Cerbera manghas
Cerbera manghas – gatunek rośliny z rodziny toinowatych, pochodzący z tropikalnych rejonów Oceanu Indyjskiego i Pacyfiku. Roślina rozprzestrzenia się hydrochorycznie, dzięki owocom dryfującym wzdłuż wybrzeża. Preferuje zaplecze namorzynów. Roślina zawiera silnie trujący sok mleczny. Najbardziej toksyczne jest bielmo nasion. Zawarty w nich glikozyd nasercowy zwany cerberyną może spowodować śmierć.
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
Cerbera manghas | ||
Nazwa systematyczna | |||
Cerbera manghas Linneusz Sp. Pl. 208 1753[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Morfologia edytuj
- Pokrój
- Wiecznie zielone drzewo osiągające wysokość do 15 m; korona zaokrąglona, kora szara, spękana.
- Liście
- Podługowato-owalne, ciemnozielone, błyszczące, o długości do 30 cm, z wyraźnie zaostrzoną końcówką.
- Kwiaty
- Kwiaty barwy białej i jaśminowym zapachu. W gardzieli korony widoczna czerwonawa plamka, z czym wiąże się zwyczajowa nazwa angielska pink-eyed cerbera.
- Owoce
- Jajowate pestkowce o długości do 10 cm, przypominające wyglądem niedojrzały owoc mango, stąd popularna nazwa sea mango. Dojrzałe owoce mają barwę ciemnoczerwoną. Po opadnięciu egzokarp szybko czernieje i rozpada się. Mezokarp gruby, włóknisty, co pozwala owocom przez długi czas unosić się na wodzie, nie tracąc zdolności do kiełkowania.
Zastosowanie edytuj
Gatunek sadzony jest jako drzewo ozdobne, ekranujące i cieniodajne.
Śmiertelnie trujące nasiona spożywano na Madagaskarze podczas tzw. sądów bożych[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-09] (ang.).
- ↑ Cerbera manghas. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-04-09]. (ang.).
- ↑ Cerbera manghas, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Tanguin. [w:] Anthropologie en ligne [on-line]. [dostęp 2013-04-09]. (fr.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):