Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka

największa biblioteka Słowenii, zlokalizowana w centrum Lublany

Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie (słoweń. Narodna in Univerzitetna Knjižnica = NUK) – biblioteka narodowa Słowenii w Lublanie. Jest największą biblioteką Słowenii.

Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie
Narodna in Univerzitetna Knjižnica
Ilustracja
Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie (w centrum) – widok z zamku, 2010
Państwo

 Słowenia

Miejscowość

Lublana

Data założenia

1774

Położenie na mapie Lublany
Mapa konturowa Lublany, w centrum znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie”
Położenie na mapie Słowenii
Mapa konturowa Słowenii, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie”
Położenie na mapie gminy miejskiej Lublana
Mapa konturowa gminy miejskiej Lublana, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie”
Ziemia46°02′51,0″N 14°30′12,6″E/46,047500 14,503500
Strona internetowa

Historia edytuj

 
Wczesna faza budowy biblioteki, 1937.

Bibliotekę uważa się za spadkobierczynię XVIII-wiecznej biblioteki publicznej, która powstała w 1774 roku, gdy Maria Teresa wydała edykt, na mocy którego ponad 600 książek ocalałych z pożaru kolegium jezuickiego przekazano do użytku publicznego. Powstała wtedy biblioteka nosząca nazwę Licejska knjižnica. W 1807 otrzymała ona prawo do egzemplarza obowiązkowego. Po likwidacji liceum w 1850 roku zmieniła nazwę na Deželna Študijska knjižnica. W 1919 roku stała się ona biblioteką centralną Słowenii. Po założeniu w 1919 roku uniwersytetu w Lublanie pełniła rolę biblioteki uniwersyteckiej. Nazwę Biblioteka Uniwersytecka otrzymała w 1938 roku. Po II wojnie światowej nadano jej status narodowej zmieniając nazwę na Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka w Lublanie[1].

Budynek edytuj

Budynek powstał według planów, które w latach 1930–1931 sporządził Jože Plečnik. Budowa trwała od 1936 do 1941 roku. Biblioteka jest zlokalizowana w centrum Lublany na miejscu niegdysiejszego późnorenesansowego pałacu arystokratycznego rodu Auerspergów.

Ponieważ w założeniu Plečnika biblioteka była planowana na ok. 240 tys. woluminów, a obecnie zbiory jej przekroczyły 2,5 miliona woluminów (2011), od dawna jest problem nowego budynku. Wznoszenie go rozpoczęto kilka lat temu w centrum Lublany - kłopoty finansowe co jakiś czas powodują przerywanie prac budowlanych. W początku XXI w. nałożyły się na to trudności prawne (prawa własności do gruntu). Aktualnie NUK wynajmuje pomieszczenia magazynowe poza własnym budynkiem[2][3].

Zbiory edytuj

W Bibliotece znajduje się m.in. 118 kart Kodeksu supraskiego, które zostały przekazane przez stronę polską w XIX wieku do badań i nigdy do Polski nie wróciły[4].

Przypisy edytuj

  1. ZGODOVINA NUK [online] [dostęp 2020-02-15].
  2. NUK II: projekt izbran, kdaj se bo gradnja začela, še ni znano [online] [dostęp 2020-02-15].
  3. Dolga zgodba o knjižnici za obzorjem [online] [dostęp 2020-02-15].
  4. Kodeks Supraski - wystawa [online], Biblioteka Narodowa [dostęp 2020-02-15] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj