Breyten Breytenbach

południowoafrykański pisarz i poeta, przeciwnik apartheidu

Breyten Breytenbach (ur. 16 września 1939 w Bonnievale) – południowoafrykański pisarz, poeta, dramaturg, malarz, przeciwnik apartheidu, wieloletni więzień polityczny[1][2]. W 2017 został uhonorowany Nagrodą Herberta[2].

Breyten Breytenbach
Juan Breyten
Ilustracja
Breyten Breytenbach, 2009
Data i miejsce urodzenia

16 września 1939
Bonnievale, Langeberg

Narodowość

Południowoafrykańczyk

Język

afrikaans, angielski

Alma Mater

Uniwersytet Kapsztadzki

Dziedzina sztuki

wiersz, powieść, esej, dramat

Biografia edytuj

Breytenbach studiował sztukę na Uniwersytecie Kapsztadzkim, ale ze względu na swe przekonania polityczne musiał przerwać studia i wyjechać do Francji w latach 60. XX wieku. W Paryżu poślubił Wietnamkę Yolandę Ngo Thi Hoang Lien, córkę ambasadora ówczesnego Wietnamu Południowego, z którą nie mógł powrócić do ojczyzny. W RPA obowiązywało prawo zakazujące mieszanych małżeństw. Gdy w 1975 w nielegalny sposób (z fałszywym paszportem) dostał się jednak do RPA, został aresztowany i skazany na dziewięć lat więzienia. Wypuszczono go w 1982 po międzynarodowych protestach (w tym PEN Clubu[3]). Poeta wyjechał do Paryża i uzyskał francuskie obywatelstwo. W 2000 rozpoczął współpracę dydaktyczną z Uniwersytetem Kapsztadzkim[1][2].

Twórczość edytuj

Breyten Breytenbach jest autorem licznych powieści, wierszy i esejów, tworzonych w języku afrikaans. Część z nich została oryginalnie opublikowana w języku angielskim. Poeta tworzy również dzieła malarskie i grafiki, których wystawy odbywały się, m.in. w Paryżu, Brukseli, Nowym Jorku, Hongkongu i Johannesburgu. W 1980 w języku polskim wydano Cały czas nakładem Wydawnictwa Literackiego. Autorem przekładu wybranych poezji był Andrzej Dąbrówka. W 2016 wydano inny wybór Refren podróżny. Wiersze wybrane w zbiorowym przekładzie (m.in. Miłosza Biedrzyckiego)[3]. W tłumaczeniu Jerzego Kocha nakładem oficyny a5 ukazał się tom Ciało wędrowne.

Przypisy edytuj

  1. a b Breyten Breytenbach. sahistory.org.za. [dostęp 2017-03-06]. (ang.).
  2. a b c Breyten Breytenbach laureatem Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta. dzieje.pl, 2017-03-06. [dostęp 2017-03-06]. (pol.).
  3. a b Janusz R. Kowalczyk: Breyten Breytenbach. culture.pl, 2017-03-06. [dostęp 2017-03-06]. (pol.).