Cebulica dwulistna

Cebulica dwulistna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	szparagowate
Rodzaj	cebulica
Gatunek	cebulica dwulistna
	Nazwa systematyczna
	Scilla bifolia L.; Sp. pl. 1:309. 1753
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cebulica dwulistna (Scilla bifolia L.) – gatunek byliny z rodziny szparagowatych. Występuje w Europie i Azji. W Polsce rośnie na południu kraju, ale jest rośliną rzadką i objętą ochroną.

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Obszar występowania obejmuje rejon Kaukazu, Azji Mniejszej sięgając do Syrii na południu, Europy południowej i środkowej. Północna granica zasięgu przebiega przez Polskę, Niemcy, Belgię, Francję^[3]. W Polsce występuje w Karpatach, rzadziej w południowej części niżu. Liczne jej stanowiska znajdują się pośród lasu bukowego na glebach wapiennych.

Morfologia edytuj

Łodyga: Obła. Z cebulki wyrasta pojedyncza łodyga kwiatowa. Osiąga 10–25 cm wysokości. Pod ziemią roślina posiada jajowatą, lub kulistą cebulę.
Liście: Przeważnie dwa. Są żywozielone, lancetowate, wyrastają razem z kwiatami, obejmujące łodygę.
Kwiaty: Zebrane w 2- 10-kwiatowe grono. Pojedyncze kwiaty osadzone na wzniesionych szypułkach, niebieskie, o fioletowych pylnikach. Działki okwiatu podłużnie eliptyczne. 6 pręcików o takiej samej długości, jak działki okwiatu.

Kwiatostan
Kwiat
Owoce

Biologia edytuj

Kwitnie od marca do kwietnia. Jest samopylna lub zapylana przez owady. Nasiona są rozsiewane przez mrówki (myrmekochoria). Liczba chromosomów 2n=18.

Ekologia edytuj

Biotop cebulicy dwulistnej to lasy bukowe, liściaste mieszane, zarośla i wilgotne łąki. Preferuje gleby wapienne. Geofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Querco-Fagetea^[4].

Zagrożenia i ochrona edytuj

Od 2014 roku cebulica dwulistna objęta jest w Polsce częściową ochroną gatunkową^[5]. W latach 2001–2014 roślina znajdowała się pod ochroną ścisłą^[6]. Zagrożona jest bezpośrednim niszczeniem przez wykopywanie i przesadzanie do ogródków, a także wskutek zmniejszania się powierzchni lasów łęgowych i buczyn, w których występuje, oraz niewłaściwą gospodarkę leśną - zastępowanie lasów mieszanych monokulturami drzew iglasych.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-23] (ang.).
↑ ^a ^b Taxon: Scilla bifolia L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-10-23]. (ang.).
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2001 r. w sprawie listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów (Dz.U. z 2001 r. nr 106, poz. 1167).

Bibliografia edytuj

Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
Wilhelm Eisenreich, Alfred Handel, Ute E Zimmer: Rozpoznawanie roślin i zwierząt. Warszawa: Elipsa, 2005. ISBN 83-7265-073-X.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-23] (ang.).

[grin-3] Taxon: Scilla bifolia L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-10-23]. (ang.).

[matuszkiewicz-4] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[rozp2014-5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[rozp2001-6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2001 r. w sprawie listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów (Dz.U. z 2001 r. nr 106, poz. 1167).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]