Bitwa pod Agbeluvhoe
Bitwa pod Agbeluvhoe – starcie stoczone 15 sierpnia 1914 roku pomiędzy niemieckimi oddziałami Schutztruppe a brytyjskimi Zachodnioafrykańskimi Siłami Granicznymi.
| I wojna światowa, kampania togijska | |||
| |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
Agbeluvhoe i okolice | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
próba opóźnienia brytyjskiej ofensywy | ||
| Wynik |
zwycięstwo Brytyjczyków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Togo  | |||
| 6°39′34,2″N 1°10′02,4″E/6,659500 1,167333 | |||
Przebieg edytuj
Cofający się w głąb lądu Niemcy chcieli przede wszystkim opóźnić marsz głównych sił brytyjskich i francuskich, które miały opanować radiostację Kamina w pobliżu Atakpamé. Aby zyskać czas i przygotować linię obrony, p.o. gubernatora Togolandu mjr Hans-Georg von Döring wysłał na południe dwa pociągi z łącznie 200 ludźmi. Mieli oni zatrzymać lub spowolnić brytyjski pościg. Dowództwo tej misji objął naczelny dowódca jednostek niemieckich w Togolandzie – kpt/ Georg Pfähler.
Brytyjczycy zdołali jednak wypatrzeć niemieckie pociągi i zorganizowali zasadzkę. Pierwszy z pociągów został przepuszczony bez walki przez kpt. H. B. Pottera przez dworzec w Agbeluvhoe na południe. 10 km dalej, pod Ekuni, został on następnie wykolejony przez oddział por. Collinsa. Pociąg kpt. Pfählera także dotarł do Ekuni: doszło do wymiany ognia i walki na bagnety. Duża część togijskich żołnierzy spanikowała i zdezerterowała natychmiast po rozpoczęciu walki. Reszta sił zdołała jednak wycofać się do Agbeluvhoe. Tam jednak wpadli na siły Pottera. Po zażartej bitwie, w której poległ Pfähler, pozostali przy życiu Niemcy i Togijczycy skapitulowali.
Skutki edytuj
Misja Pfählera zakończyła się klęską, co dodatkowo bardzo mocno skomplikowało sytuację głównych sił mjr. von Döringa, gdyż stracił on w krótkim czasie aż 25% posiadanych sił oraz wartościowego dowódcę. Mimo to, Döring zyskał nieco czasu i zdołał się przygotować nad rzeką Chrą do największego i zwycięskiego dla Niemców starcia w czasie tej kampanii – bitwy and Chrą.
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcie dworca kolejowego w Agbeluvhoe, ok. 1914-1924, zbiory British Museum - dostęp: 25 sierpnia 2012.
Bibliografia edytuj
- Morlang Tomas, Askaris und Fitafita in den Deutschen Kolonien, Berlin 2008;
- Sebald Peter, Togo 1884-1914: Eine Geschichte der Deutschen "Musterkolonie" Auf Der Grundlage Amtlicher Quellen, Berlin 1988;
- Strachan Hew, The First World War in Africa, Oxford 2004.