Batagur słodkowodny

(Przekierowano z Batagur baska)

Batagur słodkowodny[4], batagur[5] (Batagur baska) – gatunek żółwia skrytoszyjnego z rodziny batagurowatych (Geoemydidae).

Batagur słodkowodny
Batagur baska[1]
(J.E. Gray, 1831)
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

żółwie

Podrząd

żółwie skrytoszyjne

Rodzina

batagurowate

Rodzaj

Batagur

Gatunek

batagur słodkowodny

Synonimy
  • Emys baska Gray, 1831[2]
  • Emys batagur Gray, 1831[2]
  • Trionyx cuvieri Gray, 1831[2]
  • Tetronyx longicollis Lesson, 1832[2]
  • Emys tetraonyx Temminck & Schlegel, 1833[2]
  • Tetraonyx Lessonii Duméril & Bibron, 1835[2]
  • Tetronyx [sic] BaskaDuméril & Bibron 1835[2]
  • Batagur baska ranongensis Nutaphand, 1979 (nomen dubium)[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Zamieszkuje plamowo południową i południowo-wschodnią Azję: Mjanmę (rzeka Irawadi), Indie i Bangladesz. Populacje z Pakistanu i Tajlandii prawdopodobnie wymarły[6][7].
Systematyka
W starszym ujęciu systematycznym zasięg gatunku rozciągał się dalej na południe aż po Sumatrę. W 2007 roku Praschag i inni w oparciu o badania genetyczne wykazali, że populacja Batagur baska składa się z dwóch odrębnych genetycznie gatunków; w 2008 roku w oparciu o badania okazów muzealnych Praschag i inni potwierdzili wcześniejsze spostrzeżenia i przywrócili dla gatunku z południa zasięgu starą nazwę Batagur affinis[3][7][8].
Opis
Karapaks (grzbietowa część pancerza) jest gładki i płaski. Ochronne ubarwienie ułatwia ukrywanie się wśród wodnych roślin. Wszystkie krótkie kończyny mają palce spięte błoną pławną i duże, silne pazury[5]. Duże, okrągłe oczy są osadzone po bokach niewielkiej i wąskiej głowy, mają żółte tęczówki.
Rozmiary
długość karapaksu samców do 49,0 cm, samic do 60,9 cm[6].
Masa
do 30 kg
Biotop
Klimat tropikalny, ciepłe wody słodkie i słone.
Pokarm
Rośliny porastające brzegi akwenów i fauna wodna. Ulubiony pokarm to liście i owoce mangrowców.
Rozmnażanie
Dojrzałość płciową batagury osiągają w wieku 25 lat. Okres godowy trwa od października do lutego. Samica wychodzi z wody, aby poszukać odpowiedniego miejsca do złożenia 8–30 jaj. Po okresie inkubacji trwającym 80 dni wykluwają się młode.
Ochrona
Batagur słodkowodny jest uznawany przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody za gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem[3].
Gatunek Batagur baska wymieniony jest w aneksie A Rozporządzenia Rady (WE) Nr 338/97 w sprawie handlu dzikimi zwierzętami oraz w załączniku I konwencji CITES[9][10].

Przypisy edytuj

  1. Batagur baska, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f g h P. Uetz & J. Hallermann, Batagur baska, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-23] (ang.).
  3. a b c Batagur baska, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 55, 363, 366. ISBN 83-01-14344-4.
  5. a b W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 31, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
  6. a b Turtle Taxonomy Working Group i inni, Turtles of the World: Annotated Checklist and Atlas of Taxonomy, Synonymy, Distribution, and Conservation Status (9th Ed.), Chelonian Research Foundation & Turtle Conservancy, 2021, s. 65, DOI10.3854/crm.8.checklist.atlas.v9.2021, ISBN 978-0-9910368-3-7 [dostęp 2024-02-23].
  7. a b R. Midtgaard, Genus Batagur, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-02-23] (ang.).
  8. Praschag i inni, Naming one of the world's rarest chelonians, the southern Batagur, „Zootaxa”, 1758, 2008, s. 61-68, DOI10.11646/zootaxa.1758.1.4 [dostęp 2024-02-23] (ang.).
  9. UNEP-WCMC Species Database [online] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-14] (ang.).
  10. Batagur baska, [w:] Species+ [online], UNEP-WCMC, CITES Secretariat [dostęp 2024-02-23] (ang.).