Bartoszewice (województwo wielkopolskie)
Bartoszewice – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Jutrosin.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
116[2] |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
63-930[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PRA |
| SIMC |
0370843 |
Położenie na mapie gminy Jutrosin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu rawickiego  | |
 51°41′03″N 17°07′58″E/51,684167 17,132778[1]
| |
Historia edytuj
Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od początku XV wieku. Wymieniona pierwszy raz w łacińskim dokumencie z 1470 jako Barthosewicze, 1502 Maior Barhoszewycze, 1510 Barthoscheuicze Maior, 1523 Maius Bartoschewicze, 1563 Barthossowicze Maior[4].
Wieś była własnością szlachecką należącą do lokalnej szlachty wielkopolskiej z rodu Bnińskich, Kołackich oraz Bartoszewskich, którzy od nazwy wsi przyjęli swoje odmiejscowe nazwisko. W 1470 leżała w powiecie kościańskim Korony Królestwa Polskiego.W 1510 miejscowość leżała w parafii Jutrosin[4].
W 1470 kasztelan kamieński Andrzej Bniński, syn Jana Bnińskiego kasztelana międzyrzeckiego, w działach rodzinnych otrzymał dobra Borek w powiecie pyzdrskim, do których należały m.in. Bartoszewice oraz połowa Zalesia w powiecie kościańskim. W 1471 Andrzej zapisał swojej żonie Małgorzacie 400 grzywien wiana na Bartoszewicach oraz na wsiach w powiecie pyzdrskim: Smolicach, Zdziętawach i Bąkowie. Wieś odziedziczył po nim syn Jan Bniński, który w działach z bratem i z bratankami otrzymał 1/3 dóbr Borek, w tym m.in. całą wieś Bartoszewice. Na dobrach tych zapisał swojej żonie Ludmile, córce Zygmunta Korzbok z Milicza, po 600 złotych węgierskich posagu i wiana. W 1507 sprzedał on Bartoszewice z prawem odkupu Dorocie, córce Świętosława Komorskiego, żonie Bartosza Kołackiego, za 100 grzywien. W 1510 Kołacki posiadał Bartoszewice w zastawie od pana Kamieńskiego. We wsi było wówczas 5 łanów osiadłych, 12 łanów opustoszałych częściowo uprawianych, jeden zagrodnik, karczmarz oraz sołectwo mające 2 łany osiadłe. W 1523 utworzono granicę ze wsią Bartoszewice Małe[4].
Wieś odnotowały historyczne rejestry podatkowe. W 1530 we wsi miał miejsce pobór podatków z 3 łanów. W 1535 odnotowano zaległy pobór z połowy łana opuszczonego. W 1563 pobór odbył się z 7,5 łana. W 1566 pobór od 8,5 łana oraz od 3 zagrodników. W 1580 pobór od 6 łanów, dwóch zagrodników, dwóch komorników, 30 owiec oraz wiatraka [4].
W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1848) miejscowość wzmiankowana jako Bartoszewice należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[5]. Bartoszewice należały do okręgu jutroszyńskiego tego powiatu i stanowiły odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Muller[5]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Bartoszewice liczyły 158 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 19 dymów (domostw)[5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 3046
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 14 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d Chmielewski 1982 ↓, s. 18.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 229.
Bibliografia edytuj
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I (A – H), hasła „Bartoszewice”. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982, s. 18. ISBN 83-04-00938-2.