Balluta Buildings

zabytkowa budowla w St. Julian’s, Malta

Balluta Buildingsluksusowy budynek mieszkalny w stylu secesyjnym (Art Nouveau), wznoszący się nad Balluta Bay w St. Julian’s na Malcie. Zbudowany w 1928 dla markiza Johna Scicluny, według projektu Giuseppe Psaili. Uważany jest za jeden z najwspanialszych przykładów architektury secesyjnej, które zachowały się na Malcie, i jeden z najbardziej charakterystycznych budynków na wyspie.

Balluta Buildings
Symbol zabytku nr rej. 01212 NICPMI
Ilustracja
Państwo

 Malta

Miejscowość

Balluta, St. Julian’s

Adres

Telghet Ta' San Giljan

Typ budynku

Apartamentowiec

Styl architektoniczny

Art nouveau

Architekt

Giuseppe Psaila

Inwestor

markiz John Scicluna

Ukończenie budowy

1928

Właściciel

osoby prywatne

Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, po prawej znajduje się punkt z opisem „Balluta Buildings”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Balluta Buildings”
Ziemia35°54′50″N 14°29′40″E/35,913889 14,494444

Historia edytuj

Pierwotnie na miejscu, na którym obecnie stoi budynek, znajdowały się tarasowe pola, które na początku XIX wieku zostały włączone do ogrodu pobliskiej willi St. Ignatius. W latach dwudziestych XX wieku willa i jej działka zostały podzielone i sprzedane, a pierwszymi budynkami, które miały powstać na części dawnego ogrodu, były Balluta Buildings[1]. Apartamentowiec został zbudowany w 1928 dla markiza Johna Scicluny, jego projekt wykonał architekt Giuseppe Psaila[2][3]. Nazwa budynku pochodzi od drzew dębu (malt. ballut), których kilkanaście rosło na placu przed nim; to także dało nazwę pobliskiej zatoce[4].

 
Ozdobne secesyjne elementy metalowe w Balluta Buildings

W budynku na początku znajdowały się jedne z największych i najbardziej luksusowych apartamentów w Europie, adres budynku stał się prestiżowym na Malcie. Zgodnie z prawem najmu, wielu lokatorów i ich spadkobierców utrzymało mieszkania za niewielki nominalny czynsz. Z dwudziestu mieszkań, szesnaście pozostaje w rękach spadkobierców pierwszych lokatorów, trzy powróciły w posiadanie właścicieli, a jeden został sprzedany. Na parterze budynku znajdują się punkty gastronomiczne[4].

Budynek pozostał niezmieniony i jest w relatywnie dobrym stanie, jakkolwiek potrzebuje odnowienia[4].

Architektura edytuj

 
Ornamenty fasady

Budynek Balluta Buildings jest jednym z najwspanialszych[5] spośród kilku zachowanych secesyjnych budynków na Malcie[2], jest jednocześnie uznawany za arcydzieło jego projektanta[5] i jeden z najbardziej charakterystycznych budynków w kraju[4]. Składa się z trzech połączonych bloków mieszkalnych, z trzema pionowymi strukturami, mającymi długie pionowe łukowe otwory wystające z reszty budynku. Są one zwieńczone kluczami ozdobionymi rzeźbionym putto. Otwory są flankowane rzędem podwójnych okien i pilastrów po obu stronach. Każdy blok jest zwieńczony przyczółkiem, a na rogach każdego z nich znajdują się napisy „BALLUTA” (lewy blok), „BUILDINGS” (prawy blok) i „A.D. MCMXXVIII” (blok centralny). Okna, pilastry i inne części budynku posiadają misterne kwiatowe i geometryczne dekoracje[2].

 
Balluta Buildings (po prawej) oraz kościół Karmelitów (po lewej) górują nad Balluta Bay

Bloki na niższych piętrach połączone są werandami, z gładką fasadą na górnych kondygnacjach. Konstrukcja, która zawiera wiele sklepów, wzmacnia cały budynek na poziomie ulicy, potęgując jego trójwymiarowość[2]. Budynek powstał z lokalnego wapienia[3].

Dwadzieścia luksusowych apartamentów, znajdujących się w budynku, ma dużą powierzchnię. Posiadają one wysokie sufity oraz kolumny. Podłogi wykonane są z oryginalnych maltańskich płytek[4]. Ozdobne elementy metalowe, zainstalowane w całym budynku, są wysokiej jakości. Nie jest pewne, czy są one wykonane przez Psailę, czy też innego artystę[3].

Ochrona wartości kulturowych edytuj

Budynek status zabytku narodowego pierwszej klasy, umieszczony jest na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod nr. 01212[2].

Przypisy edytuj

  1. Edward Said: St Ignatius Villa, Scicluna Street, St Julians - Heritage Assessment. Architecture XV, 11.2017. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-20)]. (ang.).
  2. a b c d e Balluta Buildings. NICPMI, 2012-12-28. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-22)]. (ang.).
  3. a b c Mark Geoffrey Muscat: Maltese Architecture 1900–1970: Progress and Innovations. Valletta: Fondazzjoni Patrimonju Malti, 2016, s. 11–15. ISBN 978-99909-3-206-5. (ang.).
  4. a b c d e Grand design. [w:] Times of Malta [on-line]. 2015-01-21. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-22)]. (ang.).
  5. a b Quentin Hughes, Conrad Thake: Malta, War & Peace: An Architectural Chronicle 1800–2000. Midsea Books Ltd, 2005, s. 139. ISBN 978-99932-7-055-3. (ang.).