji wyścigowej.

W 1966 jako opcję zaczęto oferować 3-biegową automatyczną skrzynię biegów ZF. Rok później model przeszedł facelifting, wygląd nadwozia upodobniono do BMW 2000.

Dane techniczne
Wersja Silnik: Układ zasilania: Średnica × skok tłoka: St. sprężania: Moc maksymalna: Maks. moment obrotowy 0–100 km/h: V-max: Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
1800[6] R4 1,8 (1773 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik Solex 88,9 x 71,12 mm 8,6:1 90 KM (66 kW) przy 5250 obr./min 143 N•m przy 3000 obr./min 13 s 162 km/h 12 l
1800 TI[7] R4 1,8 (1773 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC dwa gaźniki Solex 84 x 80 mm 9,5:1 110 KM (81 kW) przy 5800 obr./min 148 N•m przy 4000 obr./min 11 s 175 km/h 14 l
1800 TI/SA[9] R4 1,8 (1773 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC dwa gaźniki Weber 84 x 80 mm 10,5:1 130 KM (95 kW) przy 6100 obr./min 157 N•m przy 5100–5400 obr./min 9 s 186 km/h 16 l

1602 edytuj

 
BMW 1602

Sportowe sedany serii 02 zostały zaprezentowane po licznych sukcesach 4-drzwiowych modeli Neue Klasse. Przy wykorzystaniu silników M10 i podwozia z modelu 1600 stworzono nowe BMW 1600-2 (-2 od 2-drzwiowy) oraz później po prostu "1602" i "1600". Samochód zadebiutował w 1966 roku podczas Geneva Motor Show[10], sprzedaż trwała do 1975 roku.

W latach 1967–1971 powstała limitowana seria kabrioletów opartych na serii 02, za montaż odpowiedzialna była firma Baur. Oprócz tego w latach 1967–1968 powstawała wersja 1600 TI wyposażona m.in. w gaźnik z modelu 1800 TI. Zapewniało to moc maksymalną 105 KM (77 kW) przy 6000 obr./min i prędkość maksymalną rzędu 175 km/h[11]. Model dostępny był także opcjonalnie z 5-biegową manualną skrzynią biegów. W latach 1971–1972 dostępny był także wariant Touring – 3-drzwiowy hatchback oparty na modelu 1600.

Dane techniczne
Wersja Silnik: Układ zasilania: Średnica × skok tłoka: St. sprężania: Moc maksymalna: Maks. moment obrotowy 0–100 km/h: V-max: Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
1600-2[12] R4 1,6 (1573 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 84 x 71 mm 8,6:1 85 KM (63 kW) przy 5700 obr./min 124 N•m przy 3000 obr./min 13,3 s 160 km/h 9,9 l
1600ti[11] R4 1,6 (1573 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 84 x 71 mm b/d 105 KM (77 kW) przy 6000 obr./min 132 N•m przy 4500 obr./min 11,5 s 175 km/h 10,3 l

2000C/CS edytuj

 
BMW 2000 CS

W latach 1965–1969 oferowane było luksusowe coupé z nadwoziem zaprojektowanym przez Karmanna, dostępne było w dwóch wersjach silnikowych: 2000C z pojedynczym gaźnikiem – moc maksymalna 100 KM (74 kW) oraz 2000CS z podwójnym gaźnikiem – moc maksymalna 120 KM (88 kW). Wersja 'C' dostępna była zarówno z manualną jak i automatyczną (oznaczenie 'CA', przekładnia 3-biegowa) skrzynią biegów, 'CS' wyłącznie z przekładnią ręczną.

22 listopada 1965 została uruchomiono produkcja nadwozi w zakładach Karmanna[13]. Produkcja wersji 2000C odbywała się w pełnym wymiarze od maja 1976 do 1977 roku, powstało 443 egzemplarze[14]. Mimo że we wrześniu 1968 roku uruchomiono produkcję nowego coupé – BMW 2800CS, produkcję 2000 CA/CS kontynuowano do połowy roku 1970, była to tańsza alternatywa dla większego pojazdu z tego segmentu[13]. Łączna produkcja BMW 2000C/CA/CS wynosi 13 691 egzemplarzy[14].

Dane techniczne
Wersja Silnik: Układ zasilania: Średnica × skok tłoka: St. sprężania: Moc maksymalna: Maks. moment obrotowy 0–100 km/h: V-max: Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
2000C[15] R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 89 x 80 mm b/d 100 KM (75 kW) przy 5500 obr./min 157 N•m przy 3000 obr./min b/d 172 km/h b/d
2000CS[16] R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 89 x 80 mm b/d 120 KM (88 kW) przy 5500 obr./min 167 N•m przy 3600 obr./min 11 s 185 km/h 10,9 l

2000 edytuj

 
BMW 2000

BMW Neue Klasse 2000 w wersji sedan pojawiło się na rynku rok później niż wersja 2000C. Oferowane było w latach 1966-1972. Samochód wprowadzony został jako bogatsza wersja modelu 1800, charakteryzował się szerszymi tylnymi lampami, lepszym wyposażeniem wnętrza oraz prostokątnymi reflektorami w pasie przednim. Na rynku północnoamerykańskim stosowano inny typ przedniego pasa z podwójnymi okrągłymi światłami.

Samochód występował także w mocniejszej wersji 2000ti, wyposażona była ona w podwójny bocznossący gaźnik co zwiększało moc silnika do 120 KM (88 kW)[17]. Bardziej luksusową odmianą była 2000tilux, zawierała silnik z 2000ti, wykończoną drewnem deskę rozdzielczą oraz opcjonalnie skórzaną tapicerkę. Ostatnim wprowadzonym wariantem był 2000tii ('touring international, injected') z wtryskiem paliwa Kugelfischer i silnikiem o mocy maksymalnej 130 KM (95,5 kW)[18].

Dane techniczne
Wersja Silnik: Układ zasilania: Średnica × skok tłoka: St. sprężania: Moc maksymalna: Maks. moment obrotowy 0–100 km/h: V-max: Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
2000[19] R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 89 x 80 mm b/d 100 KM (74 kW) przy 5500 obr./min 157 N•m przy 3000 obr./min 12,4 s 168 km/h 10,7 l
2000ti[17] R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 89 x 80 mm b/d 120 KM (88 kW) przy 5500 obr./min 167 N•m przy 3600 obr./min 10,8 s 180 km/h 11 l
2000tii[18] R4 2,0 (1991 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC wtrysk paliwa Kugelfischer PL 04 89 x 80 mm b/d 130 KM (95,5 kW) przy 5800 obr./min 178 N•m przy 4000–4700 obr./min 10,4 s 185 km/h b/d

2002 edytuj

 
BMW 2002 z 1972 roku
 
BMW 2002 Touring

BMW 2002 był 2-drzwiowym sedanem z silnikiem M10 o pojemności 1990 cm³. Generował on moc maksymalną 100 KM (73,5 kW) w wersji standardowej[20] oraz 130 KM (95,5 kW) w sportowej odmianie 2002tii[21]. Istniała także wersja 2002ti (touring Internationale) wyposażona w silnik zasilany przed dwa bocznossące gaźniki Solex 40 i wyższy stopień sprężania, co skutkowało mocą maksymalną 120 KM (88 kW), opcjonalnie nabywca mógł dokupić 5-biegową manualną skrzynię biegów[22]. Topową odmianą było BMW 2002 Turbo zaprezentowane w roku 1973 podczas Frankfurt Motor Show, był to pierwszy seryjnie produkowany turbodoładowany samochód osobowy na rynku europejskim[23]. Silnik generował moc 170 KM (125 kW) i maksymalny moment obrotowy 240 Nm, co pozwalało na osiągnięcie prędkości maksymalnej 211 km/h[24].

Podobnie jak w przypadku modelu 1602, istniała wersja 2002 Touring – 3-drzwiowy hatchback.

Dane techniczne
Wersja Silnik: Układ zasilania: Średnica × skok tłoka: St. sprężania: Moc maksymalna: Maks. moment obrotowy 0–100 km/h: V-max: Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
2002[20] R4 2,0 l (1990 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 89 x 80 mm b/d 100 KM (73,5 kW) przy 5500 obr./min 157 N•m przy 3500 obr./min 10,9 s 170 km/h 10 l
2002ti[22] R4 2,0 l (1990 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 89 x 80 mm b/d 120 KM (88 kW) przy 5500 obr./min 167 N•m przy 3600 obr./min 9,4 s 185 km/h 10 l
2002tii[21] R4 2,0 l (1990 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC wtrysk paliwa 89 x 80 mm b/d 130 KM (95,5 kW) przy 5800 obr./min 178 N•m przy 4500 obr./min 9,4 s 190 km/h 8,8 l
2002 Turbo[24] R4 2,0 l (1990 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC, turbo wtrysk paliwa 89 x 80 mm 6,9:1 170 KM (125 kW) przy 5800 obr./min 240 N•m przy 4000 obr./min 7 s 211 km/h 9,9 l

1502 i 1802 edytuj

 
BMW 1502 w malowaniu rajdowym

W latach 1975–1977 dostępna była na rynku europejskim ekonomiczna wersja modelu oznaczona jako 1502. Do napędu użyto silnika 1.6 z obniżonym stopniem kompresji. Oprócz tego dostępna była także odmiana 1802, był to model 2002 z silnikiem 1.8 pochodzącym z wersji 1800 sedan.

Dane techniczne
Wersja Silnik: Układ zasilania: Średnica × skok tłoka: St. sprężania: Moc maksymalna: Maks. moment obrotowy 0–100 km/h: V-max: Śr. zuż. paliwa / 100 km:
Silniki benzynowe:
1502[25] R4 1,6 (1573 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik 84 x 71 mm 8:1 74 KM (54 kW) przy 5800 obr./min 118 N•m przy 3700 obr./min 14,3 s 160 km/h 10,2 l
1802[26] R4 1,8 (1766 cm³), 2 zawory na cylinder, SOHC gaźnik b/d b/d 90 KM (66 kW) przy 5250 obr./min 143 N•m przy 3000 obr./min 11,8 s 165 km/h 9,9 l

Dane produkcyjne edytuj

Liczba egzemplarzy[8]
1500
(1962−64)
1600
(1964−66)
1800
(1963−72)
1800 TI/SA
(1964−65)
2000
(1966−72)
2000 C/CS
(1965−69)
02 series
(1966−76)
2002 turbo
(1973−74)
Baur Cabriolet
(1967−75)
23 554 9728 146 960 200 143 464 11 720 861 940 1672 4210

Przypisy edytuj

  1. a b c d Buying Secondhand: BMW 1800 and 2000. „Autocar”. 141 (nbr 4074), s. 54–56, 23 listopada 1974. (ang.). 
  2. a b c Vor 40 Jahren: Bayern Vier. „Auto, Motor und Sport”. 2003 Heft 2, s. 162, 8 stycznia 2003. (ang.). 
  3. a b 1966 BMW 1600 specifications & performance data. carfolio.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  4. Previous winners - Car of the Year 1967. caroftheyear.org. [dostęp 2013-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-08)]. (ang.).
  5. 1962 BMW 1500 specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  6. a b 1964 BMW 1800 specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  7. a b 1964 BMW 1800 TI specifications & performance data. carfolio.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  8. a b Werner Oswald, Deutsche Autos 1945–1991, vol. 4. Motorbuch Verlag, Stuttgart 2001. ISBN 3-613-02131-5, s. 171/195
  9. a b 1964 BMW 1800 TI Sonderausführung. carfolio.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  10. History. 2002registry.com, 1966-03-09. [dostęp 2009-06-12]. (ang.).
  11. a b 1967 BMW 1600 TI specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  12. 1966 BMW 1600-2 specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  13. a b Dieter Günther. BMW 2000 CS: Das Gesicht in der Menge. „Oldtimer Markt”, s. 8–15, luty 1999. ISSN 0939-9704. (niem.). 
  14. a b Produktionszahlen 2000 C/CA/CS. [dostęp 2012-02-24]. (ang.).
  15. 1967 BMW 2000C specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  16. 1967 BMW 2000CS specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  17. a b 1967 BMW 2000 TI specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  18. a b 1969 BMW 2000 TII specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  19. 1967 BMW 2000 specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  20. a b 1968 BMW 2002 specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  21. a b 1971 BMW 2002 TII specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  22. a b 1968 BMW 2002 TI specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  23. Turbo | BMW 2002 [online], www.bmw2002.co.uk [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-24] (ang.).
  24. a b 1974 BMW 2002 TURBO specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  25. 1977 BMW 1502 specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  26. 1975 BMW 1802 specifications & performance data. automobile-catalog.com. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj