Centralny Zarząd Przemysłu Elektrotechnicznego

Centralny Zarząd Przemysłu Elektrotechnicznego – jednostka organizacyjna Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, powstała w celu koordynowania, nadzorowania, kontrolowania oraz sprawowania ogólnego kierownictwa na  działalnością gospodarczą przedsiębiorstw państwowych lub będących pod zarządem państwowym.

Powołanie Zarządu edytuj

Na podstawie zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z 1948 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Prezesem Centralnego Urzędu Planowania o utworzeniu Centralnego Zarządu Przemysłu Elektrotechnicznego ustanowiono Zarząd[1]. Na podstawie zarządzenia Ministra Przemysłu Ciężkiego z 1949 r. w sprawie zmiany zarządzenia z 1948 r. o utworzeniu "Centralnego Zarządu Przemysłu Elektrotechnicznego" Zarząd przeszedł pod nadzór Ministra Przemysłu Ciężkiego[2]. Powołanie Zarządu pozostawało w ścisłym związku z dekretem z 1947 r. o tworzeniu przedsiębiorstw państwowych[3].  

Nadzór państwowy nad Zarządem sprawował Minister Przemysłu Ciężkiego.

Powstanie Zarządu edytuj

Zarząd powstał w wyniku wydzielenia z administracji państwowej, jako przedsiębiorstwo państwowe, prowadzone w ramach narodowych planów gospodarczych oraz według zasad rozrachunku gospodarczego.

Przedmiot działalności Zarządu edytuj

Przedmiotem działalności Zarządu było koordynowanie, nadzorowanie, kontrolowanie oraz ogólne kierownictwo działalności gospodarczej przedsiębiorstw państwowych lub będących pod zarządem państwowym, wymienionych w dołączonym do niniejszego zarządzenia wykazie.

Rada Nadzoru Społecznego edytuj

Przy Zarządzie powołana była Rada Nadzoru Społecznego, której zakres działania, sposób powoływania i odwoływania jej członków, organizację i sposób wykonywania powierzonych czynności określi rozporządzenie Rady Ministrów.

Rada Nadzoru Społecznego miała charakter niezależnego organu nadzorczego, kontrolnego oraz opiniodawczego, podlegającego w swej działalności nadzorowi Prezydium Krajowej Rady Narodowej[3].

Organ zarządzający Zarządem edytuj

Organem zarządzającym Zarządem była dyrekcja powoływana i zwalniana przez Ministra Przemysłu Ciężkiego i składająca się z dyrektora naczelnego, reprezentującego dyrekcję samodzielnie oraz z podległych dyrektorowi naczelnemu czterech dyrektorów.

Do ważności zobowiązań zaciąganych przez Zjednoczenie wymagane było współdziałanie, zgodnie z uprawnieniami przewidzianymi w statucie:

  • dwóch członków dyrekcji łącznie,  
  • jednego członka dyrekcji łącznie z pełnomocnikiem handlowym w granicach jego pełnomocnictwa,  
  • dwóch pełnomocników handlowych łącznie w granicach ich pełnomocnictw.

Wykaz przedsiębiorstw nadzorowanych   edytuj

  • Dolnośląskie Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą we Wrocławiu[1].
  • Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Żychlinie.
  • Zakłady Wytwórcze Silników Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Cieszynie.
  • Zakłady Wytwórcze Specjalnych Maszyn Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Katowicach.
  • Zakłady Wytwórcze Transformatorów i Urządzeń Termotechnicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Łodzi.
  • Krakowskie Zakłady Wytwórcze Materiałów Elektrotechnicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Krakowie.
  • Pomorskie Zakłady Wytwórcze Materiałów Elektrotechnicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Bydgoszczy.
  • Warszawskie Zakłady Wytwórcze Materiałów Elektrotechnicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Ożarowie.
  • Będzińskie Zakłady Wytwórcze Materiałów Elektrotechnicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Będzinie.
  • Śląskie Zakłady Wytwórcze Materiałów Elektrotechnicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Dziedzicach.
  • Elektrotechniczne Zakłady Wytwórcze – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Piastowie.
  • Zakłady Wytwórcze Ogniw i Baterii – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Poznaniu.
  • Zakłady Wytwórcze Aparatów Wysokiego Napięcia – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Warszawie.
  • Łódzkie Zakłady Wytwórcze Aparatury Niskiego Napięcia – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Łodzi.
  • Zakłady Wytwórcze Przyrządów Pomiarowych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą we Włochach k/Warszawy.
  • Zakłady Wytwórcze Sprzętu Instalacyjnego – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Bydgoszczy.
  • Zakłady Wytwórcze Aparatury Oświetleniowej – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą Warszawa–Okęcie.
  • Zakłady Wytwórcze Aparatury Precyzyjnej – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Świdnicy.
  • Pomorskie Zakłady Wytwórcze Aparatury Niskiego Napięcia – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Toruniu.
  • Zakłady Wytwórcze Urządzeń Telefonicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Warszawie.
  • Zakłady Wytwórcze Aparatów Telefonicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Łodzi.
  • Zakłady Wytwórcze Materiałów Teletechnicznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Warszawie.
  • Dolnośląskie Zakłady Wytwórcze Urządzeń Radiowych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Dzierżoniowie.
  • Warszawskie Zakłady Wytwórcze Urządzeń Radiowych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Warszawie.
  • Zakłady Wytwórcze Podzespołów Telekomunikacyjnych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Krakowie.
  • Zakłady Wytwórcze Urządzeń Sygnalizacyjnych przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Wełnowcu.
  • Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Warszawie.
  • Centralne Biuro Konstrukcyjne Maszyn Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Katowicach.
  • Centralne Biuro Konstrukcyjne Telekomunikacji – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Warszawie.
  • Centrala Zaopatrzenia Materiałowego Przemysłu Elektrotechnicznego – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Warszawie.
  • Południowe Zakłady Wytwórcze Silników Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Tarnowie.
  • Górnośląskie Zakłady Maszyn Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Gliwicach.
  • Zakłady Wytwórcze Silników Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Bielsku.
  • Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych "Świdnica" – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Świdnicy.
  • Zakłady Wytwórcze Sprzętu Teletechnicznego – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Bydgoszczy.
  • Zakłady Wytwórcze Aparatury Teletechnicznej – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Radomiu.
  • Zakłady Wytwórcze Głośników – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą we Wrześni.
  • Bialskie Zakłady Elektrotechniczne – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Białej Krakowskiej.
  • Łódzkie Zakłady Wytwórcze Aparatury Elektrycznej – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Łodzi.
  • Zakłady Wytwórcze Transformatorów – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Mikołowie.
  • Poznańskie Zakłady Elektrotechniczne – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Poznaniu.
  • Zakłady Wytwórcze Osprzętu Sieciowego – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Kostuchnie.
  • Śląskie Zakłady Aparatury Elektrycznej – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Bielsku".
  • Gdańskie Zakłady Maszyn Elektrycznych – przedsiębiorstwo państwowe wyodrębnione z siedzibą w Gdańsku.

Przypisy edytuj

  1. a b Zarządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 9 grudnia 1948 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Prezesem Centralnego Urzędu Planowania o utworzeniu Centralnego Zarządu Przemysłu Elektrotechnicznego. M.P. z 1949 r. nr 21, poz. 310
  2. Zarządzenie Ministra Przemysłu Ciężkiego z dnia 15 grudnia 1949 r. w sprawie zmiany zarządzenia z dnia 9 grudnia 1948 r. o utworzeniu "Centralnego Zarządu Przemysłu Elektrotechnicznego". M.P. z 1950 r. nr 17, poz. 180
  3. a b Dekret z dnia 3 stycznia 1947 r. o tworzeniu przedsiębiorstw państwowych. Dz.U. z 1947 r. nr 8, poz. 42