Bizmutynit

Bizmutynit – minerał z gromady siarczków. Jest minerałem średniotemperaturowych hydrotermalnych żył kruszcowych. Nazwa pochodzi od składu chemicznego minerału.

Bizmutynit

Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	bizmutyn, błyszcz bizmutu
Skład chemiczny	Bi2S3 – siarczek bizmutu
Twardość w skali Mohsa	2
Przełam	nierówny
Łupliwość	trójkierunkowa, w jednym kierunku doskonała
Układ krystalograficzny	rombowy
Gęstość minerału	6,78–7,2 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	stalowoszara lub jasnoszara z delikatnym żółtawym lub niebieskawym odcieniem
Rysa	szara

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy kryształy o pokroju słupkowym lub igiełkowym wykazujące delikatne, podłużne zbrużdżenia. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, łuskowych. Jest miękki, krajalny, strugalny, nieco giętki, ale nie sprężystym. Często zawiera domieszki: selenu, antymonu, złota, ołowiu, żelaza, miedzi.

Występowanie

Występuje w średniotemperaturowych, hydrotermalnych żyłach kruszcowych,. Niekiedy w pegmatytach i utworach kontaktowo – metasomatycznych. Zazwyczaj jest znajdowany w towarzystwie chalkopirytu, pirotynu, markasytu, arsenopirytu, wolframitu, kwarcu, kasyterytu, bizmutu rodzimego, galeny, syderytu, berylu, topazu.

Miejsca występowania:

• Na świecie: Boliwia – Tazna, Chorolque, Peru – Cerro de Pasco, USA – Connecticut, Rosja – Zabajkale, Włochy – okolice Turynu, Elba, Wielka Brytania, Czechy, Rumunia.

• W Polsce: stwierdzony został tylko na Dolnym Śląsku.

Zastosowanie

Zawiera 81,3% Bi – najlepsze źródło otrzymywania bizmutu. Jest interesujący dla kolekcjonerów. Piękne kryształy pochodzą z USA i Meksyku.

Zobacz też

• bizmut

Bibliografia

• O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” – 1996
• W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski, Wyd. „Antykwa” – 1998
• J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II Sp. z o. o – 2003
• W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma-Press” 2003
• J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico 1997