Bańska Niżna

wieś w województwie małopolskim

Bańska Niżnawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Szaflary[4]. Znajduje się na Kotlinie Nowotarskiej i północnych obrzeżach Pogórza Gubałowskiego, po wschodniej stronie rzeki Biały Dunajec[5]. Przez wieś przypływają potoki Mały Rogoźnik i Potok za Groniem[6].

Bańska Niżna
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Miłosierdzia Bożego w Bańskiej Niżnej
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowotarski

Gmina

Szaflary

Wysokość

700 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

1200[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

34-424[3]

Tablice rejestracyjne

KNT

SIMC

0466299

Położenie na mapie gminy Szaflary
Mapa konturowa gminy Szaflary, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Bańska Niżna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Bańska Niżna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bańska Niżna”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bańska Niżna”
Ziemia49°24′12″N 20°00′37″E/49,403333 20,010278[1]
Strona internetowa

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Przez miejscowość przechodzi łącząca Kraków z Zakopanem droga krajowa nr 47, będąca częścią zakopianki.

Bańska Niżna składa się z następujących przysiółków: Topory, Warwasy, Za Potokiem (dawniej Wójciki), Brzyzek (pozostałość po pierwszej osadzie o nazwie Brzeska Mała), Kantorówka, Migle, Brzeg, Hodówka oraz z głównej części wsi leżącej przy ulicy Papieskiej. Liczba ludności Bańskiej Niżnej wynosi ok. 1000 mieszkańców, w zdecydowanej większości mieszkańcy czują się góralami podhalańskimi, we wsi jest podtrzymywany tradycyjny folklor góralski i gwara podhalańska.

Ogrzewanie geotermalne edytuj

W Bańskiej Niżnej znajduje się jedno z ujęć wód termalnych o wyjątkowo wysokiej w skali Polski temperaturze – Bańska PGP-1 o temperaturze 86 °C i zasobności 550 m³/h, jak również ujęcie Bańska IG-1 o zasobach 120 m³/h i temperaturze 82 °C[7].

Bańska Niżna jest pierwszą w Polsce wsią ogrzewaną energią geotermalną. W latach 80. prowadzono na jej terenie badania mające na celu wykrycie złóż ropy naftowej, jednak trafiono na ciepłą wodę. W latach 90. prof. Julian Sokołowski wystąpił z projektem ogrzewania sąsiedniego Białego Dunajca, jednak mieszkańcy tej wsi odrzucili ten pomysł. W tej sytuacji analogiczną propozycję złożono społeczności Bańskiej Niżnej, która na nią przystała. W 1993 roku podłączono pierwsze 5 domów, do 1995 ogrzewanie geotermalne objęło większość administracyjnego obszaru wsi[8].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 2423
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 12 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Tatry i Podtatrze. Mapa 1:50 000. Wyd. Compass.
  6. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2018-05-22].
  7. Józef Chowaniec: Obieg wody w skali regionalnej Tatr i Podhala ze szczególnym uwzględnieniem fazy podziemnej. W: Z badań hydrologicznych w Tatrach. Joanna Pociask-Karteczka (red.). Zakopane: Tatrzański Park Narodowy, 2013, s. 63-70. ISBN 978-83-61788-63-8.
  8. Gazeta Wyborcza nr 67 z dnia 1998-03-20, Magazyn (dodatek) str 22.