Brunon Godlewski (ur. 7 stycznia 1924 w Chicago, zm. 12 czerwca 1989 w Dunedin w stanie Floryda) − wojskowy, żołnierz Polskich Sił Powietrznych, strzelec pokładowy w 305 dywizjonie bombowym, odznaczony Orderem Virtuti Militari.

Brunon Godlewski
Bronisław Godlewski
Ilustracja
kapral kapral
Data i miejsce urodzenia

7 stycznia 1924
Chicago

Data i miejsce śmierci

12 czerwca 1989
Dunedin

Przebieg służby
Lata służby

1942−1943

Siły zbrojne

Polskie Siły Zbrojne

Formacja

RAF

Jednostki

dywizjon 305

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Późniejsza praca

barman

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Medal Wybitnej Służby Lotniczej od 1919 (Wielka Brytania) Medal Sił Powietrznych w 1918 (Wielka Brytania) Zaszczytny Krzyż Lotniczy (Stany Zjednoczone) Purpurowe Serce (Stany Zjednoczone)

Życiorys edytuj

Brunon Godlewski pochodził z rodziny polskich emigrantów mieszkających w Chicago. W 1942 roku zgłosił się jako ochotnik do Polskich Sił Powietrznych i po uzyskaniu, jako obywatel Stanów Zjednoczonych, zezwolenia rządu w Waszyngtonie, wyjechał przez Kanadę do Wielkiej Brytanii. Otrzymał numer służbowy RAF 703025. Od maja do lipca 1942 roku odbył przeszkolenie wojskowe i uzyskał specjalność strzelca pokładowego. Skierowany w sierpniu do 18 Operational Training Unit (18 OTU), wszedł w skład załogi kaprala pilota Kazimierza Artymiuka, przydzielonej od 1 stycznia 1943 roku do 305 dywizjonu bombowego Ziemi Wielkopolskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. W czasie służby w PSP Godlewski używał imienia Bronisław.

Pierwszy lot bojowy odbył 26 stycznia, nad Lorient. Nocą z 5 na 6 marca 1943 roku, podczas dziewiątego lotu bojowego, na bombardowanie zakładów Kruppa w Essen samolot Vickers Wellington załogi kaprala Artymiuka został zaatakowany przez niemieckie myśliwce nocne. Będący tylnym strzelcem Brunon Godlewski skutecznie odpierał ich ataki, przekazując jednocześnie pilotowi dane niezbędne do wykonywania uników. Podczas walki strzelec został poważnie ranny w obie ręce, a samolot uszkodzony, jednak pilotowi udało się go doprowadzić na macierzyste lotnisko. Ciężko ranny Godlewski został przetransportowany do szpitala w Bishop’s Stortford, gdzie amputowano mu obydwa przedramiona powyżej łokci. Za swą postawę został przedstawiony do odznaczenia Orderem Virtuti Militari, który wręczył mu w szpitalu, 2 kwietnia 1943 roku, generał Stanisław Ujejski[1]. Po wyjściu ze szpitala Godlewski pozostał do końca 1943 roku w Wielkiej Brytanii, uczestnicząc w spotkaniach z ochotnikami i żołnierzami. Później powrócił do rodziców w Chicago. Jego historia stała się dzięki relacjom prasowym głośna po obu stronach oceanu. Podkreślano głównie to, że poświęcił się dla kraju przodków, którego nie dane mu było odwiedzić. Polonia amerykańska zorganizowała zbiórkę pieniędzy na jego rzecz, dzięki której stał się właścicielem dwóch barów, prowadzonych przez jego matkę. W późniejszych latach mieszkał w Kalifornii i na Florydzie, gdzie zmarł w 1989 roku.

Odznaczony został najwyższym polskim odznaczeniem wojennym, Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (numer 8352) oraz dwukrotnie Krzyżem Walecznych, brytyjskim Distinguished Flying Medal i Air Force Medal oraz amerykańskimi odznaczeniami Distinguished Flying Cross i Purple Heart. Postać Godlewskiego została upamiętniona przez kilku autorów wspomnień wojennych, między innymi Mieczysława Pawlikowskiego.

Przypisy edytuj

  1. Śp. major pilot Jan Michałowski. „Skrzydła”, s. 5, 15-20 kwietnia 1943. (pol.). 

Bibliografia edytuj

  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012, s. 199. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Mieczysław Pawlikowski: Siedmiu z Halifaxa "J". Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988, s. 50-52. ISBN 83-11-07599-9. OCLC 723714117.
  • Józef Zieliński: 305 Dywizjon Bombowy Ziemi Wielkopolskiej i Lidzkiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Warszawa: Bellona, 2004, s. 31-32. ISBN 83-11-09813-1. OCLC 830544805.
  • Wojciech Zmyślony: Virtuti Militari kaprala Godlewskiego, w: „Militaria XX wieku”, nr 6/2007 (21). ISSN 1732-4491.

Linki zewnętrzne edytuj

  • Wojciech Zmyślony: Brunon Godlewski. polishairforce.pl. [dostęp 2012-05-30]. (pol.).