Wikipedia

Bogdan Wenta

polski i niemiecki piłkarz ręczny, trener, polityk, prezydent Kielc od 2018

Bogdan Brunon Wenta (ur. 19 listopada 1961 w Szpęgawsku[3]) – polski i niemiecki piłkarz ręczny oraz trener piłki ręcznej. Poseł do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji (2014–2018), od 2018 prezydent Kielc.

Bogdan Wenta
Ilustracja
Bogdan Wenta (2019)
Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1961
Szpęgawsk

Prezydent Kielc
Okres

od 22 listopada 2018

Przynależność polityczna

Projekt Świętokrzyskie

Poprzednik

Wojciech Lubawski

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Bogdan Wenta
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1961
Szpęgawsk

Wzrost

195 cm[1]

Pozycja

rozgrywający

Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole
1978–1989 Wybrzeże Gdańsk
1989–1992 CD Bidasoa
1992–1995 FC Barcelona
1995–1998 TuS N-Lübbecke
1998–2000 SG Flensburg-Handewitt
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
1981–1994  Polska 191 (763[2])
1997–2000  Niemcy 50 (144)
W sumie: 241 (907)
Kariera trenerska
Lata Drużyna
2004–2012 Polska
2006–2007 SC Magdeburg
2008–2014 Vive Kielce
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Gwiazda w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie

W latach 1981–1994 reprezentant Polski (763 bramek w 191 oficjalnych meczach)[2], zaś w latach 1997–2000 reprezentant Niemiec. Od 2004 do 2012 selekcjoner reprezentacji Polski. Podczas kariery zawodniczej, występował w Wybrzeżu Gdańsk, CD Bidasoa, FC Barcelona, TuS N-Lübbecke i SG Flensburg-Handewitt. Wziął udział w siedmiu finałach europejskich pucharów. Uważany za jednego z najwybitniejszych zawodników w historii polskiej piłki ręcznej[4][5].

Życiorys edytuj

Kariera zawodnicza edytuj

Początki edytuj

Zaczął grać w piłkę ręczną dzięki trenerowi Leonowi Wallerandowi, który dostrzegł go na zawodach lekkoatletycznych[6]. W Gdańsku podjął naukę w szkole średniej Conradinum, kształcąc się w zawodzie technika budownictwa okrętowego[7].

Zadebiutował w drużynie Wybrzeża Gdańsk w wieku 17 lat. W spotkaniu z Grunwaldem Poznań zmienił swojego późniejszego następcę w roli trenera polskiej reprezentacji Daniela Waszkiewicza[8].

Był podstawowym zawodnikiem swojego jedynego polskiego klubu przez 11 lat, pięciokrotnie z rzędu zdobywał z nim mistrzostwo Polski (w latach 1984–1988), dwukrotnie grał w przegranych finałach Pucharu Europy (w 1986 z Metaloplastiką Šabac i w 1987 z SKA Mińsk). W 1989 podczas meczu z Pogonią Zabrze Bogdan Wenta, zbulwersowany stronniczym jego zdaniem sędziowaniem, oblał arbitrów wodą mineralną. Zawodnik został zawieszony, nie mógł wystąpić w meczach decydujących o mistrzostwie Polski, a gdański zespół przegrał wówczas walkę o tytuł[4].

Kluby zagraniczne edytuj

W 1989 za 90 tys. USD odstępnego przeszedł do hiszpańskiego Bidasoa Irun, gdzie w drugim i trzecim sezonie był uznawany za najlepszego obcokrajowca ligi ASOBAL, a wraz z Islandczykiem Alfredem Gíslasonem za tworzących najlepszą parę graczy zagranicznych. Polak znalazł się w kadrze drużyny Europy na mecz z Austrią, który odbył się 3 stycznia 1993 w Wiedniu z okazji utworzenia Europejskiej Federacji Piłki Ręcznej[9].

Dzięki dobrej grze w klubie z Irun trafił do FC Barcelona, z którą zdobył dwa Puchary Zdobywców Pucharów (1993, 1995), dwa Puchary Króla (1993 i 1994), a w 1994 krajowy superpuchar kraju. Bogdan Wenta był pierwszym Polakiem, który grał w zawodowej sekcji FC Barcelona, a jego zdjęcie zostało wyeksponowane w klubowym muzeum[5]. W 1995 zdecydował się skorzystać z oferty klubu z niemieckiego miasta Lübbecke – TuS Nettelstedt-Lübbecke, w którym grał przez trzy lata. W latach 1998–2000 grał natomiast w SG Flensburg-Handewitt.

Bogdan Wenta siedmiokrotnie wystąpił w meczach finałowych europejskich pucharów (rekord polskich sportowców w grach zespołowych), 4 z nich wygrywając: Puchar Zdobywców Pucharów z Barceloną w 1994 i 1995 oraz Puchar Miast z TuS Nettelstedt-Lübbecke w 1997 i 1998.

Reprezentacja Polski edytuj

W reprezentacji Polski zadebiutował za kadencji Zygfryda Kuchty w 1981 w meczu ze Szwajcarią (podczas Pucharu Jugosławii)[10]. Dwukrotnie brał udział w mistrzostwach świata (w 1986 – 14. miejsce i w 1990 – 11. miejsce). Nie udało mu się natomiast wystąpić z reprezentacją Polski na letnich igrzyskach olimpijskich – igrzyska w Los Angeles w 1984 zostały zbojkotowane, a na kolejne w Seulu po przegranych meczach z ZSRR Polska się nie zakwalifikowała[11]. Po raz ostatni w polskiej drużynie narodowej wystąpił w marcu 1994 w kończącym eliminacje do Mistrzostw Europy dwumeczu z Francją (przegranym 42:51).

Łącznie w reprezentacji Polski rozegrał 191 oficjalnych spotkań, zdobywając w nich 763 bramek[2].

Reprezentacja Niemiec edytuj

W 1996 przyjął niemieckie obywatelstwo[5] i rozpoczął grę w reprezentacji tego kraju. Wziął udział w finałach mistrzostw świata (1999), mistrzostw Europy (1998 – brązowy medal, 2000) oraz w Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2000 w Sydney (5. miejsce)[5], łącznie zaliczając 46 występów.

Decyzję o zmianie obywatelstwa motywował chęcią pozostania w Niemczech, zwłaszcza po urodzeniu syna[5], a także możliwością występu na igrzyskach olimpijskich[10]. Zawodnik zastrzegł przy tym, że nie wystąpi w spotkaniach przeciwko Polsce[5]. Polskie obywatelstwo Bogdan Wenta uzyskał ponownie w 2008[12].

Kariera trenerska edytuj

Kluby edytuj

 
Bogdan Wenta jako trener Magdeburga w wyjazdowym meczu z SG Kronau-Östringen (2007)
Osobny artykuł: Mecze Vive Kielce prowadzonego przez Bogdana Wentę.

Zawodniczą karierę zakończył w październiku 2000. Pracował w sztabie trenerskim w SG Flensburg-Handewitt[13]. 13 listopada 2005 w meczu Ligi Mistrzów pomiędzy Paris HB a tym klubem kontuzje zmusiły do zejścia z parkietu kilku zawodników gości. Z konieczności Bogdan Wenta wszedł na boisko w roli zawodnika niemieckiej drużyny[13]. 44-letni wówczas zawodnik pojawił się na boisku z numerem 44 na plecach, co jak powiedział po meczu, było przypadkiem.

Od czerwca 2006 pracę w kadrze łączył z obowiązkami trenera w niemieckim pierwszoligowym klubie SC Magdeburg, gdzie jego podopiecznymi byli m.in. reprezentanci Polski: Karol Bielecki, Bartosz Jurecki i Grzegorz Tkaczyk. W 2007 doprowadził zespół do zwycięstwa w Pucharze EHF. Jeszcze w tym samym roku został zwolniony wraz ze swoim asystentem Grzegorzem Suboczem. Bezpośrednim powodem zwolnienia trenera, oprócz niezadowalających wyników, był list do zarządu klubu, w którym domagał się m.in. uregulowania zaległości finansowych, określenia wysokości premii oraz przeprowadzenia dyskusji na temat polityki transferowej Magdeburga[14].

W czerwcu 2008 podpisał pięcioletni kontrakt z zespołem Vive Kielce[15]. Na stanowisku tym pracował ostatecznie do stycznia 2014, kiedy został zastąpiony przez Tałanta Dujszebajewa. W okresie trenowania kieleckiego klubu czterokrotnie doprowadził go do mistrzostwa Polski (2009, 2010, 2012, 2013) i pięciokrotnego zdobycia Pucharu Polski (2009–2013)[16]. Prowadzona przez niego drużyna w sezonie 2012/2013 EHF Ligi Mistrzów zajęła 3. miejsce[17]. Po odejściu z funkcji trenera przeszedł na stanowisko menedżera w VIVE Kielce[16]. Odszedł jednak po kilku tygodniach w związku z zaangażowaniem się w działalność polityczną[18].

W 2009 był trenerem drużyny Południa w przegranym meczu gwiazd ekstraklasy z zespołem Północy (37:39)[19].

Reprezentacja Polski edytuj

 
Bogdan Wenta i Lech Kaczyński (2007)
Osobny artykuł: Mecze reprezentacji Polski w piłce ręcznej mężczyzn prowadzonej przez Bogdana Wentę.
Początki

Po wygraniu konkursu organizowanego przez Związek Piłki Ręcznej w Polsce na selekcjonera polskiej kadry narodowej seniorów objął oficjalnie tę funkcję 28 października 2004[8]. Jego konkurentem do tego stanowiska był Bogdan Kowalczyk[12]. W nowej roli zadebiutował w meczu przeciwko Szwajcarii podczas Pucharu Czterech Narodów[20].

Mistrzostwa Europy

Po uznanym za niespodziewane zwycięstwie w dwumeczu ze Szwedami Bogdan Wenta awansował z reprezentacją Polski do finałów Mistrzostw Europy w 2006, na których jego drużyna zajęła 10. miejsce[21]. Trzykrotnie jeszcze awansował do turnieju finałowego ME. W 2008 Polacy, wymieniani wśród faworytów[22], zakończyli zawody na 7. miejscu[23]. W 2010 reprezentacja zajęła 4. miejsce[24], a w 2012 – dziewiąte[25].

Mistrzostwa świata

W 2007 Bogdan Wenta poprowadził reprezentację Polski na Mistrzostwach Świata w Piłce Ręcznej Mężczyzn rozgrywanych w Niemczech. Polacy pokonali kolejno Argentynę 29:15, Brazylię 31:23 oraz gospodarzy 27:25, kończąc pierwszą rundę grupową na 1. miejscu. W drugiej fazie turnieju po porażce z Francją 22:31 zwyciężyli Islandię 35:33, Tunezję 40:31 i Słowenię 38:27. W ćwierćfinale polscy szczypiorniści pokonali Rosję 28:27, a w półfinale po dwóch dogrywkach Danię 36:33. W finale przegrali z Niemcami 24:29[26], zdobywając tym samym srebrny medal, będący największym sukcesem w historii polskiej piłki ręcznej. Jeszcze w tym samym roku podopieczni Bogdana Wenty wygrali turniej QS-Supercup, zwyciężając w półfinale zawodów Niemców, a w finale Szwedów.

W 2009 Polska ponownie wystąpiła na Mistrzostwach Świata w Piłce Ręcznej Mężczyzn. W fazie grupowej drużyna Bogdana Wenty poniosła porażkę w meczach z Macedonią i Niemcami, pokonując reprezentacje Rosji, Tunezji i Algierii. W fazie zasadniczej zajęła 2. miejsce w swojej grupie po zwycięstwach nad Danią, Serbią i Norwegią. W półfinale Polska przegrała z Chorwacją, a w meczu o 3. miejsce wygrała ponownie z Danią, zdobywając brązowy medal[27].

Po raz ostatni na zawodach tej rangi Bogdan Wenta prowadził polską reprezentację w 2011. Jego drużyna zajęła wówczas ostatecznie 8. miejsce w finałach[28].

Igrzyska olimpijskie

Na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Pekinie w 2008 reprezentacja Polski awansowała po raz pierwszy od 28 lat po turnieju kwalifikacyjnym we Wrocławiu, w którym polscy szczypiorniści zremisowali ze Szwecją oraz wygrali z Islandią i Argentyną.

Na turnieju olimpijskim reprezentacja Bogdana Wenty występowała w grupie A z Francją, Chorwacją, Hiszpanią, Brazylią i Chinami, zajmując w niej 2. miejsce. W fazie grupowej drużyna poniosła porażkę z Hiszpanią i zremisowała z Francją, wygrywając pozostałe mecze. W ćwierćfinale reprezentacja Polski przegrała z Islandią, a następnie po zwycięstwach z Koreą Południową i Rosją zajęła 5. miejsce w turnieju.

W 2012 reprezentacja Polski nie zakwalifikowała się na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Londynie. 19 kwietnia tego samego roku Bogdan Wenta ogłosił koniec pracy z kadrą[29].

Działalność polityczna edytuj

W lutym 2014 został przedstawiony jako kandydat Platformy Obywatelskiej w wyborach do Parlamentu Europejskiego z okręgu małopolsko-świętokrzyskiego[30]. W głosowaniu z maja tego samego roku otrzymał 38 960 głosów, uzyskując mandat eurodeputowanego[31]. W PE VIII kadencji dołączył do grupy Europejskiej Partii Ludowej. Został członkiem Komisji Rozwoju oraz Komisji Kultury i Edukacji[3], a także wiceprzewodniczącym utworzonej w 2014 grupy zajmującej się sportem[32].

 
Europosłowie Bogdan Wenta i Ryszard Czarnecki podczas debaty (2015)

W 2016 założył Stowarzyszenie „Projekt Świętokrzyskie”, działające w województwie świętokrzyskim[33]. W wyborach samorządowych w 2018 kandydował na urząd prezydenta Kielc. Po zdobyciu 32 913 głosów (37,6%) przeszedł do drugiej tury, w której jego kontrkandydatem był Wojciech Lubawski, urzędujący prezydent miasta. Otrzymał w niej 61,3% głosów, pokonując swojego kontrkandydata i uzyskując wybór na urząd prezydenta miasta[34]. 22 listopada 2018 został zaprzysiężony, rozpoczynając urzędowanie[35]. Nie kandydował w wyborach samorządowych w 2024.

Życie prywatne edytuj

Bogdan Wenta jest synem Brunona i Heleny[12]. Żonaty z Iwoną Wentą (od 1984)[36], instruktorką fitness. Mają syna Tomasza[1]. Jego młodszy brat, Eugeniusz Wenta, również został piłkarzem ręcznym[12]. Ma także siostrę Ewę[12].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

W 2007, za wybitne zasługi dla rozwoju polskiego sportu, za osiągnięcia w pracy szkoleniowej, prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[37].

W 75. Plebiscycie „Przeglądu Sportowego” został uznany za „Trenera Roku 2009”[38]. W 2010 został najpopularniejszym trenerem województwa świętokrzyskiego w 58. Plebiscycie Sportowym – Świętokrzyskie Gwiazdy Sportu 2009 organizowanym przez „Echo Dnia”, Radio Kielce oraz TVP Kielce[39]. To samo wyróżnienie uzyskiwał także w 2013[36] i 2014[40].

W 2015 otrzymał nagrodę Fair Politician of the Year dla przedstawiciela grupy EPP, przyznaną przez organizację Fair Politics[41], a w 2019 Medal Kalos Kagathos[42].

Osiągnięcia sportowe edytuj

Zawodnicze edytuj

Wybrzeże Gdańsk
  • Mistrzostwo Polski: 1984, 1985, 1986, 1987, 1988
  • Wicemistrzostwo Polski: 1982, 1983
  • Finał Pucharu Europy: 1986, 1987
Bidasoa Irun
  • Puchar Hiszpanii: 1991
FC Barcelona
  • Puchar Zdobywców Pucharów: 1994, 1995
  • Puchar Hiszpanii: 1993, 1994
  • Superpuchar Hiszpanii: 1994
  • Wicemistrzostwo Hiszpanii: 1994
TuS Nettelstedt-Lübbecke
  • Puchar Miast: 1997, 1998
  • Super Puchar Niemiec: 1998
Reprezentacja Niemiec
  • 3. miejsce mistrzostw Europy: 1998
  • 5. miejsce mistrzostw świata: 1999
  • 5. miejsce igrzysk olimpijskich: 2000
Indywidualnie
  • Wraz z Alfredem Gíslasonem wybrany jako najlepsza para obcokrajowców ligi ASOBAL: 1990, 1991
  • Najlepszy zawodnik ligi ASOBAL: 1990, 1991
  • Najlepszy rozgrywający ligi ASOBAL: 1995

Trenerskie edytuj

Reprezentacja Polski
  • Wicemistrzostwo świata: 2007
  • QS-Supercup: 2007
  • 3. miejsce na mistrzostwach świata: 2009
  • 8. miejsce na mistrzostwach świata: 2011
  • 4. miejsce na mistrzostwach Europy: 2010
  • 7. miejsce na mistrzostwach Europy: 2008
  • 9. miejsce na mistrzostwach Europy: 2012
  • 10. miejsce na mistrzostwach Europy: 2006
SC Magdeburg
  • Puchar EHF: 2007
Vive Targi Kielce
  • Mistrzostwo Polski: 2009, 2010, 2012, 2013
  • Wicemistrzostwo Polski: 2011
  • Puchar Polski: 2009, 2010, 2011, 2012, 2013
  • Liga Mistrzów:
    • 3. miejsce: 2013
    • 1/8 finału: 2010, 2012
    • faza grupowa: 2011

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Bogdan Wenta. sg-flensburg-handewitt.de. [dostęp 2014-10-18]. (niem.).
  2. ↑ a b c Lijewski i Jurasik w czołówce. zprp.pl. [dostęp 2016-08-10].
  3. ↑ a b Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2014-10-12].
  4. ↑ a b Michał Osuch: Wenta to cudotwórca ze Szpęgawska. dziennik.pl, 12 października 2007. [dostęp 2014-10-18].
  5. ↑ a b c d e f Wojciech Osiński: Bogdan Wenta, czyli cudotwórca w reprezentacji szczypiornistów. sport.pl, 28 października 2005. [dostęp 2014-10-18].
  6. ↑ Legendarny trener gdańskiej piłki ręcznej. trojmiasto.pl, 29 września 2011. [dostęp 2014-10-18].
  7. ↑ Wenta o sobie. opzr.opole.pl. [dostęp 2014-10-18].
  8. ↑ a b Bogdan Wenta – sylwetka. interia.pl, 19 kwietnia 2012. [dostęp 2014-10-18].
  9. ↑ Bogdan Wenta w reprezentacji Europy. wyborcza.pl, 9 listopada 1992. [dostęp 2014-10-18].
  10. ↑ a b Nigdy nikogo nie zdradził. przegladsportowy.pl, 31 stycznia 2007. [dostęp 2014-10-18].
  11. ↑ Gdańszczanin roku. Bogdan Wenta, trener wicemistrzów świata w piłce ręcznej. naszemiasto.pl, 9 maja 2007. [dostęp 2014-10-18].
  12. ↑ a b c d e Wojciech Staszewski: Wenta, ludzie i zwierzęta. wyborcza.pl, 10 lutego 2009. [dostęp 2014-10-18].
  13. ↑ a b Champions League: 31:33-Niederlage im „Pariser Trainingsspiel”. sg-flensburg-handewitt.de, 13 listopada 2005. [dostęp 2014-10-17]. (niem.).
  14. ↑ Nie został sam. zprp.pl, 7 listopada 2007. [dostęp 2014-10-17].
  15. ↑ Wenta w VIVE na pięć lat. echodnia.eu, 21 czerwca 2008. [dostęp 2014-10-17].
  16. ↑ a b Talant Dujszebajew trenerem Vive! Wenta menedżerem klubu. sport.pl, 8 stycznia 2014. [dostęp 2014-10-18].
  17. ↑ Z koncertu – przez dramat – po medal. Vive ma brąz Ligi Mistrzów!. przegladsportowy.pl, 3 czerwca 2013. [dostęp 2014-10-18].
  18. ↑ Bogdan Wenta opuszcza Vive Targi Kielce. onet.pl, 21 lutego 2014. [dostęp 2014-10-18].
  19. ↑ Północ – Południe 39:37. zprp.pl, 31 maja 2009. [dostęp 2016-01-20].
  20. ↑ 150 meczów i 6 lat reprezentacji Polski pod wodzą Bogdana Wenty. sportowefakty.pl, 1 listopada 2010. [dostęp 2014-10-18].
  21. ↑ 2006 Men’s European Championship. eurohandball.com. [dostęp 2014-10-18]. (ang.).
  22. ↑ Jurasik: Celem jest złoto. wyborcza.pl, 14 stycznia 2008. [dostęp 2014-10-18].
  23. ↑ 2008 Men’s European Championship. eurohandball.com. [dostęp 2014-10-18]. (ang.).
  24. ↑ 2010 Men’s European Championship. eurohandball.com. [dostęp 2014-10-18]. (ang.).
  25. ↑ 2012 Men’s European Championship. eurohandball.com. [dostęp 2014-10-18]. (ang.).
  26. ↑ XX Men’s Handball World Championship Germany 2007. ihf.info. [dostęp 2014-10-18]. (ang.).
  27. ↑ XXI Men’s Handball World Championship 2009. ihf.info. [dostęp 2014-10-18]. (ang.).
  28. ↑ XXII Men’s Handball World Championship 2011. ihf.info. [dostęp 2014-10-18]. (ang.).
  29. ↑ Wenta zrezygnował z prowadzenia kadry!. tvp.pl, 19 kwietnia 2012. [dostęp 2014-10-18].
  30. ↑ Platforma zatwierdziła kandydatów. Bogdan Wenta chce zwyciężać z PO. gazeta.pl, 28 kwietnia 2014. [dostęp 2014-10-18].
  31. ↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2014-10-18].
  32. ↑ Sports Intergroup officially recognized by the European Parliament. euoffice.eurolympic.org, 12 grudnia 2014. [dostęp 2015-07-01]. (ang.).
  33. ↑ Paweł Więcek: Stowarzyszenie Wenty – start. Zobacz kto za nim stoi. echodnia.eu, 29 września 2016. [dostęp 2018-03-21].
  34. ↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-11-05].
  35. ↑ Bogdan Wenta zaprzysiężony na prezydenta Kielc. gazetaprawna.pl, 22 listopada 2018. [dostęp 2018-11-30].
  36. ↑ a b Bogdan Wenta, najpopularniejszy trener roku 2012 w Świętokrzyskiem jakiego nie znacie. echodnia.eu, 9 lutego 2013. [dostęp 2014-10-18].
  37. ↑ M.P. z 2007 r. nr 35, poz. 409.
  38. ↑ Bogdan Wenta Trenerem Roku: Ja kocham ten sport!. przegladsportowy.pl, 9 stycznia 2010. [dostęp 2014-10-18].
  39. ↑ Jurasik i Wenta zwyciężyli w 58. Plebiscycie Świętokrzyskie Gwiazdy Sportu 2009. radio.kielce.pl, 5 stycznia 2010. [dostęp 2014-10-18].
  40. ↑ Zwycięzcy 2013. tvp.pl, 1 lutego 2014. [dostęp 2014-10-18].
  41. ↑ Lola Sánchez Caldentey (GUE/NGL) is Fair Politician of the Year 2014–2015!. fairpolitics.eu, 24 czerwca 2015. [dostęp 2015-07-01]. (ang.).
  42. ↑ Medale Kalos Kagathos wręczone. olimpijski.pl, 11 października 2019. [dostęp 2019-10-25].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bogdan_Wenta&oldid=73475661”