Bohater Turkmenistanu

Bohater Turkmenistanu (turkm. Türkmenistanyň Gahrymany) – najwyższy tytuł honorowy Republiki Turkmenistanu, nawiązujący formułą do dawnego Bohatera Związku Radzieckiego.

Bohater Turkmenistanu
Türkmenistanyň Gahrymany

Awers (od 2014)
Awers (1992–2014)
Ustanowiono	30 września 1992
Kruszec	złoto
Powiązane	Bohater Związku Radzieckiego

Statut tytułu

Tytuł Bohatera Turkmenistanu został ustanowiony Ustawą Turkmenistanu „O ustanowieniu najwyższego stopnia wyróżnienia – tytułu Bohatera Turkmenistanu”, przyjętą przez Medżlis Turkmenistanu 30 września 1992 roku. Ustawa Turkmenistanu z dnia 27 grudnia 1995 roku nr 101-1 zatwierdziła nową wersję „Przepisów o tytule Bohatera Turkmenistanu”. Kolejna edycja przepisu została zatwierdzona Ustawą Turkmenistanu z 28 lutego 2015 roku.

Tytuł Bohatera Turkmenistanu nadawany jest wyłącznie obywatelom Turkmenistanu za szczególnie wybitne zasługi dla państwa i społeczeństwa. Tytuł Bohatera Turkmenistanu w wyjątkowych przypadkach może zostać ponownie przyznany obywatelom, którzy wnieśli ogromny osobisty wkład we wzmacnianie suwerenności, porządku konstytucyjnego i państwowości Turkmenistanu.

Tytuł Bohatera Turkmenistanu nadaje Prezydent Turkmenistanu. Nadania tytułu Bohatera Turkmenistanu Prezydentowi Turkmenistanu dokonuje Medżlis Turkmenistanu.

Bohater Turkmenistanu otrzymuje specjalną odznakę wyróżnienia – Złotą Gwiazdę „Altyn Aý” („Złoty Księżyc”) oraz świadectwo nadania tytułu. Bohater Turkmenistanu ponownie uhonorowany tytułem Bohatera Turkmenistanu otrzymuje drugą Złotą Gwiazdę „Altyn Aý”, a dla upamiętnienia jego szczególnych zasług zostaje wzniesione popiersie wyróżnionego z brązu. Miejsce wykonania popiersia wskazuje świadectwo nadania tytułu.

Bohaterowi Turkmenistanu wypłacana jest na koszt państwowej rezerwy dewizowej jednorazowa premia w wysokości 25 tysięcy dolarów amerykańskich oraz comiesięczna premia w wysokości 50% całości uzyskiwanych dochodów, nie podlegająca opodatkowaniu, na koszt budżetu państwa. Bohaterowi Turkmenistanu ponownie wyróżnionemu tytułem Bohatera Turkmenistanu wypłacana jest jednorazowa premia w wysokości 100 tysięcy dolarów amerykańskich na koszt państwowej rezerwy walutowej oraz miesięczna premia w wysokości 100% całości uzyskiwanych dochodów, nie podlegająca opodatkowaniu, na koszt budżetu państwa.

Bohaterowi Turkmenistanu przysługują następujące przywileje:

• prawo do emerytury państwowej w wysokości co najmniej pięciokrotności emerytury osobistej;
• prawo do pozaplanowego przydziału mieszkań oraz prawo do pozaplanowych świadczeń placówek medycznych, komunalnych, kulturalnych i oświatowych;
• prawo do bezpłatnego korzystania z transportu miejskiego (z wyjątkiem taksówek) i bezpłatnego podróżowania raz w roku (w obie strony) na terenie Turkmenistanu drogą powietrzną, kolejową – w wagonach 1. klasy pociągów pospiesznych i pasażerskich, drogą wodną – w kabinach 1. klasy oraz międzymiastowym transport drogowym.

Bohaterowie Turkmenistanu korzystają także z innych świadczeń w sposób i w przypadkach określonych w innych aktach prawnych Turkmenistanu.

Złotą Gwiazdę „Altyn Aý” nosi się po lewej stronie klatki piersiowej nad orderami i medalami Turkmenistanu.

Pozbawienie tytułu Bohatera Turkmenistanu może nastąpić na mocy dekretu Prezydenta Turkmenistanu w przypadku skazania osoby wyróżnionej za poważne przestępstwo.

Opis Złotej Gwiazdy „Altyn Aý”

1992–2014

Pierwsza Złota Gwiazda „Altyn Aý” miała kształt koła wpisanego w regularną ośmiokątną gwiazdę. Gwiazda wykonana jest z białego złota i składa się z 48 promieni, ozdobionych 124 diamentami różnej wielkości. Całkowita średnica medalu wynosi 44 mm.

W centrum medalu, wykonanym ze złota próby 958, na tle 17 promieni słonecznych wychodzących ze środka, znajduje się reliefowy lewy profil pierwszego prezydenta Turkmenistanu, Saparmyrata Nyýazowa „Turkmenbaszy”, wykonany z białego złota. Wysokość reliefu to 12,7 mm. Wokół wizerunku znajdują się trójwymiarowy złoty półksiężyc i pięć gwiazd. W każdą gwiazdę wstawiony jest diament o średnicy 5 mm.

Na obwodzie, w pasku o szerokości 2,15 mm, umieszczono 34 szmaragdy. Średnica centralnego koła wraz z paskiem ze szmaragdami wynosi 27,5 mm.

Na rewersie gwiazdy znajduje się napis „«Altyn Aý» Türkmenistanyň Medaly” oraz wygrawerowany numer seryjny.

Za pomocą oczka i łańcuszka medal jest połączony z zawieszką, której szerokość wynosi 22 mm, a wysokość 17 mm. W górnej części zawieszki w prostokątnej ramce (22 × 7 mm) widnieje trójwymiarowy napis „TÜRKMENISTANYŇ GAHRYMANY”. Ta część zawieszki jest pokryta czerwoną emalią.

W dolnej pięciokątnej części (20 × 10 mm), na tle zielonej emalii, znajdują się dwie gałązki oliwne. Całą zawieszkę i łańcuszek łączący wykonano ze złota próby 958.

Od 2014 roku

W 2014 roku zatwierdzono nowy wygląd medalu.

Aktualna Złota Gwiazda „Altyn Aý” ma kształt koła wpisanego w ośmiokątną, foremną gwiazdę. Gwiazda wykonana jest ze złota i składa się z 48 promieni słonecznych, ozdobionych 128 diamentami różnej wielkości. Całkowita średnica medalu wynosi 60 mm.

W centrum medalu, na tle promieni słonecznych wychodzących ze środka, wpisano wewnętrzny okrąg zawierający zarys granic Turkmenistanu w złotym kolorze, a wokół niego – wizerunki złotego półksiężyca i pięciu gwiazd. Każda gwiazda o średnicy 5 mm jest ozdobiona diamentem.

Na obwodzie, w pasku o szerokości 3 mm, umieszczono w pierścieniu 50 szmaragdów. Średnica centralnego koła wraz z paskiem ze szmaragdami wynosi 37,5 mm.

Na rewersie medalu znajduje się napis „«Altyn Aý» Türkmenistanyň medaly” oraz wygrawerowany numer seryjny.

Za pomocą pierścienia medal jest połączony z zawieszką, której szerokość wynosi 30 mm, a wysokość 23 mm. W górnej części zawieszki w prostokątnej ramce o szerokości 30 mm i wysokości 9,5 mm widnieje napis „TÜRKMENISTANYŇ GAHRYMANY”. Ta część zawieszki pokryta jest czerwoną emalią. W dolnej pięciokątnej części, pokrytej zieloną emalią, która ma szerokość 26 mm i wysokość 13,5 mm, znajdują się dwie rozchodzące się złote gałązki oliwne.

Złota Gwiazda „Altyn Aý” i jej zawieszka wykonane są ze złota próby 750.