Cat Power

amerykańska piosenkarka, autorka piosenek

Cat Power lub Chan Marshall, właściwie Charlyn Marie Marshall, (ur. 21 stycznia 1972[1]) – amerykańska wokalistka i autorka utworów muzycznych. Słynie z minimalistycznego stylu, oszczędnej gry na gitarze czy fortepianie oraz eterycznego, niskiego głosu.

Cat Power
Ilustracja
Cat Power w Showbox w Seattle
Imię i nazwisko

Charlyn Marie Marshall

Data i miejsce urodzenia

21 stycznia 1972
Atlanta

Instrumenty

gitara, fortepian, wokal

Gatunki

folk, indie

Zawód

wokalistka, autor piosenek

Wydawnictwo

Matador Records

Strona internetowa

Życiorys edytuj

Chan (wymowa podobna do Shawn lub Sean) urodziła się w Atlancie w stanie Georgia. Jej ojciec był zawodowym bluesmanem i pianistą. Jako dziecko rozwiedzionych rodziców sporo czasu spędzała w rozjazdach, podróżując między miejscami zamieszkania obojga rodziców a domem babci. Chan często wspomina ten okres w wywiadach, twierdząc, że bezustanne przemieszczanie się przygotowało ją do przyszłego życia w trasie jako zawodowy muzyk.

Po tym, jak rzuciła naukę w liceum, Chan zaczęła występować na scenie pod pseudonimem Cat Power. Towarzyszyli jej m.in. muzycy Glen Thrasher i Mark Moore. Koncertując w Atlancie często grała jako support dla zaprzyjaźnionych zespołów, takich jak Magic Bone i Opal Foxx Quartet. W wywiadach Chan podkreśla, iż jej ówczesne występy były raczej efektem bliskich kontaktów ze środowiskiem muzycznym i przyjaźni z członkami lokalnej sceny niż ambicji artystycznych. Twierdzi również, iż w owym okresie jej muzyka była raczej eksperymentalna a same koncerty były dla całego środowiska przede wszystkim okazją do alkoholowo-narkotykowych libacji.

W 1992 wraz z Glenem Trasherem przeprowadziła się do Nowego Jorku. To właśnie Trasher wciągnął ją w nowojorską scenę eksperymentalną i free jazzową. Jej pierwszy nowojorski koncert miał miejsce w magazynie na Brooklynie i był jednym z licznych improwizowanych koncertów jakie Chan dawała na początku swego pobytu w Nowym Jorku. Na jednym z tych koncertów grała jako support dla zespołu Man or Astro Man? – jej występ polegał na grze na dwustrunowej gitarze i powtarzaniu słowa „No” przez 15 minut. Mniej więcej w tym samym czasie Chan zaprzyjaźniła się z muzykami z zespołu God Is My Co-Pilot. Współpraca ta zaowocowała nagraniem przez zespół (nakładem i własnej wytwórni Making of Americans) jej pierwszego singla „Headlights” w ograniczonym nakładzie 500 egzemplarzy.

W 1994 Cat Power otwierała koncert Liz Phair w Nowym Jorku. Na koncercie poznała Steve’a Shelleya z zespołu Sonic Youth i Tima Foljahna z Two Dollar Guitar, który zachęcił ją do wydania solowego albumu i udzielił się na jej albumach Dear Sir (wyd. 1995) i Myra Lee (wyd. 1996). Oba albumy nagrane zostały tego samego dnia w grudniu 1994 w Nowym Jorku i zawierają utwory pozbawione typowych „piosenkowych” struktur, podobne bardziej do eksperymentalnych utworów, którymi zainteresował ją Trasher. W 1996 roku Cat Power podpisała kontrakt z wytwórnią Matador Records i nagrała swój trzeci album, „What Would The Community Think”, z którego pochodzą singel oraz teledysk „Nude as the News”.

Pod koniec roku 1996, po odbyciu 3-miesięcznej trasy koncertowej z nowojorskim zespołem Guv'ner, Chan zniknęła ze sceny muzycznej. Znalazła pracę jako opiekunka do dzieci w Portland w stanie Oregon, po czym przeniosła się do Prosperity w stanie Karolina Południowa, gdzie zamieszkała na farmie wraz z partnerem, Billem Callahanem, występującym pod pseudonimem Smog. Marshall zamierzała permanentnie wycofać się z muzyki, lecz podczas pewnej bezsennej nocy napisała kilka nowych piosenek. Znalazły się one na albumie „Moon Pix”, który nagrany został w Sing Sing Studios w Melbourne w ciągu zaledwie 11 dni, przy udziale takich muzyków jak Mick Turner i Jim White z zespołu Dirty Three. Album zyskał poklask krytyków i został dobrze przyjęty przez indierockową scenę. Mimo to, Marshall, jak twierdzi, znudziła się własnym materiałem i podczas swych koncertów zaczęła grywać liczne covery. Wiele z nich znalazło się na jej późniejszym albumie The Covers Record ze względu na wysoki poziom oryginalności i autorskie wykonanie. Marshall często wykonuje podczas swych występów utwory innych artystów. Ich dobór świadczy o jej eklektycznym smaku muzycznym: Gnarls Barkley, The White Stripes, Bob Dylan, Nina Simone i Will Oldham to zaledwie parę przykładów z jej repertuaru. Covery grane przez Chan charakteryzuje minimalizm w porównaniu z oryginalnym wykonaniem – melodie często sprowadzone są do oszczędnie zagranej linii melodycznej lub riffu. Marshall zdarza się także dodawać lub usuwać fragmenty utworów lub linię melodyczną. W jej wykonaniu piosenka Rolling StonesówI Can't Get No (Satisfaction)” jest praktycznie nierozpoznawalna.

W 2003 Marshall powróciła do regularnego grania i nagrywania muzyki wydając album You Are Free, w którym gościnnie wystąpili Eddie Vedder, Dave Grohl i Warren Ellis (Dirty Three). Wideoklip do piosenki „He War” emitowany był w paśmie Subterranean stacji MTV2.

 
Cat Power podczas koncertu w czerwcu 2006

W roku 2004 ukazało się DVD zatytułowane Speaking for Trees – zawierające prawie dwugodzinne nagranie Chan grającej w lesie – wraz z płytą audio z osiemnastominutowym utworem „Willie Deadwilder”, z M. Wardem na gitarze. Rok 2005 artystka spędziła w trasie, grając dla pełnych sal. Supportowała również Nicka Cave’a w Australii i Patti Smith na festiwalu Meltdown.

Jej kolejny album The Greatest pojawił się na światowym rynku w styczniu 2006. Nie jest to jednak album w stylu greatest hits, a raczej efekt współpracy z wieloma zdolnymi muzykami (m.in. gitarzystą Ala Greena Teenie Hodgesem zaaranżowana przez wytwórnię Matador Records.

Na początku roku 2006 Marshall odwołała trasę koncertową po USA z powodu problemów zdrowotnych. Po dwóch dniach wytwórnia Matador Records odwołała koncerty Chan w Londynie i Paryżu. Marshall powróciła na scenę w kwietniu 2006, grając jedne ze swoich najlepszych koncertów, zarówno solo jak z zespołem Memphis Rhythm Band.

Zimą 2006 w wywiadzie dla magazynu Venus Zine Chan wyjawiła prawdziwą przyczynę odwołania trasy koncertowej. Okazało się, że problemy z alkoholem i depresja doprowadziły ją do myśli samobójczych. Chan spędziła ten okres na oddziale psychiatrycznym szpitala Mount Sinai Medical Center w Miami.

Chan zgodziła się również zostać twarzą nowej linii biżuterii firmy Chanel. Projektant Karl Lagerfeld stwierdził, iż jest ona idealną kandydatką do tej roli, ponieważ „jest jedyną kobietą, która wygląda elegancko z papierosem”. Marshall występowała również w reklamach firm Gap Inc., Cingular, De Beers i Garnier.

W styczniu 2007 Cat Power z zespołem zaskoczyła publiczność niezapowiedzianym występem na pokazie haute couture wiosna/lato domu mody Chanel w Grand Palais w Paryżu.

Marshall udzielała się w licznych akcjach charytatywnych, m.in. w kampanii reklamowej PETA. Zagrała na Fuck Cancer Benefit w 2006 roku oraz wraz z Bobem Dylanem na koncercie organizacji charytatywnej Music for Youth Foundation.

Latem 2007 roku Cat Power odbyła trasę koncertową po Ameryce Północnej wraz z zespołem Dirty Delta Blues.

Dyskografia edytuj

 
Cat Power na scenie w 2008

Albumy edytuj

  • Dear Sir CD/LP(10”) (1995, Runt Records), (wznowiony CD/LP(12”) 2001)
  • Myra Lee (1996, Smells Like Records)
  • What Would the Community Think (1996, Matador Records)
  • Moon Pix (1998, Matador Records)
  • The Covers Record (2000, Matador Records)
  • You Are Free (2003, Matador Records) US #105, UK #157
  • The Greatest (2006, Matador Records) US #34, UK #45, CAN #63, AUS #26
  • Jukebox (2008, Matador Records)
  • Dark End of the Street (2008, Matador Records)
  • Sun (2012, Matador Records)
  • Wanderer (2018, Domino)
  • Covers (2022, Domino Recording Company)

Single i EP-ki edytuj

Utwory użyte w filmach i serialach TV edytuj

Tytuł produkcji Typ produkcji Wykorzystane utwory
90210 serial telewizyjny
  • „Ruin” (seria 5, odcinek 2 pt. The Sea Change, 15 października 2012)[2]
  • „Cherokee” (seria 5, odcinek 1 pt. Til Death Do Us Part, 8 października 2012)[2]
  • „Sea of Love” (seria 3, odcinek 2 pt. Age of Inheritance, 20 września 2010)[2]
Austin City Limits serial telewizyjny, dokumentalny seria 32, odcinek 10 pt. The Raconteurs/Cat Power, 30 grudnia 2006[2]:
  • „Could We”
  • „Cross Bones Style I Can't Get No Satisfaction”
  • „I Don't Blame You”
  • „Lived in Bars”
  • „Living Proof”
  • „The Greatest”
Beautiful Losers, 2008, reż. Aaron Rose, Joshua Leonard film dokumentalny „Maybe Not”[2]
Błękitny deszcz (Powder Blue), 2009, reż. Timothy Linh Bui film fabularny „The Werewolf”[2]
Daleka północ (North Country), 2005, reż. Niki Caro film fabularny „Paths of Victory” (Bob Dylan)[2]
De par en par serial telewizyjny „The Greatest” (seria 2, odcinek 4, 23 maja 2009)[2]
Dedykacja (Dedication), 2007, reż. Justin Theroux film fabularny „Back of Your Head”[2]
Desert Blue, 1998, reż. Morgan J. Freeman film fabularny „Metal Heart”[2]
Dmuchawiec (Dandelion), 2004, reż. Mark Milgard film fabularny „I Found a Reason” (The Velvet Underground)[2]
Druckfrisch serial telewizyjny
  • „Satisfaction” (seria 4, odcinek 2, 5 marca 2006)[2]
  • „Wonderwall” (seria 4, odcinek 1, 5 lutego 2006)[2]
Habibti min elskede, 2002, reż. Pernille Fischer Christensen film fabularny, krótkometrażowy „I Found a Reason” (Lou Reed)[2]
Hotel New Rose (New Rose Hotel), 1998, reż. Abel Ferrara film fabularny „In This Hole”[2]
Jack uczy się pływać (Jack Goes Boating), 2010, reż. Philip Seymour Hoffman film fabularny „Where Is My Love”[2]
Jackpot, 2001, reż. Michael Polish film fabularny
Jagodowa miłość (My Blueberry Nights) 2007, reż. Wong Kar-Wai[2] film fabularny
  • „Living Proof”[2]
  • „The Greatest”[2]
Juno, 2007, reż. Jason Reitman film fabularny „Sea of Love” (John Phillip Baptiste & George Khoury)[2]
Kości (Bones) serial telewizyjny „The Greatest” (seria 2, odcinek 1 pt. The Titan on the Track, 30 sierpnia 2006)[2]
Ktoś całkiem obcy (Perfect Stranger), 2007, reż. James Foley film fabularny „Troubled Waters” (Sam Coslow & Arthur Johnston)[2]
Kumple (Skins) serial telewizyjny
  • „Fool” (seria 3, odcinek 4 pt. Pandora, 12 lutego 2009)[3]
  • „Hate” (seria 2, odcinek 2 pt. Sketch, 18 lutego 2008)[2]
Mamut (Mammoth), 2009, reż. Lukas Moodysson film fabularny „The Greatest”[2]
Multiple Sarcasms, 2010, reż. Brooks Branch film fabularny „Maybe Not”[2]
Na progu nieba (Under Heaven), 1998, reż. Meg Richman film fabularny „In This Hole”[2]
Oby do wiosny (Winter Passing), 2005, reż. Adam Rapp film fabularny „Nude as the News”[2]
Poślubione armii (Army Wives) serial telewizyjny
  • „The Greatest” (seria 1, odcinek 1 pt. A Tribe Is Born, 3 czerwca 2007)[2]
  • „The Moon” (seria 1, odcinek 1 pt. A Tribe Is Born, 3 czerwca 2007)[2]
Przerwane objęcia (Los abrazos rotos ), 2009, reż. Pedro Almodóvar film fabularny „Werewolf”[2]
Ricky, 2009, reż. François Ozon film fabularny „The Greatest”[2]
Sekretne życie dentysty (The Secret Lives of Dentists), 2002, reż. Alan Rudolph film fabularny „I Found a Reason” (Lou Reed)[2]
Stosunki międzymiastowe (Going the Distance), 2010, reż. Nanette Burstein film fabularny „Could We”[2]
Subrosa, 2000, reż. Helen Lee film fabularny, krótkometrażowy „Sea of Love” (John Phillip Baptiste & George Khoury)[2]
Szkoła zgorszenia (Assassination of a High School President), 2008, reż. Brett Simon film fabularny „Speak for Me”[2]
Szukając jednookiego Jezusa (Searching for the Wrong-Eyed Jesus), 2003, reż. Andrew Douglas film dokumentalny „Crossbones Style”[2]
The Hottest State, 2006, reż. Ethan Hawke[2] film fabularny „It's Alright to Fail”[2]
Tout est parfait, 2008, reż. Yves Christian Fournier film fabularny
Trans (Trance), 1998, reż. Michael Almereyda film fabularny „Rockets”[2]
V jak vendetta (V for Vendetta), 2005, reż. James McTeigue film fabularny „I Found a Reason” (Lou Reed)[2]
Vern, 2004, reż. Suzi Yoonessi film krótkometrażowy, dokument muzyka[2]
W ciszy (The Quiet), 2005, reż. Jamie Babbit film fabularny „Maybe Not”[2]
Wszystkie wcielenia Tary (United States of Tara) serial telewizyjny „Metal Heart” (seria 2, odcinek 9 pt. The Family Portrait, 17 maja 2010)[2]
Zachować twarz (Saving Face), 2004, reż. Alice Wu film fabularny „I Found a Reason” (Lou Reed)[2]
I’m Not There. Gdzie indziej jestem, 2007, reż. Todd Haynes film fabularny Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again” (Bob Dylan)[4][5]
Znów mam 17 lat (17 Again), 2009, reż. Burr Steers film fabularny „The Greatest”[2]
Opowieść podręcznej (The Handmaid's tale),2017, reż. Kari Skogland serial telewizyjny "Hate"

Filmografia edytuj

Rok
produkcji
Tytuł filmu,
reżyser
Role Uwagi
2007 Sleepwalkers,
reż. Doug Aitken
Tancerka pracująca jako urzędniczka FedEx film krótkometrażowy; Chan pojawia się również w instalacji Douga Aitkena Sleepwalkers w nowojorskim MOMA[potrzebny przypis]
2007 Jagodowa miłość (My Blueberry Nights),
reż. Wong Kar-Wai
Katya
2009 American Widow,
reż. C.S. Leigh
Śpiewająca kobieta
2015 Janis: Little Girl Blue,
reż. Amy Berg
głos Janis Joplin[2] film dokumentalny o Janis Joplin

Przypisy edytuj

  1. Mark Deming: Cat Power Biography. allmusic.com. [dostęp 2016-07-04]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax Cat Power w bazie IMDb (ang.)
  3. Skins - Music guide: series 3, episode 4 - E4.com. Channel 4. [dostęp 2012-11-20]. (ang.).
  4. I’m Not There [Original Soundtrack]. [w:] AllMusic [on-line]. [dostęp 2016-07-04].
  5. I’m Not There (Original Soundtrack) [Bonus Track Version] by Various Artists. [w:] itunes.apple.com [on-line]. Apple Inc.. [dostęp 2016-07-04].

Linki zewnętrzne edytuj