Bolitoglossarodzaj płazów ogoniastych z podrodziny Hemidactyliinae w rodzinie bezpłucnikowatych (Plethodontidae).

Bolitoglossa[1]
Duméril, Bibron & Duméril, 1854[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – grzybozorek meksykański (B. mexicana)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy ogoniaste

Rodzina

bezpłucnikowate

Podrodzina

Hemidactyliinae

Rodzaj

Bolitoglossa

Typ nomenklatoryczny

Bolitoglossa mexicana A.M.C. Duméril, Bibron & A.H.A. Duméril, 1854

Synonimy
Gatunki

140 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w północno-wschodnim Meksyku przez środkowy i południowy Meksyk, Amerykę Środkową oraz w Kolumbii, Wenezueli, Ekwadorze, Peru, północno-wschodniej Brazylii i środkowej Boliwii[10].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

  • Oedipus: gr. οιδος oidos, οιδευς oideus „obrzęk”, od οιδεω oideō „nabrzmiewać, pęcznieć”; πους pous, ποδος podos „stopa”[11]. Gatunek typowy: Salamandra platydactylus J.E. Gray, 1831; nazwa zajęta przez Oedipus Berthold, 1827 (prostoskrzydłe)[b].
  • Bolitoglossa: gr. βωλιτης bōlitēs „grzyb”; γλωσσα glōssa „język”[2].
  • Magnadigita: łac. magnus „wielki, duży, potężny”; digitus „palec, palec u nogi”[13]. Gatunek typowy: Bolitoglossa nigroflavescens Taylor, 1941 (= Oedipus franklini Schmidt, 1936).
  • Palmatotriton: łac. palmatus „dłoniasty”; gr. τρίτων tritōn „traszka”[14]. Gatunek typowy: Oedipus rufescens Cope, 1869[c].
  • Nanotriton: gr. νανος nanos „karzeł”; τρίτων tritōn „traszka”[7]. Gatunek typowy: Oedipus rufescens Cope, 1869.
  • Oaxakia: Oaxaca, południowy Meksyk[8]. Gatunek typowy: Oedipus macrinii Lafrentz, 1930.
  • Pachymandra: gr. παχυς pakhus „szeroki, gruby”; σαλαμανδρα salamandra „salamandra”[8]. Gatunek typowy: Spelerpes dofleini Werner, 1903.
  • Mayamandra: Majowie (ang. Maya), starożytny lud i cywilizacja z południowego Meksyku i Jukatanu; gr. σαλαμανδρα salamandra „salamandra”[9]. Gatunek typowy: Bolitoglossa hartwegi Wake & Brame, 1969.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[10]:

Uwagi edytuj

  1. Gatunek typowy: Eladinea estheri Miranda-Ribeiro, 1937 (= Oedipus paraensis Unterstein, 1930).
  2. Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej umieszcza tę nazwę na Official Index of Rejected and Invalid Generic Names in Zoology[12].
  3. Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej umieszcza tę nazwę na Official Index of Rejected and Invalid Generic Names in Zoology[15].

Przypisy edytuj

  1. Bolitoglossa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b A.M.C. Duméril, G. Bibron & A.H.A. Duméril: Erpétologie Genérale ou Histoire Naturelle Complète des Reptiles. Cz. 9. Paris: Librarie Enclyclopedique de Roret, 1854, s. 88. (fr.).
  3. J.J. von Tschudi: Classification der Batrachier mit Berücksichtigung der fossilen Thiere dieser Abtheilung der Reptilien. Neuchâtel: Petitpierre, 1838, s. 58. (niem.).
  4. A. de Miranda-Ribeiro. Uma salamandra no Baixo-Amazonas. Eladinea estheri gen. & sp. nov. „O Campo”. 8, s. 42, 1937. Rio de Janeiro. (port.). 
  5. E.H. Taylor. The genera of plethodont salamanders in Mexico, Pt. I. „University of Kansas Science Bulletin”. 30, s. 218, 1944. (ang.). 
  6. H.M. Smith. Herpetological collecting in banana fields of Mexico. „Ward's Natural Science Bulletin”. 19, s. 4, 1945. (ang.). 
  7. a b Parra-Olea, García-París i Wake 2004 ↓, s. 335.
  8. a b c d Parra-Olea, García-París i Wake 2004 ↓, s. 336.
  9. a b Parra-Olea, García-París i Wake 2004 ↓, s. 337.
  10. a b D. Frost: Bolitoglossa Duméril, Bibron, and Duméril, 1854. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-03-03]. (ang.).
  11. L. Agassiz: Nomenclator zoologicus: continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 42. (łac.).
  12. Anonim. Opinion 631. Aedipoda pellarini Le Guillou, 1841 (Insecta, Orthoptera): suppressed under the Plenary Powers. „Bulletin of Zoological Nomenclature”. 19, s. 142–144, 1962. (ang.). 
  13. Jaeger 1944 ↓, s. 130, 72.
  14. Jaeger 1944 ↓, s. 160, 242.
  15. Anonim. Opinion 425. Addition to the Official Index of Rejected and Invalid Generic Names in Zoology of the name Palmatotriton Smith (H. M.), 1945 (Class Amphibia). „Bulletin of Zoological Nomenclature”. 14, s. 243–256, 1956. (ang.). 
  16. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 425. ISBN 83-01-14344-4.
  17. D. Burnie: Królestwo Zwierząt. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-632-X.

Bibliografia edytuj