Brama Grodzka w Lublinie
Brama Grodzka lub Brama Żydowska – brama miejska w Lublinie, pozostałość pierwszych murowanych elementów obwarowań miasta, wybudowanych w 1342 roku, po zezwoleniu Kazimierza III Wielkiego. Obecny zabytek ma kształt nadany mu w 1785 roku przez nadwornego architekta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, Dominika Merliniego[1][2][3].
 nr rej. A/222 z 14 lutego 1967
| |
 Brama Grodzka w 2009 roku (po remoncie), podczas obchodów 440. rocznicy Unii lubelskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Grodzka |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Ukończenie budowy |
1342 |
| Ważniejsze przebudowy |
1785 |
Położenie na mapie Lublina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
 51°14′58,9″N 22°34′12,0″E/51,249694 22,570000
| |
Brama Grodzka zwana była także Bramą Żydowską, ponieważ była przejściem pomiędzy Starym Miastem, a dzielnicą żydowską[4].
Obecnie w Bramie Grodzkiej znajduje się siedziba Ośrodka „Brama Grodzka - Teatr NN”.
Remonty edytuj
Pierwszy remont po 1989 roku trwał od 1994 do 2000 roku. Prace renowacyjne polegały na: podbiciu fundamentów, wymianie dachu i adaptacji poddasza, wykonaniu elewacji, montażu instalacji elektrycznej i ciepłowniczej, wymianie stolarki okiennej i drzwiowej[5]. W latach 2008–2009 przeprowadzono remont generalny sklepienia Bramy. 30 lipca 2008 roku podczas prac nad elewacją budynku odkryto, że od okresu II wojny światowej mogła w każdej chwili runąć na przechodniów[1][6].
Podczas remontu w 1954 roku robotnicy jedynie odnowili zabytek, by pochwalić się nim przed Bolesławem Bierutem – elewacja, podobnie jak większość kamienic Starego Miasta, odnowiona została na X-lecie PRL. Przywrócono wtedy także wazy na postumentach i wyzłocono monogram Stanisława Augusta[2]. Pęknięcia u stropu pozostały jednak niezabezpieczone.
Galeria edytuj
-
Zdjęcie z 1941 r. Brama Grodzka funkcjonowała wówczas jako przejście do lubelskiego getta. -
Widok od strony Zamku. -
Brama Grodzka przed remontem z roku 2008.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Marcin Bielesz, Szok. Brama Grodzka mogła się zawalić [online], lublin.wyborcza.pl, 30 lipca 2008 [dostęp 2021-10-25].
- ↑ a b Lublin. Remont Bramy Grodzkiej jeszcze w wakacje [online], 7 lipca 2008 [dostęp 2021-10-25].
- ↑ Brama Grodzka w Lublinie [online], Portal Wirtualny Sztetl [dostęp 2021-10-25].
- ↑ Joanna Zętar, Brama Grodzka w Lublinie [online] [dostęp 2011-10-15].
- ↑ Tomasz Pietrasiewicz, Odbudowa Bramy Grodzkiej [online] [dostęp 2011-10-15].
- ↑ z, Ekspresowy remont Bramy Grodzkiej [online] [dostęp 2009-03-01].
Linki zewnętrzne edytuj
- Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN", Brama Grodzka w Lublinie [online] [dostęp 2019-11-18].
- Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN", Multimedialny spacer po wnętrzach Bramy Grodzkiej [online] [dostęp 2019-11-18].
- Instytut Dziedzictwa Narodowego, Lublin, Brama Grodzka [online] [dostęp 2019-11-18].