Boboluszki
Boboluszki (cz. Bobolusky, niem. Boblowitz[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Branice, na granicy z Czechami.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
317[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
48-140[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OGL |
| SIMC |
0491736 |
Położenie na mapie gminy Branice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego  | |
 50°01′27″N 17°47′45″E/50,024167 17,795833[1]
| |
Nazwa edytuj
Czeska nazwa miejscowości może pochodzić od zdrobniałego imienia Bobola, które to pochodzi z kolei od słowa bob oznaczającego fasolę[5].
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod polską i czeską nazwą Bobolusk oraz nazwą zgermanizowaną Boblowitz[6]. Ze względu na słowiańskie pochodzenie nazwy 12 czerwca 1936 r. w miejsce zgermanizowanej nazwy Boblowitz nazistowska administracja III Rzeszy wprowadziła nową, całkowicie niemiecką nazwę Hedwigsgrund[7].
Geografia edytuj
Boboluszki położone są na Płaskowyżu Głubczyckim (wchodzącym w skład Niziny Śląskiej) nad rzeką Opawą. Między miejscowościami Boboluszki i Branice znajduje się wzniesienie Plechowa Góra (328 m n.p.m.; niem. Plechowa Berg), najwyższa góra Płaskowyżu Głubczyckiego, na której wcześniej stała wieża triangulacyjna. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[8].
Historia edytuj
Historycznie miejscowość leży na tzw. polskich Morawach, czyli na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej. Po raz pierwszy wzmiankowane zostały w 1289 roku jako Boboluski[5], kiedy to należała do wydzielonego w 1269 z Moraw czeskiego księstwa opawskiego.
Po wojnach śląskich znalazła się w granicach Prus i powiatu głubczyckiego. Pierwotnie była zamieszkała przez tzw. Morawców, z czasem coraz większa część mieszkańców była niemieckojęzyczna. W 1910 jeszcze 48% mieszkańców posługiwało się czeskimi gwarami laskimi[4]. Do głosowania podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnione były w Boboluszkach 483 osoby, z czego 337, ok. 69,8%, stanowili mieszkańcy (w tym 303, ok. 62,7% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 472 głosy (ok. 97,7% uprawnionych), w tym 472 (100%) ważne; za Niemcami głosowało 470 osób (ok. 99,6%), a za Polską 2 osoby (ok. 0,4%)[9]. W granicach Polski od końca II wojny światowej. Po drugiej wojnie światowej Morawców uznano za ludność polską i pozwolono im pozostać. Po 1956 nastąpiła fala emigracji do Niemiec[4].
W latach 1945–1970 stacjonowała w Boboluszkach strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza.
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[10]:
- zespół dworski, z XIX wieku:
- spichrz
- stodoła, (nie istnieje)
- park.
Transport edytuj
W Boboluszkach znajduje się drogowe miejsce przekraczania granicy Boboluszki – Skrochovice z Czechami (most przez rzekę Opawę).
Osoby urodzone w Boboluszkach edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 7145
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 71 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c Mariusz Kowalski. Morawianie (Morawcy) w Polsce. „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”. 5, s. 115-131, 2016.
- ↑ a b Boboluszki. [w:] www.branice.pl [on-line]. [dostęp 2018-05-31].
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 51.
- ↑ Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Leobschütz. 2006. [dostęp 2014-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-09)]. (niem.).
- ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
- ↑ Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 15. [dostęp 2015-02-12]. (fr. • pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 21.
- ↑ RAIDA Anton – malíř; restaurátor.
- ↑ Malíř Fritz Raida.
Bibliografia edytuj
- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).