Bertha Wegmann

duńsko-szwajcarska malarka

Bertha Wegmann (ur. 16 grudnia 1847 w Sogolio, zm. 22 lutego 1926 w Kopenhadze) – duńska malarka pochodzenia szwajcarskiego, portrecistka. Pierwsza kobieta, która została członkinią Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuk. Jako jedna z pierwszych kobiet otrzymała złoty medal „Ingenio et arti” od króla Chrystiana IX.

Bertha Wegmann
Ilustracja
Bertha Wegmann, zdjęcie wykonane przez Georga Emila Hansena, przed 1891
Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1847
Sogolio

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1926
Kopenhaga

Narodowość

duńska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Odznaczenia
Medal „Ingenio et arti” (Dania)

Wczesne życie edytuj

Bertha Wegmann urodziła się w Szwajcarii w Sogolio wsi i dawnej gminie w regionie Maloja, w szwajcarskim kantonie Gryzonia, w pobliżu granicy z Włochami. Obecnie wieś jest częścią dystryktu Bergell (wł. Bregaglia). Była córką Eberharda Ludwiga Wegmanna (1810–1869) i Cathrine Mini Wegmann (1821–1857)[1][2]. W wieku pięciu lat jej rodzina przeprowadziła się do Kopenhagi. Jej ojciec był fabrykantem i miłośnikiem sztuki, spędzał dużo czasu na amatorskim malowaniu. Jej matka zmarła gdy Bertha Wegmann miała dziesięć lat[3]. Bertha zainteresowała się rysunkiem w młodym wieku, ale ze względów finansowych nie zdobyła formalnego wykształcenia. Dopiero w wieku dziewiętnastu lat zaczęła brać lekcje u Frederika Ferdinanda Helsteda, Heinricha Buntzena i Frederika Christiana Lunda[1][4].

Nauka i podróże edytuj

Dzięki wsparciu finansowemu dobrze usytuowanej rodziny Melchior w 1871 roku wyjechała do Monachium, aby kształcić się i pracować. Mieszkała tam do 1881 roku[3]. Początkowo studiowała u malarza Wilhelma von Lindenschmit Młodszego, później u malarza Eduarda Kurzbauera, ale nie była zadowolona z nauki w studyjnej atmosferze i postanowiła studiować bezpośrednio z natury[1]. W Monachium poznała swoją wieloletnią przyjaciółkę, szwedzką malarkę Jeanną Bauck, z którą odbyła kilka podróży do Włoch, Turynu i Francji. W 1879 roku poznała szwedzką malarkę Hildegardą Thorell. Mieszkały w tym samym paryskim pensjonacie przy Rue de Bruxelles. Do śmierci przyjaźniły się i utrzymywały kontakt listowny[4]. W 1881 roku Wegmann wystawiała obrazy w kilku galeriach paryskich i otrzymała wyróżnienie za pierwszy znany obraz przedstawiający Jeannę Bauck, na wystawiane Salon de Paris[1][4]. W następnym roku otrzymała złoty medal za portret siostry[3].

 
Portret Jeanny Bauck, wyróżniony w 1881 roku w Salon de Paris

Latem 1881 i 1882 roku Bauck i Wegmann mieszkały razem w Écouen, wiosce niedaleko Paryża, którą wybrały od głośnej i zatłoczonej stolicy. Pracowały nad szkicami krajobrazów, a do Paryża wyjeżdżały tylko na jednodniowe wycieczki, aby odwiedzić doroczny Salon i oglądać własne obrazy na wystawie[4].

Powrót do Danii edytuj

W 1882 roku Wegmann wróciła do Kopenhagi, gdzie była już znana z prac, które wystawiała w pałacu Charlottenborg od 1873 roku aż do śmierci. W 1883 roku otrzymała Thorvaldsen Medaillen za portret siostry, nagrodę przyznawaną przez Akademiet for de Skønne Kunster będącą częścią Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuk[2].

W 1887 roku była pierwszą kobietą, która została członkinią Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuk[5]. W tym samym roku została przyjęta do komitetu zarządzającego Komitee von Charlottenborg. Jako członek zarządu w latach 1887–1907 „Tegne- og Kunstindustriskolen for Kvinder” – szkoły rysunku i sztuki dla kobiet, działała na rzecz edukacji kobiet[2].

 
Bertha Wegmann, 1926

W 1892 roku otrzymała królewski medal „Ingenio et arti”. Była jedną z pierwszych kobiet, które otrzymały tą prestiżową nagrodę przyznawaną w Danii od 1841 roku, dla zasłużonych artystów i naukowców[3]. Do końca życia mieszkała w Kopenhadze, gdzie wystawiała prace i uczyła malarstwa inne kobiety. Reprezentowała też Danię na kilku światowych wystawach, w tym na Światowej Wystawie Kolumbijskiej w Chicago w 1893 roku, zorganizowanej w 400. rocznicę odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba[3].

W 1895 roku zwróciła uwagę prasy duńskiej i szwedzkiej odmawiając wykonania portretu Jacoba Brønnuma Scaveniusa Estrupa w jego domu. W zamian zaproponowała, że może sportretować go u siebie w studiu. Fakt ten wzbudził zainteresowanie, ponieważ w tym czasie Estrup był premierem Danii. Ostatecznie obraz nie został namalowany przez Wegmann[4].

Bertha Wegmann zmarła w 1926 roku, w wieku 79 lat, w swojej pracowni w Dronningens Tværgade. Wszystkie jej obrazy odziedziczyła Toni Agnes Möller-Wegmann[3][6].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Wegmann, Bertha. Hope Gallery. [dostęp 2019-06-13]. (ang.).
  2. a b c Elisabeth Fabritius: Bertha Wegmann (1847–1926). KVINFO. [dostęp 2019-06-13]. (niderl.).
  3. a b c d e f Anny Langer: Bertha Wegman. Anny Langer Artwork ~ Art & more. [dostęp 2019-06-13].
  4. a b c d e Carina Rech: Friendship in Representation. The Collaborative Portraits by Jeanna Bauck and Bertha Wegmann. RIHA – International Association of Research Institutes in the History of Art. [dostęp 2019-06-13]. (niderl.).
  5. Joanan Rutgers: Een Zwitserse kunstschilderes van grote allure. Nederlands.nl. [dostęp 2019-06-13]. (niderl.).
  6. The Artist Jeanna Bauck. National Museum. [dostęp 2019-06-14]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Lise Svanholm: Bertha Wegmann på Øregaard. Hellerup: Øregaard Museum, 1998.