Bartłomiej Sienkiewicz

Bartłomiej Henryk Sienkiewicz (ur. 29 lipca 1961 w Kielcach) – polski historyk, publicysta i polityk. W latach 1990–2002 funkcjonariusz Urzędu Ochrony Państwa, oficer tej służby w stopniu podpułkownika, współtwórca Ośrodka Studiów Wschodnich (1990). W latach 2013–2014 minister spraw wewnętrznych i koordynator służb specjalnych, poseł na Sejm IX i X kadencji, od 2023 minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Bartłomiej Sienkiewicz

Bartłomiej Sienkiewicz (2023)
Data i miejsce urodzenia	29 lipca 1961 Kielce
Minister kultury i dziedzictwa narodowego
Okres	od 13 grudnia 2023
Przynależność polityczna	Platforma Obywatelska
Poprzednik	Dominika Chorosińska
Minister spraw wewnętrznych
Okres	od 25 lutego 2013 do 22 września 2014
Przynależność polityczna	bezpartyjny (z rekomendacji PO)
Poprzednik	Jacek Cichocki
Następca	Teresa Piotrowska
Odznaczenia

Życiorys

Działalność w okresie PRL

Potomek rodu szlacheckiego pieczętującego się herbem Oszyk. Jest synem Juliusza (1932–2021) i Aliny z domu Korzeniowskiej (1936–2016) oraz prawnukiem Henryka Sienkiewicza.

W latach 80. współpracował z opozycją demokratyczną. Od 1981 związany z Niezależną Oficyną Studentów w Krakowie, zajmował się drukiem i dystrybucją wydawnictw drugiego obiegu. Działał w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów, gdzie m.in. był członkiem redakcji „Biuletynu Niezależnego Zrzeszenia Studentów”. W styczniu 1982 został zatrzymany i przez 3 dni osadzony jako podejrzany o „utrudnianie postępowania karnego” (sprawa została umorzona). W latach 1987–1988 był trzykrotnie karany grzywną przez kolegia do spraw wykroczeń za udział w zajściach ulicznych, „zakłócenia porządku publicznego” i kolportaż ulotek. W 1988 znalazł się w komitecie organizacyjnym Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w Krakowie. W 1988 był jednym z 23 sygnatariuszy deklaracji Tezy programowe środowiska «Czas przyszły», grupy działaczy Ruchu Wolność i Pokój, skupionej wokół Jacka Czaputowicza i pisma „Czas Przyszły”.

W 1987 ukończył studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Działalność zawodowa w III RP

Był funkcjonariuszem Urzędu Ochrony Państwa od powołania tej instytucji w 1990 do jej rozwiązania w 2002. Pełnił funkcję głównego doradcy zarządu wywiadu UOP, był też w składzie kierownictwa komórek analitycznych urzędu. Służbę zakończył w stopniu podpułkownika. Był współpracownikiem ministrów spraw wewnętrznych Krzysztofa Kozłowskiego i Andrzeja Milczanowskiego.

Współzałożyciel Ośrodka Studiów Wschodnich, był jego wicedyrektorem zajmującym się problematyką wschodnią (1991–1993, 1995–2001), został też przewodniczącym rady tej instytucji. Po odejściu ze struktur administracji państwowej prowadził własną działalność gospodarczą w branży analitycznej. Został stałym współpracownikiem „Tygodnika Powszechnego”, a także publicystą prasy codziennej. W 2012 był nominowany do nagrody Grand Press w kategorii „publicystyka” za swój tekst Ambaras z polskością.

Wykładał w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie. Był również członkiem rady Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych oraz członkiem rady Centralnego Ośrodka Szkolenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Działalność polityczna w III RP

20 lutego 2013 premier Donald Tusk ogłosił nominację Bartłomieja Sienkiewicza na stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Urząd objął 25 lutego. Objął także funkcję koordynatora służb specjalnych – 28 lutego 2013 prezes Rady Ministrów przekazał mu nadzór i zadanie koordynowania działań Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, CBA oraz wywiadu i kontrwywiadu wojskowego.

W czerwcu 2014 tygodnik „Wprost” ujawnił nielegalnie nagraną rozmowę z lipca 2013 pomiędzy Bartłomiejem Sienkiewiczem a Markiem Belką i Sławomirem Cytryckim, której przedmiotem były m.in. zmiany w ustawie o NBP i ewentualna zmiana ministra finansów. 22 września 2014 zakończył urzędowanie na stanowisku ministra. Od lutego do czerwca 2015 był dyrektorem Instytutu Obywatelskiego, think tanku Platformy Obywatelskiej.

W wyborach w 2019 uzyskał mandat posła na Sejm IX kadencji, kandydując jako lider listy Koalicji Obywatelskiej w okręgu kieleckim i otrzymując 35 009 głosów. Po wyborach przystąpił do PO, a w styczniu 2020 zgłosił swoją kandydaturę na przewodniczącego partii. W wyniku głosowania w tym samym miesiącu zajął ostatnie miejsce wśród czterech kandydatów.

W 2023 kandydował do Sejmu z ramienia KO z pierwszego miejsca w okręgu krakowskim. Uzyskał poselską reelekcję, zdobywając 95 873 głosy. 12 grudnia 2023 Sejm X kadencji wybrał go na urząd ministra kultury i dziedzictwa narodowego w trzecim rządzie Donalda Tuska. Następnego dnia został przez prezydenta RP Andrzeja Dudę powołany na to stanowisko.

19 grudnia 2023 jako przedstawiciel Skarbu Państwa odwołał dotychczasowych członków rad nadzorczych oraz zarządów Telewizji Polskiej, Polskiego Radia i Polskiej Agencji Prasowej, a także powołał nowe rady nadzorcze, które wyłoniły nowe zarządy tych instytucji. Działania te zostały ocenione jako niezgodne z prawem, m.in. przez środowiska związane z Prawem i Sprawiedliwością. Wątpliwości co do podstaw prawnych tych działań (przy jednoczesnym skrytykowaniu dotychczasowego funkcjonowania wskazanych instytucji) zgłosiła również Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Jeszcze w tym samym miesiącu, po zawetowaniu przez prezydenta ustawy okołobudżetowej przewidującej możliwość dofinansowania mediów publicznych, Bartłomiej Sienkiewicz podjął decyzję o postawieniu w stan likwidacji TVP, Polskiego Radia oraz PAP, wyznaczając również likwidatorów. W styczniu 2024 sąd rejestrowy odmówił wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego członków organów powołanych 19 grudnia 2023, wskazując na formalną właściwość w tej mierze Rady Mediów Narodowych. Posłowie Prawa i Sprawiedliwości złożyli wniosek o wyrażenie wobec ministra wotum nieufności; wniosek ten został odrzucony przez Sejm 17 stycznia 2024 (241 głosami „przeciw” przy 194 głosach „za”).

Odznaczenia

• Krzyż Wolności i Solidarności – 2015
• Odznaka Honorowa „Bene Merito” – 2009

Życie prywatne

Jest żonaty, ma trzech synów i córkę.