Baby (powiat piotrkowski)
Baby – wieś w Polsce, położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Moszczenica[4][5].
| wieś | |
 Droga wojewódzka nr 716 w Babach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
739[2] |
| Strefa numeracyjna |
44 |
| Kod pocztowy |
97-310[3] |
| Tablice rejestracyjne |
EPI |
| SIMC |
0546383 |
Położenie na mapie gminy Moszczenica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu piotrkowskiego  | |
 51°31′52″N 19°42′47″E/51,531111 19,713056[1]
| |
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Baby. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa piotrkowskiego.
Baby znajdują się w odległości 15 km na północ od Piotrkowa Trybunalskiego, w odległości około 40 km na południowy wschód od Łodzi i w odległości 130 km na południowy zachód od Warszawy. Wsie Baby i Kiełczówka tworzą jedną dużą wieś, gdyż ze sobą sąsiadują. Dzieli je ulica Wolborska.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0546390 | Doliska | część wsi |
| 0546408 | Sieradz | część wsi |
| 0546414 | W Lesisku | część wsi |
Historia edytuj
Miejscowość wymieniana była w źródłach historycznych już w końcu XIV wieku. Intensywny rozwój nastąpił dopiero od połowy XIX wieku po zbudowaniu stacji kolejowej. W okresie powstania styczniowego miała tu miejsce potyczka oddziałów powstańczych z wojskami rosyjskimi. Wysadzono wówczas wiadukt kolejowy, a w folwarku Baby stacjonowały przez pewien okres znaczne siły powstańcze. Około 1870 roku powstała droga łącząca Wolbórz ze stacją kolejową w Babach. Na przełomie XIX i XX wieku saksoński przemysłowiec Karol Ender zbudował drogę z Bab do Moszczenicy, w której ulokował tkalnię i przędzalnię bawełny. Tym samym Baby zaczęły pełnić rolę ważnego miejsca przeładunku towarów przy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. W latach 30. XX wieku Baby zostały objęte reformą rolną, dokonano wówczas parcelacji części obszaru miejscowości. 17 maja 2002 roku przez Baby przejeżdżali kolarze biorący udział w IX. etapie Wyścigu Pokoju na trasie Piotrków Trybunalski – Warszawa.
12 sierpnia 2011 roku około godziny 16:15 na trasie kolejowej doszło do wykolejenia pociągu TLK relacji Warszawa Wschodnia – Katowice (katastrofa kolejowa w Babach). Zginęły 2 osoby, a 80 odniosło obrażenia.
Zabytki edytuj
Budynki stacji kolejowej z II połowy XIX wieku (linia warszawsko-wiedeńska), domy i młyn motorowy z początku XX wieku. W położonej nieopodal miejscowości Kiełczówka znajdują się: zbudowany około 1840 roku klasycystyczny dworek wraz z założeniem parkowym (obecnie jest własnością rodziny Poszumskich) oraz cmentarz wojenny z okresu pierwszej wojny światowej.
W miejscowości znajdują się edytuj
Stacja kolejowa, kościół parafialny i cmentarz; działają tu: klub sportowy "Pionier" (założony 9 maja 1951 roku), szkoła podstawowa, ochotnicza straż pożarna, koło gospodyń wiejskich istniejące od 1936 roku, biblioteka (filia Gminnej Biblioteki w Moszczenicy). W Babach zlokalizowane są także trzy wiatraki elektrowni wiatrowej, które urozmaicają panoramę wsi.
Kościół edytuj
Budynek kościoła pod wezwaniem św. Maksymiliana Kolbe został wybudowany w formie bazyliki halowej, posiada nawę główną i boczną oraz wieżę wzniesioną z kamienia o trzech prześwitach okiennych; Kościół projektowali architekt Feliks Paszkowski (młodszy) i konstruktor inż. Jan Mączka. Rzeźbę "Chrystus na krzyżu" wykonał artysta malarz Feliks Paszkowski (starszy). 10 maja 1975 roku bp Józef Rozwadowski poświęcił i wmurował akt erekcyjny oraz kamień węgielny pobrany spod figury Matki Bożej z Niepokalanowa. Budynek został poświęcony 4 listopada 1984 roku przez bpa Władysława Ziółka. Kościół został wybudowany dzięki staraniom mieszkańców Bab oraz ówczesnego proboszcza Wacława Molendy. W 2009 roku parafianie ufundowali pomnik św. Maksymiliana Kolbe.
Kościół Parafialny leży po stronie wsi Kiełczówka często adres mylnie jest podawany jako wieś Baby.
Charakter miejscowości edytuj
Baby nie są miejscowością typowo rolniczą. Tylko niewielka część osób utrzymuje się z rolnictwa, większość dojeżdża do pracy w Piotrkowie Trybunalskim lub Łodzi, chociaż jeszcze w latach 80. XX wieku większość mieszkańców pracowała w rolnictwie. Do niedawna jeszcze można było zobaczyć w tej miejscowości drewniane stodoły, niektóre z nich były kryte strzechą.
Komunikacja edytuj
Baby posiadają korzystne połączenia komunikacyjne - drogowe i kolejowe. Są położone przy linii kolei warszawsko - wiedeńskiej, dlatego można stąd łatwo dojechać do Częstochowy, Katowic i Warszawy. Miejscowość posiada również dobre połączenie kolejowe z Łodzią, podróż do Łodzi (z przesiadką w Koluszkach) trwa około 60–90 minut. Przez Baby przebiega droga wojewódzka nr 716 łącząca Piotrków Trybunalski z Koluszkami. Tereny stacji leżą we wsi Baby oraz Kiełczówka ale nazwa stacji podawana jest jedna.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 1525
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 9 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT