Cele Bezpieki w Warszawie

oddział Muzeum Powstania Warszawskiego

Cele Bezpieki[2] – oddział Muzeum Powstania Warszawskiego znajdujący się w budynku Ministerstwa Sprawiedliwości przy Al. Ujazdowskich 11 w Warszawie, w piwnicach dawnej siedziby Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.

Cele Bezpieki w Warszawie
Oddział Muzeum Powstania Warszawskiego
Ilustracja
Fragment ekspozycji
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

Al. Ujazdowskie 11 (wejście od ul. św. Teresy)

Data założenia

1 marca 2018[1]

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cele Bezpieki w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Cele Bezpieki w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cele Bezpieki w Warszawie”
Ziemia52°13′14,578″N 21°01′26,393″E/52,220716 21,023998
Strona internetowa

Opis edytuj

W połączonych piwnicach kompleksu czterech budynków[3] będących od 1945 roku siedzibą Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (obecnie jest to siedziba Ministerstwa Sprawiedliwości) w latach 1945–1954 funkcjonował areszt, w którym przetrzymywano i z którego doprowadzano osoby na przesłuchania odbywające się na wyższych kondygnacjach budynku[4]. Wśród nich byli m.in. Władysław Bartoszewski, Wiesław Chrzanowski, August Emil Fieldorf i Jan Rodowicz[5].

W ramach przygotowań do stworzenia w tym miejscu stałej ekspozycji muzealnej zespół specjalistów Muzeum Powstania Warszawskiego przeprowadził badania konserwatorskie, zabezpieczając w sześciu celach kilkadziesiąt śladów pozostawionych przez więźniów[6]. Przeprowadzono także zbiórkę pamiątek wśród powstańców i rodzin osób, które były ofiarami walki z reżimem komunistycznym[7].

Uroczystość otwarcia nowego oddziału muzeum odbyła się 1 marca 2018 roku z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy[7][1]. Ekspozycja zajmuje powierzchnię 600 m²[6]. Składa się z czterech części[1]. Pierwsza przedstawia historię oporu przeciw aparatowi represji w latach 1944–1956, druga katów i ich ofiary oraz kolejne fazy represji (inwigilacja, aresztowanie, przesłuchanie, proces i wyrok), trzecia to zrekonstruowane cele aresztu, a czwarta poświęcona jest procesowi przywracania pamięci po 1989 roku[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d „Cele bezpieki” – otwarcie wstrząsającego miejsca pamięci w podziemiach Ministerstwa Sprawiedliwości. [w:] Ministerstwo Sprawiedliwości [on-line]. 1 marca 2018. [dostęp 2023-03-23].
  2. Cele Bezpieki. [w:] Muzeum Powstania Warszawskiego [on-line]. [dostęp 2023-03-23].
  3. Dr hab. A. Zawistowski: przy ul. Koszykowej w Warszawie w zasadzie znajdowały się trzy areszty. dzieje.pl, 5 marca 2021. [dostęp 2023-03-28].
  4. Tomasz Urzykowski: Muzeum Powstania Warszawskiego zaprasza do stalinowskiego aresztu. W poniedziałek wstęp wolny. [w:] Gazeta Stołeczna [on-line]. warszawa.wyborcza.pl, 28 lutego 2021. [dostęp 2023-03-22].
  5. Wystawa „Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945-1954”. dzieje.pl, 3 maca 2018. [dostęp 2023-03-23].
  6. a b Czym są Cele bezpieki?. [w:] Muzeum Powstania Warszawskiego [on-line]. 28 lutego 2018. [dostęp 2023-03-22].
  7. a b Dotacja na Cele bezpieki. [w:] Muzeum Powstania Warszawskiego [on-line]. 2 lipca 2018. [dostęp 2023-03-28].

Linki zewnętrzne edytuj