Bolesławów (województwo dolnośląskie)
Bolesławów (niem. Wilhelmsthal) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Stronie Śląskie w dolinie pomiędzy Masywem Śnieżnika a Górami Bialskimi, u zbiegu rzek Morawka i Kamienica[4].
wieś | |
Kościół św. Józefa Oblubieńca w Bolesławowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
540–580 m n.p.m. |
Liczba ludności (III 2011) |
244[2] |
Strefa numeracyjna |
74 |
Kod pocztowy |
57-550[3] |
Tablice rejestracyjne |
DKL |
SIMC |
0855552 |
Położenie na mapie gminy Stronie Śląskie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego | |
50°15′25″N 16°53′28″E/50,256944 16,891111[1] |
Bolesławów uzyskał lokację miejską w 1581 roku, zdegradowany w 1890 roku[5].
Bolesławów leży w widłach Morawki i Kamienicy, u północnego podnóża Zawady, na wysokości około 540–580 m n.p.m.[6]
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bolesławów, po jej zniesieniu w gromadzie Stronie Śląskie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Historia edytuj
Pierwsze wzmianki wspominają o Bolesławowie jako o osadzie górniczej zniszczonej w czasie wojen husyckich[4]. W roku 1581 miejscowość otrzymała prawa miejskie i prawo wolnego miasta górniczego (utraconego po wojnie trzydziestoletniej)[7], w 1582 roku powstał tu urząd górniczy, a dwa lata później miasto otrzymało herb i prawo organizowania targów[4]. W tym czasie w mieście funkcjonowała kopalnia „Sankt Wilhelm” w której wydobywano rudy srebra i żelaza, w okresie wojny trzydziestoletniej eksploatowane złoże wyczerpało się i kopalnię zamknięto[4]. W roku 1684 miasto kupił Michał Wenzel von Althann, a w 1838 roku przeszedł na własność Marianny Orańskiej[4]. Przeprowadzony dwa lata później spis wykazał, że w mieście było 538 mieszkańców, 82 domy, 2 olejarnie, młyn wodny i kilka manufaktur[4][4]. W 1890 roku Bolesławów utracił prawa miejskie[4]. W okresie międzywojennym wieś była znanym ośrodkiem turystyki górskiej i sportów narciarskich[4].
Opis miejscowości edytuj
Bolesławów to dawne gwareckie miasteczko, obecnie wieś turystyczna z niewielkim rynkiem. Znajdują się tu pensjonaty, ośrodki wypoczynkowe i kilka kwater, oraz mały sklep. Nad wsią spora stacja narciarska z ciekawie rozwiązanym systemem tras zjazdowych poprowadzonych w dwie strony stoku Zawada. Szlaki turystyczne na Śnieżnik i do rezerwatu Nowa Morawa oraz droga do turystycznego przejścia granicznego na Przełęczy Płoszczyna.
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[8]:
- renesansowo-manierystyczny kościół pw. św. Józefa Oblubieńca z 1675 r., z barokowym wyposażeniem (m.in. rzeźbami Michaela Klahra) i starym cmentarzem przykościelnym
Inne zabytki[6]:
- kamienne rzeźby: św. Jana Nepomucena (przy uliczce do przystanku), św. Franciszka Ksawerego i Madonny w grocie na rynku
- grupa kamiennych rzeźb śpiących apostołów na Górze Oliwnej (pozostałość po dawnej kalwarii ponad wsią datowanej na 1833 r.)
- pomnikowa lipa drobnolistna w rynku
Ciekawe miejsca edytuj
- rezerwat przyrody Nowa Morawa kilka kilometrów za wsią[6],
- Stacja Narciarska Kamienica z wyciągiem krzesełkowym z Bolesławowa na Górę Oliwną.
Zobacz też edytuj
Inne miejscowości o podobnej nazwie:
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 7990
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 79 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b c d e f g h i Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 300 i 301. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ Dziennik Urzędowy Rejencji we Wrocławiu z 1891, Nr 48, poz. 558. Przyjęcie ordynacji dla gmin wiejskich nastąpiło 1.10.1891
- ↑ a b c Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 60-63. ISBN 83-7005-341-6.
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 141-142
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 83. [dostęp 2012-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Bibliografia edytuj
- Krzysztof R. Mazurski, Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie, SUDETY Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław 1995, ISBN 83-85550-48-8.
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak , Iwona Chomiak , Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625 .
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6.
Linki zewnętrzne edytuj
- Wilhelmsthal (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 470 .
- Dawne i współczesne zdjęcia Bolesławowa na stronie Dolny-Śląsk.org