Carinhall – dwór, rezydencja marszałka III Rzeszy Hermanna Göringa, położona na północny wschód od Berlina w lasach Schorfheide. Nazwa tej luksusowej budowli wzięła się od imienia pierwszej, przedwcześnie zmarłej żony marszałka – Carin (z domu Fock) oraz Walhalli - według mitologii nordyckiej wspaniałej niebiańskiej sali, miejsca przebywania poległych w chwale wojowników.

Carinhall
Waldhof Carinhall
Symbol zabytku nr rej. 09130807[1].
Ilustracja
Hermann Göring w Carinhall, 7 lipca 1938
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Brandenburgia

Miejscowość

Puszcza Schorfheide

Typ budynku

rezydencja

Styl architektoniczny

Architektura nazistowska

Architekt

Werner March, Friedrich Hetzelt

Powierzchnia użytkowa

11000

Rozpoczęcie budowy

1933

Zniszczono

1945

Pierwszy właściciel

Hermann Göring

Plan budynku
Plan budynku
Położenie na mapie Brandenburgii
Mapa konturowa Brandenburgii, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Carinhall”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Carinhall”
Ziemia53°00′31,60″N 13°38′09,46″E/53,008778 13,635961
Hermann Göring i oficerowie SS w Carinhall
Hermann Göring przy makiecie kolejki w Carinhall, 1943
Ruiny, 1947 r.
Ocalałe dwie wieże stojące przy bramie wjazdowej
Miejsce po dworku, stan 2009 r.

Budowa edytuj

Rezydencję zlokalizowano pomiędzy jeziorami Großdöllner See i Wuckersee. Budowę rozpoczęto w 1933 r. od wzniesienia drewnianego domu w stylu szwedzkim. Posiadłość stopniowo rozbudowywano[2]. 19 czerwca 1934 r., w podziemnym mauzoleum wybudowanym nad brzegiem jeziora Wuckersee, złożono sprowadzone ze Szwecji doczesne szczątki pierwszej żony Göringa Carin.

Kolejny etap budowy rozpoczęty w 1939 roku, prowadziła firma Philipp Holzmann AG według projektów Wernera Marcha, a następnie Friedricha Hetzelta[3].

Ostatecznie kompleks osiągnął powierzchnię 11 000 m² i składał się z połączonych ze sobą budynków otaczających wewnętrzne dziedzińce oraz bocznych skrzydeł o długości 72m. Dojazd prowadził od wschodu Aleją Kasztanową (niem. Kastanienallee) zaczynającą się przy głównej bramie z wieżyczkami i dwoma budynkami mieszkalnymi dla strażników, a kończącą się podjazdem do głównego wejścia na placu na którym znajdował się posąg jelenia z brązu (niem. Hirschplatz). Oprócz kolekcji dzieł sztuki w Carinhall znajdowało się wiele prywatnych pokoi, obiektów rekreacyjnych i sportowych, biblioteka, biuro adiutanta, a także centrala telefoniczna i schron przeciwlotniczy[4].

Słynący z zamiłowania do luksusu Göring dbał, aby posiadłość wzbudzała podziw. Ogromny basen z podgrzewaną wodą, kręgielnia, zajmująca kilkaset metrów kwadratowych makieta kolejowa z domkami, tunelami i górami – to wszystko miało służyć Göringowi aż do późnych lat starości. To właśnie w rezydencji marszałka zamontowano jedną z pierwszych wówczas produkowanych zmywarek do naczyń firmy AEG. Nie sposób zliczyć też dzieł sztuki (rzeźb, figur i starodruków), które zostały zrabowane, bądź też nabyte przez marszałka w różnych miejscach Europy.

Koniec edytuj

Po śmierci Göringa Carinhall miało być przekształcone na muzeum, które nie tylko uświetniałoby osiągnięcia Tysiącletniej Rzeszy, ale i samego gospodarza tych terenów. Odpowiednie plany opracowywano jeszcze w styczniu 1945 roku. 20 kwietnia 1945 Göring Carinhall opuścił po raz ostatni. 28 kwietnia 1945 roku, w momencie zbliżania się Armii Czerwonej (2 Front Białoruski, 2 Armia Uderzeniowa), Göring nakazał wysadzić budynki w powietrze, oraz ukryć zwłoki Carin w pobliskim lesie. Żołnierze sowieccy, szukając skarbów, odnaleźli i zbezcześcili nowy grób Carin. Ostatecznie, przy pomocy miejscowego leśnika i berlińskiego pastora pochodzącego ze Szwecji, odszukano szczątki i w 1951 r. powróciły do ojczyzny.

W 1999 r. nowe zainteresowanie miejscem wzbudziła książka: Görings Reich: Selbstinszenierungen in Carinhall[5], w której opisano dzieje tej posiadłości. Powstały obawy, że miejsce stanie się neonazistowskim sanktuarium[6]. W związku z tym rząd Brandenburgii zlecił rozbiórkę pozostałości grobu żony Göringa.

Obecnie ruiny rezydencji porastają drzewa, pozostawiono tylko dwie wieże, stojące przy bramie wjazdowej, z herbami rodowymi Göringa.

Inne edytuj

W 1939 r. na kilka miesięcy przed wybuchem wojny, Carinhall odwiedził minister spraw zagranicznych II RP Józef Beck. On także był pod wrażeniem okazałości i przepychu wszechobecnych w tym miejscu.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Denkmale in Brandenburg [online] [dostęp 2023-08-07].
  2. Patrick Gericke, Matthias Pottrick: Bauten der NS-Zeit in den Jahren von 1933-1945. Potsdam: 1 2011. [dostęp 2023-08-07]. (niem.).
  3. Patrick Gericke, Matthias Pottrick: Bauten der NS-Zeit. [dostęp 2023-08-07]. (niem.).
  4. Andreas Kopietz: Carinhall: Was blieb von Görings Landsitz in der Schorfheide übrig? Eine Spurensuche. berliner-kurier.de/, 2021-06-27. [dostęp 2023-08-07]. (niem.).
  5. Volker Knopf, Stefan Martens: Görings Reich: Selbstinszenierungen in Carinhall. Berlin: Ch. Links Verlag, 1999.
  6. "Berliners open treasure chest of evil" in The Times, 28 September 1999


Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj