Bauska
Bauska (lit. Bauskė, niem., Bauske, hist. nazwa polska: Bowsk, jidysz בויסק, Bojsk) – miasto w południowej części Semigalii na Łotwie, położone niedaleko granicy z Litwą, siedziba okręgu.
 Bauska, zamek | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Gmina | |||||
| Powierzchnia |
6 km² | ||||
| Populacja (2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
639 | ||||
| Kod pocztowy |
LV-3901 | ||||
Położenie na mapie Łotwy  | |||||
 56°24′N 24°11′E/56,400000 24,183333
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Historia edytuj
.jpg)
Bowsk po raz pierwszy wspominany jest w 1443 r. Jego historia wiąże się nierozerwalnie z dziejami inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiego. W latach 1443–1456 Zakon wybudował w tym miejscu, nieopodal miejscowości Vairogmiests, zamek Bauskenberg. Wzniesiono go w widłach rzek Mēmele (Niemenek) i Mūsa (Musza), które łącząc się tworzą Lelupę. Była to największa twierdza w całym regionie, broniąca dostępu na Litwę oraz do późniejszej domeny Radziwiłłów – Birż. W 1561 r. wraz z całymi Inflantami Bowsk został przyłączony jako ziemie lenne do Rzeczypospolitej. W 1584 r. połączono Vairogmiests i osadę zamkową Bauska w jeden organizm. Dziesięć lat później, w 1594 r., powstał w niej pierwszy murowany kościół pod wezwaniem Ducha Świętego. W 1609 r. lennik Rzeczypospolitej, książę Fryderyk Kettler, nadał Bowskowi prawa miejskie i herb przedstawiający lwa na czerwonym polu. Kolejny przywilej – budowy ratusza – miasto otrzymało w 1615 r.[2]
Po zajęciu Mitawy przez Szwedów w 1622 r. zamek w Bowsku stał się siedzibą książąt Kurlandii. Zdobyty przez Szwedów 27 września 1625 r. i znacząco przez nich umocniony stał się na kilka lat ich bazą wypadową na okoliczne ziemie litewskie. Próby odbicia zamku przez dłuższy czas spełzały na niczym. 18 lutego, dzięki przygotowanej zasadzce w pobliżu twierdzy, Litwini zadali Szwedom pewne straty. Również na początku lipca 1626 r. oddział wojewodzica smoleńskiego Mikołaja Abramowicza rozgromił grupę 110 żołnierzy szwedzkich, którzy wyszli z twierdzy, biorąc do niewoli 30 jeńców. Jednak dopiero 18 maja 1628 r. Szwedzi poddali zamek wojskom wojewody smoleńskiego Aleksandra Gosiewskiego[3]. Po raz ostatni Szwedzi zdobyli Bowsk w 1658 r. Opuścili go już jednak dwa lata później na mocy pokoju oliwskiego w 1660 r.
Ruiny XV-wiecznego Zamku Bowskiego.
Podczas okupacji hitlerowskiej, w lipcu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 700 osób. W sierpniu roku Niemcy ostatecznie zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano w lesie oddalonym 8 kilometrów od miasta. Sprawcami zbrodni byli Łotysze z Rygi z tzw. komando Arajsa oraz miejscowej „samoobrony”[4].
Gospodarka edytuj
W mieście rozwinął się przemysł włókienniczy, spożywczy oraz cementowy[5].
Miasta partnerskie edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ «Latvijas iedzīvotāju skaits pašvaldībās pagastu dalījumā». pmlp.gov.lv. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-22)]..
- ↑ Florek Piotr: Starcie pod Bowskiem 6 lipca 1626 r. Przyczynek do historii zmagań Rzeczypospolitej ze Szwecją o Inflanty i Kurlandię w XVII w., w: „Echa przeszłości” VI, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2005, s. 59–70, ISSN 1509-9873.
- ↑ Baconin Jérôme: Od Inflant do Łotwy, w: „Mówią wieki” nr 1/12 (624), styczeń 2012, s. 46–51.
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1001.
- ↑ Bauska, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-18].
Linki zewnętrzne edytuj
- Bowsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 343.