Brunon Strzałka
Brunon Strzałka (ur. 2 lipca 1912 w Lubomi, zm. 23 lipca 1977 w Krakowie) – pisarz, nauczyciel, folklorysta, tworzył na terenie gminy Lubomia.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
Lubomia |
| Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Brunon Strzałka urodził się w Lubomi, jego rodzicami byli Franciszek Strzałka – chłop, później wytwórca cygar, kupiec i restaurator – oraz Józefa z domu Miechówka. W 1918 roku rozpoczął naukę w niemieckiej szkole, którą po kilku miesiącach przerwał. W 1921 roku wznowił naukę, tym razem w szkole polskiej. W 1924 roku zaczął naukę w gimnazjum klasyczne w Rybniku[1]. W latach 1935-1937 studiował w Pedagogium w Krakowie, co dało mu uprawnienia do nauczania biologii i geografii w szkołach powszechnych. Przez krótki czas studiował potem prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim[1][2].
Początkowo pracował jako nauczyciel kontraktowy w Radlinie, w 1938 roku przeniesiono go do Pszowa. W 1939 roku ożenił się z Jadwigą Pauliną Jedlińską. Nominację nauczycielską otrzymał 1 lipca 1939 roku, jednak wybuch wojny nie pozwolił mu rozpocząć pracy. Na czas wojny przeniósł się wraz z żoną do Mielca, gdzie początkowo pracował jako robotnik budowlany, później jako księgowy[2]. Od 1 kwietnia 1940 do 1 września 1944 roku tajnie nauczał zakresu szkoły powszechnej[1][2].
Po wojnie nauczał w szkole średniej w Rybniku. Przez krótki czas, w ramach bezpłatnego urlopu, ponownie został słuchaczem Uniwersytetu Jagiellońskiego. 1 września 1946 roku podjął pracę w Państwowym Liceum i Gimnazjum Męskim w Raciborzu. W latach 1950–1972 pełnił funkcję dyrektora szkoły. W międzyczasie uzyskał uprawnienia do nauczania biologii i geografii z biologią, zatrudniony był również w innych raciborskich szkołach[1].
Po przejściu na emeryturę zaczął realizować swoje zainteresowania folklorem, zajmując się rekonstrukcją dawnych opowieści i publikacją zasłyszanych tekstów. Publikował w „Kalendarzu Opolskim” i „Poglądach”. Zebrane opowieści wydał w dwóch tomach „Godek i bojek śląskich”, w 1976 i 1978 (tom drugi wydano pośmiertnie). Od 1972 jego teksty, czytane przez Janinę Skałecką, aktorkę Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu, pojawiały się na antenie Polskiego Radia Opole. Janina Skałecka opracowała również część tekstów na potrzeby sceniczne, w sezonie 1979/80 wystawiano je na Małej Scenie teatru[1]. Brunon Strzałka współpracował także z Polskim Radiem w Katowicach[3].
Brunon Strzałka działał w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej oraz Lidze Ochrony Przyrody, której raciborskiego oddziału był prezesem przez kilkanaście lat. Był członkiem ruchu regionalnego. W 1972 roku uzyskał uprawnienia mistrza pszczelarstwa[1].
Zmarł 23 lipca 1977 roku w Krakowie, pochowany został w Lubomi w rodzinnym grobowcu[1][2].
Za działalność oświatową i zasługi na polu wychowania młodych pokoleń odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1969), Złotą Odznaką LOP (1973), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1976), medalem Zasłużonego Działacza Ziemi Raciborskiej i medalem Zasłużonego Opolszczyźnie[1][2].
W 2001 został patronem gimnazjum w Lubomi[2][3].
Jego dziećmi są Kazimierz Jan, profesor biologii, oraz Jadwiga Marta[1].
Twórczość edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i Mirosław Fazan, Franciszek Serafin, Śląski słownik biograficzny. Seria nowa, t. 1, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1999, ISBN 83-226-0833-0, OCLC 43050464 [dostęp 2020-02-21].
- ↑ a b c d e f Strzałka za Bieruta, „Nowiny Wodzisławskie”, 39 (107), 26 września 2001, ISSN 1508-8820 [dostęp 2020-02-21].
- ↑ a b Ziomkowie docenili, „Nowiny – tygodnik regionalny”, 46 (2312), 14 listopada 2001 [dostęp 2020-02-21].
Bibliografia edytuj
- Bogdan Snoch: Górnośląski Leksykon Biograficzny. Suplement do wydania drugiego. Katowice: Muzeum Śląskie, 2006, s. 108. ISBN 83-60353-11-5.