Wikipedia

Blok handlowy

Blok handlowy – rodzaj międzynarodowego porozumienia, często część regionalnej organizacji międzyrządowej, w którym lokalne bariery handlowe (cła i bariery pozacelne) są zredukowane lub zniesione pomiędzy uczestniczącymi w porozumieniu krajami[1].

Opis edytuj

Jednym z pierwszych bloków gospodarczych był Niemiecki Związek Celny, zainicjowany w 1834 roku, uformowany na bazie Związku Niemieckiego, a następnie, od 1871 roku, Cesarstwa Niemieckiego. Zwiększone natężenie formowania się bloków handlowych widoczne było w latach 60. i 70. XX wieku, a także w latach 90., po upadku komunizmu. Do 1997 roku ponad 50% światowego handlu było zdane na łaskę regionalnych bloków handlowych[2]. Ekonomista Jeffrey J. Scott z Instytutu Petersona ds. Ekonomiki Międzynarodowej odnotowuje, że członkowie bloków handlowych, które odniosły sukces, zwykle mają cztery wspólne cechy:

  1. podobny poziom produktu narodowego brutto na osobę;
  2. sąsiedztwo geograficzne;
  3. podobne lub takie same reżimy handlowe;
  4. polityczne zaangażowanie w regionalne organizacje[1].

Obrońcy światowego wolnego handlu generalnie są przeciwko blokom handlowym, które, jak twierdzą, wzmacniają handel lokalny jako przeciwieństwo ogólnoświatowego[3]. Naukowcy i ekonomiści stale debatują, czy regionalne bloki handlowe prowadzą do podziału w światowej gospodarce, czy ... rozszerzanie istniejącego globalnego, multilateralnego systemu handlu[2][4]. Bloki handlowe mogą być samodzielnymi porozumieniami między poszczególnymi państwami (jak NAFTA) lub stanowić część organizacji regionalnej (jak Unia Europejska). W zależności od poziomu integracji gospodarczej, bloki handlowe mogą być zaliczane do różnych kategorii, takich jak[4]: strefy handlu preferencyjnego, strefy wolnego handlu, unie celne, wspólne rynki oraz unie gospodarcze i walutowe.

Lista bloków handlowych edytuj

 
Blok handlowy Mercosur
Blok handlowy Ludność PKB (w dolarach)
2006 2007 wzrost per capita
Unie gospodarcze i walutowe
UDEAC/CEMAC 39 278 645 51 265 460 685 58 519 380 755 14,15% 1 490
UGW 324 879 195 10 685 946 928 310 12 225 304 229 686 14,41% 37 630
OECS 593 905 3 752 679 562 3 998 281 731 6,54% 6 732
IEDOM 504 476 12 264 278 329 14 165 953 200 15,51% 28 081
ECOWAS 90 299 945 50 395 629 494 58 453 871 283 15,99% 647
Wspólne rynki
CACM 37 388 063 87 209 524 889 97 718 800 794 12,05% 2 614
AMC 96 924 486 281 269 141 372 334 172 968 648 18,81% 3 448
CARICOM 6 418 417 39 616 485 623 43 967 600 765 10,98% 6 850
EOG 499 620 521 14 924 076 504 592 17 186 876 431 709 15,16% 34 400
Unie celne
EAC 127 107 838 49 882 030 443 61 345 180 041 22,98% 483
EaWG 207 033 990 1 125 634 333 117 1 465 256 182 498 30,17% 7 077
EUCU 574 602 745 15 331 827 900 202 17 679 376 474 719 15,31% 30 768
GCC 36 154 528 724 460 151 595 802 641 302 477 10,79% 22 200
Mercosur 55 681 675 277 544 834 196 305 692 671 540 10,14% 5 490
UCAP 268 445 656 1 499 811 549 187 1 848 337 158 281 23,24% 6 885
Strefy wolnego handlu
ASEAN 2 085 858 841 10 216 029 899 764 11 323 947 181 804 10,84% 5 429
ALADI 499 807 662 2 823 198 095 131 3 292 088 771 480 16,61% 6 587
AFTZ (SADC+EAC+COMESA) 553 915 405 643 541 709 413 739 927 625 273 14,98% 1 336
APTA 2 714 464 027 4 868 614 302 744 5 828 692 637 764 19,72% 2 147
CARICOM-EUCU-OCTs 592 083 950 15 437 771 092 522 17 798 283 524 961 15,29% 30 060
CEFTA 27 968 711 110 263 802 023 135 404 501 031 22,80% 4 841
CIS 272 897 834 1 271 909 586 018 1 661 429 920 721 30,62% 6 088
CAFTA 356 964 477 13 345 469 865 037 14 008 686 684 089 4,97% 39 244
ECOWAS 283 096 250 215 999 071 943 255 784 634 128 18,42% 904
EFTA-UCAP 68 199 991 1 021 509 931 918 1 139 385 636 888 11,54% 16 707
NAFTA 449 227 672 15 337 094 304 218 16 189 097 801 318 5,56% 36 038
APEC 25 639 622 401 810 366 865 468 101 167 294 16,50% 18 257
SAARC 1 567 187 373 1 162 684 650 544 1 428 392 756 312 22,85% 911
SPARTECA 35 079 659 918 557 785 031 1 102 745 750 172 20,05% 31 435
Lista opracowana dla danych Statistics Division.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Schott, 1991.
  2. ↑ a b Milner, 2002.
  3. ↑ O’Loughlin i Anselin, 1996.
  4. ↑ a b Mansfield i Milner, 2005.

Bibliografia edytuj

  • Mansfield Edward D., Milner Helen V., The New Wave of Regionalism. (ang.)
  • Milner Helen V., International Trade. (ang.)
  • O’Loughlin John, Anselin Luc, Geo-Economic Competition and Trade Bloc Formation: United States, German, and Japanese Exports, 1968-1992. (ang.)
  • Schott Jeffrey J., Trading blocs and the world trading system. (ang.)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Blok_handlowy&oldid=69239896”