Bolko von Richthofen

Niemiecki archeolog

Bolko von Richthofen (ur. 13 września 1899, zm. 18 marca 1983 w Seehausen am Staffelsee w Bawarii) – niemiecki archeolog, aktywista nazistowski i działacz Związku Wypędzonych.

Bolko von Richthofen
Data i miejsce urodzenia

13 września 1899
Mierczyce (Mertschütz)

Data i miejsce śmierci

18 marca 1983
Seehausen am Staffelsee

Zawód, zajęcie

archeolog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RFN

Bolko von Richthofen urodził się we wsi Mierczyce (Mertschütz) na Dolnym Śląsku. Szkołę średnią ukończył w Legnicy. W czasie I wojny światowej był żołnierzem, następnie służył w paramilitarnych Schwarze Reichswehr i Selbstschutz w czasie powstań śląskich. Później podjął studia, m.in. na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie w 1924 obronił pracę doktorską. Następnie zajął się pracę naukową jako archeolog. Do 1929 r. pracował w różnych instytucjach archeologicznych we Wrocławiu i na Górnym Śląsku, a od 1929 w Hamburgu, gdzie w 1930 r. uzyskał habilitację. W 1933 r. został profesorem zwyczajnym. Później pracował także na uniwersytecie w Królewcu, a od 1942 w Lipsku.

Od 1933 roku był mocno zaangażowanym członkiem NSDAP i zdeklarowanym nazistą. Zaangażował się w działalność nazistowskiej, pseudonaukowej organizacji Ahnenerbe, uznanej po 1945 r. za organizację zbrodniczą. Zajmował się na zlecenie władz niemieckich rabunkiem mienia pożydowskiego (w zakresie dzieł sztuki) oraz niszczeniem księgozbiorów naukowych w ZSRR. Był aktywnym antysemitą, m.in. opublikował w 1943 r. antyżydowską publikację Judentum und bolschewistische «Kulturpolitik»[1] oraz Bolschewistische Wissenschaft und Judentum[2]. Publikował też artykuły o niższości Słowian. Brał udział w walkach II wojny światowej.

Po 1945 r. zamieszkał w Niemczech Zachodnich, w Bawarii. Kontynuował skrajnie prawicowe działania. W czasie jednego z procesów norymberskich zbierał materiały dla obrony sądzonych funkcjonariuszy nazistowskich, założył kilka skrajnie prawicowych organizacji (Aktion Oder-Neisse, Deutsche Burgergemeinschaft). Publikował artykuły dowodzące, że III Rzesza nie była głównym odpowiedzialnym za II wojnę światową. Rząd RFN nagrodził go za zasługi dla Niemiec w 1964 roku Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (Krzyżem Zasługi I Klasy). Był członkiem CSU (do 1972) oraz aktywistą Ziomkostwa Śląskiego.

Jako archeolog specjalizował się w prehistorii ziem Polski, Niemiec i krajów przyległych oraz w dziejach wczesnych Słowian i Germanów w Europie. Jest znany jako główny polemista polskiego archeologa, Józefa Kostrzewskiego, z którym spierał się na temat pojawienia się Słowian w Europie Środkowej, przynależności etnicznej kultury łużyckiej[potrzebny przypis] oraz pomorskiej[potrzebny przypis]. Zajmował się także naukowo prasoznawstwem, a po 1945 r. również współczesną historią Śląska.

Nie należy mylić omawianego archeologa z jego dalekim kuzynem noszącym identyczne imię i nazwisko, Bolkiem von Richthofenem (1903–1971), najmłodszym bratem asa lotniczego Manfreda von Richthofena (Czerwonego Barona).

Przypisy edytuj

  1. Według Verbundkatalog GBV praca ta ukazała się w: „Forschungen zur Judenfrage”, Bd. 8 (1943), s. 134–162. Natomiast Prinke (2012) podaje, że publikacja ta wyszła w X 1944.
  2. Według Verbundkatalog GBV praca ta ukazała się w: „Bolschewistische Wissenschaft und «Kulturpolitik»” (1938), s. 289–318.

Bibliografia edytuj

  • Prinke A., 2012: «Upiór» profesora Kostrzewskiego. „Archeologia”, 2:58-61.
  • Der Oberschlesier : Monatsschrift für das heimatliche Kulturleben, Oppeln, 11 Jg., Heft 10, 1929.

Linki zewnętrzne edytuj