Wikipedia

Bet Alfa

Bet Alfa (hebr. בית אלפא; ang. Beit Alfa) – kibuc położony w Samorządzie Regionu Ha-Gilboa, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu. Członek Ruchu Kibuców (Ha-Tenu’a ha-Kibbucit).

Bet Alfa
‏בית אלפא‎
Ilustracja
Widok na kibuc u podnóża Wzgórz Gilboa
Państwo

 Izrael

Dystrykt

Północny

Poddystrykt

Jezreel

Samorząd Regionu

Ha-Gilboa

Wysokość

-84 m n.p.m.

Populacja (2013)
• liczba ludności


1122

Położenie na mapie Dystryktu Północnego
Mapa konturowa Dystryktu Północnego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bet Alfa”
Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Bet Alfa”
Ziemia32°30′58″N 35°25′49″E/32,516111 35,430278
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Położenie edytuj

Kibuc Bet Alfa jest położony na wysokości od 90 do 50 metrów p.p.m. na południowym skraju Doliny Charod, na północy Izraela. Dolina Charod jest położona między Doliną Jezreel a Doliną Bet Sze’an w Dolnej Galilei. Teren opada w kierunku południowo-wschodnim do depresji Doliny Jordanu. Kibuc Bet Alfa leży na samym skraju Doliny Charod, u podnóża Wzgórz Gilboa. Zbocza wzgórz stromo wznoszą się na południe od kibucu - najbliższymi są wzniesienia Har Barkan (497 m n.p.m.) i Har Gefet (318 m n.p.m.). Teren położony na północ i na wschód od kibucu jest płaski. Dnem Doliny Charod przepływa niewielka rzeka Charod, której wody są wykorzystywane do zasilania stawów hodowlanych. W otoczeniu kibucu Bet Alfa znajdują się kibuce Sede Nachum, Nir Dawid, Ma’ale Gilboa, Chefci-Bah i Bet ha-Szitta. W odległości 2,5 km na południowy zachód od kibucu, na Wzgórzach Gilboa przebiega mur bezpieczeństwa oddzielający terytorium Izraela od Autonomii Palestyńskiej[1]. Po stronie palestyńskiej jest wieś Faku’a.

Bet Alfa jest położona w Samorządzie Regionu Ha-Gilboa, w Poddystrykcie Jezreel, w Dystrykcie Północnym Izraela.

Historia edytuj

Historia Bet Alfa
 
Czechosłowacki prezydent Tomáš Masaryk w Bet Alfa, 1927 r.
 
Wycieczka dzieci z kibucu na Wzgórza Gilboa, ok. 1935 r.
 
Widok na kibuc, ok. 1939 r.
 
Mozaika podłogowa w synagodze Bet Alfa

W VI wieku w okolicy tej znajdowała się żydowska osada, po której pozostała synagoga. Następnie umiejscowiła się tutaj arabska miejscowość Beit Ilfa, która z upływem czasu została porzucona. W późniejszych wiekach, w okolicy znajdowała się arabska wieś As-Sachina[2]. Po I wojnie światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, który w 1921 roku utworzyli Brytyjski Mandat Palestyny. Umożliwiło to rozwój osadnictwa żydowskiego w Palestynie. W latach 20. XX wieku żydowskie organizacje syjonistyczne zaczęły wykupywać grunty w Dolinie Charod. W takich okolicznościach w dniu 4 listopada 1922 roku został założony kibuc Bet Alfa[3].

Grupa założycielska kibuc powstała w 1921 roku i składała się z członków żydowskiego młodzieżowego ruchu syjonistycznego Ha-Szomer Ha-Cair, którzy byli imigrantami z Polski. Przyjechali oni do Doliny Charod, gdzie pomagali w założeniu kibucu Gewa[4]. W następnym roku do grupy dołączyli nowi imigranci z Niemiec i Czechosłowacji. Tymi wzmocnionymi siłami rozpoczęto eksplorację środkowej części Doliny Charod, gdzie w listopadzie 1922 roku założono kibuc Bet Alfa (krótko potem powstał sąsiedni kibuc Chefci-Bah). Początki funkcjonowania kibucu były niezwykle ciężkie. Pionierzy pracowali przy osuszaniu bagien, mieszkali w prowizorycznych namiotach, cierpieli z niedożywienia oraz chorowali na malarię roznoszoną przez komary[5]. Pomimo to, osada rozwijała się i bardzo szybko zyskała rozgłos. Rozwojowi gospodarczemu sprzyjał dostęp do linii kolejowej Doliny, której najbliższa stacja znajdowała się przy pobliskim kibucu Bet ha-Szitta. W kwietniu 1927 roku kibuc odwiedził czechosłowacki prezydent Tomáš Masaryk. Była to pierwsza wizyta głowy państwa w Brytyjskim Mandacie Palestyny. W 1929 roku w pobliżu kibucu odkryto pozostałości synagogi Bet Alfa z VI wieku. Odkrycie wiązało się z pracami archeologicznymi prowadzonymi w okolicy. Podczas arabskich zamieszek w 1929 roku kibuc został zaatakowany, a jego pola uprawne podpalone. Gdy w kwietniu 1936 roku wybuchło arabskie powstanie w Palestynie, ponownie podpalono tutejsze pola. Zmusiło to żydowskich osadników do szukania sposobów skutecznej obrony. Szlomo Grazowski przedstawił wówczas koncepcję budowy ufortyfikowanej osady. Pomysł ten spodobał się i w dniu 10 grudnia 1936 roku założono na południowym wschodzie kibuc Tel Amal (hebr. תל עמל) – obecnie Nir Dawid. W ciągu jednego dnia wzniesiono podwójne ściany palisady wypełnione w środku żwirem oraz wieżę obserwacyjną. Pośrodku znajdowały się cztery baraki mieszkalne i gospodarcze. Następnie stworzono zewnętrzną linią obronną z zasieków z drutu kolczastego. Fortyfikacje uniemożliwiały ewentualnym napastnikom wrzucenie na teren kibucu granatu ręcznego. Była to pierwsza osada obronna nowego typu, później budowana w innych miejscach w całym kraju[6]. Podczas II wojny światowej doszło w 1940 roku do ideologicznego konfliktu pomiędzy mieszkańcami Bet Alfa. Zwolennicy lewicowej partii politycznej Mapai wyjechali wówczas do kibucu Ramat Jochanan, a ich miejsce zajęli zwolennicy syjonistycznego ruchu Ha-Szomer Ha-Cair. W kolejnych latach kibuc był wykorzystywany jako tajna baza żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana[7].

W poszukiwaniu skutecznego rozwiązania narastającego konfliktu izraelsko-arabskiego w dniu 29 listopada 1947 roku została przyjęta Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181. Zakładała ona między innymi, że kibuc Bet Alfa miał znaleźć się w granicach nowo utworzonego państwa żydowskiego[8]. Arabowie odrzucili tę rezolucję i dzień później doprowadzili do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. Od samego początku wojny okoliczne wioski były wykorzystywane przez arabskie milicje, które sparaliżowały żydowską komunikację w całym regionie. W dniu 1 kwietnia 1948 roku Arabowie ostrzelali kibuc z moździerzy. Gdy wezwani na pomoc brytyjscy żołnierze zbliżyli się do kibucu, napastnicy zbiegli we Wzgórza Gilboa. Z tego powodu, w dniu 12 maja 1948 roku siły żydowskiej Hagany zajęły sąsiednią wieś arabską As-Sachina. Jej mieszkańcy zostali wysiedleni, a następnie wyburzono wszystkie domy, aby w ten sposób uniemożliwić Arabom powrót[2]. W wyniku I wojny izraelsko-arabskiej (1948–1949) cała okolica znalazła się w państwie Izrael, co umożliwiło dalszy stabilny rozwój kibucu Bet Alfa. Po wojnie, w północnej części kibucu utworzono Instytut Edukacyjny Gilboa, który pełnił funkcję szkoły średniej dla młodzieży z całej okolicy. W odróżnieniu od zwykłych szkół, instytut posiadał własne internaty oraz pełne zaplecze obiektów sportowych i warsztatów umożliwiających naukę zawodową. Pod koniec 2003 roku instytut został zamknięty, a kompleks budynków wykorzystywano do organizowania różnych kursów edukacyjnych. Podczas II wojny libańskiej w 2006 roku w internatach umieszczono osoby ewakuowane z przygranicznych wiosek, które były ostrzeliwane przez organizację terrorystyczną Hezbollah z terytorium południowego Libanu. Następnie utworzono tutaj ośrodek absorpcji dla imigrantów z Etiopii. Przebywa w nim około 600 osób, ucząc się języka hebrajskiego, kultury i zawodu[3].

Demografia edytuj

Większość mieszkańców kibucu jest Żydami, jednak nie wszyscy identyfikują się z judaizmem. Tutejsza populacja jest świecka[9][10]:

Gospodarka i infrastruktura edytuj

Gospodarka kibucu opiera się na intensywnym rolnictwie, sadownictwie, hodowli drobiu i bydła mlecznego, oraz stawach hodowlanych ryb. W tutejszej oborze zastosowano po raz pierwszy w Izraelu system automatycznego dojenia krów. Obora jest w pełni zmechanizowana. Na północ od kibucu znajduje się pas startowy wykorzystywany przez samoloty rolnicze. Od 1966 roku w kibucu istnieje zakład Beit-Alfa Technologies Ltd. (B.A.T) produkujący specjalistyczne samochody wyposażone w armatki wodne dla potrzeb straży pożarnej i policji[11]. Zakład Alfa Smart produkuje przemysłowe urządzenia automatyczne, a lokalna stolarnia produkuje meble[12]. W pobliżu jest kamieniołom wapienia. W kibucu jest przychodnia zdrowia, sklep wielobranżowy, stacja benzynowa, stolarnia i warsztat mechaniczny.

Transport edytuj

Z kibucu wyjeżdża się na północny wschód na drogę nr 669, którą jadąc na południowy wschód dojeżdża się do skrzyżowania z drogą nr 6666 (prowadzi we Wzgórza Gilboa do kibucu Ma’ale Gilboa) i dalej do kibucu Nir Dawid, lub jadąc na północ dojeżdża się do skrzyżowania z drogą nr 71 przy kibucu Bet ha-Szitta. Lokalna droga prowadzi do położonego na zachodzie kibucu Chefci-Bah.

Edukacja i kultura edytuj

Kibuc utrzymuje przedszkole. Starsze dzieci są dowożone do szkoły podstawowej w kibucu En Charod. W kibucu jest ośrodek kultury z biblioteką, basen kąpielowy, sala sportowa z siłownią i centrum fitness, korty tenisowe i boisko do piłki nożnej[13]. W kibucu uczą się hebrajskiego członkowie japońskiej sekty chrześcijańskiej makojitów[14].

Turystyka edytuj

Największą tutejszą atrakcją turystyczną jest synagoga Bet Alfa pochodząca z okresu bizantyjskiego. W rzeczywistości znajduje się ona na terenie sąsiedniego kibucu Chefci-Bah. We wnętrzu synagogi można podziwiać mozaikę podłogową przedstawiającą kalendarz hebrajski ze znakami zodiaku. Teren jest objęty ochroną jako Park Narodowy Synagogi Bet Alfa[15]. W kibucu jest możliwość wynajęcia domków noclegowych, jest także camping i restauracja. W południowej części kibucu zlokalizowany jest japoński ogród botaniczny, z którego wychodzi ścieżka turystyczna prowadząca na Wzgórza Gilboa[16]. Na szczycie Har Barkan jest położony Rezerwat przyrody Ha-Gilboa[17]. Przy sąsiednim kibucu Nir Dawid jest położony Park Narodowy Gan ha-Szelosza[18].

 
Park Narodowy Synagogi Bet Alfa

Przypisy edytuj

  1. ↑ The Separation Barrier Map. [w:] B´Tselem [on-line]. 2008. [dostęp 2012-05-21]. (ang.).
  2. ↑ a b Welcome To al-Sakhina. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2012-05-21]. (ang.).
  3. ↑ a b Beit Alfa. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (hebr.).
  4. ↑ Geva. [w:] Galil Net [on-line]. [dostęp 2015-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (hebr.).
  5. ↑ Nadav Z.: Dawne dni: Wspomnienia z Doliny. [w:] Jedi’ot Acharonot [on-line]. 2008-04-04. [dostęp 2015-04-23]. (hebr.).
  6. ↑ Nir David. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-05-21]. (hebr.).
  7. ↑ Beit Alfa. [w:] Galil Net [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (hebr.).
  8. ↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2015-04-23]. (ang.).
  9. ↑ Dane statystyczne z lat 1948-1995. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-21]. (hebr.).
  10. ↑ Dane statystyczne z lat 2001-2009. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-21]. (hebr.).
  11. ↑ Beit-Alfa Technologies Ltd.. [w:] Beit-Alfa Technologies Ltd. [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (ang.).
  12. ↑ Beit-Alfa Furniture. [w:] Beit-Alfa Furniture [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (ang.).
  13. ↑ Beit Alfa. [w:] Rom Galil [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. (hebr.).
  14. ↑ Humphreys 2000 ↓, s. 335.
  15. ↑ Bet Alfa Synagogue National Park. [w:] Israel Nature and Parks Authority [on-line]. [dostęp 2012-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-18)]. (ang.).
  16. ↑ Opisy z mapy Amudanan
  17. ↑ Rezerwat ha-Gilboa. [w:] INatura [on-line]. [dostęp 2015-05-14]. (hebr.).
  18. ↑ Gan Hashlosha National Park. [w:] Israel Nature and Parks Authority [on-line]. [dostęp 2015-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-18)]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Andrew Humphreys, Neil Tilbury: Praktyczny przewodnik: Izrael i terytoria palestyńskie. Bielsko-Biała: Pascal, 2000. ISBN 83-87696-88-9.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bet_Alfa&oldid=69706006”