Cerkiew św. Jerzego w Ilori

Cerkiew św. Jerzego w Iloriprawosławna cerkiew w Ilori, w okolicach Oczamczyry w Abchazji, w jurysdykcji niekanonicznego Abchaskiego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew św. Jerzego w Ilori
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Abchazja
 Gruzja

Miejscowość

Ilori

Wyznanie

prawosławie

Kościół

Abchaski Kościół Prawosławny

Wezwanie

św. Jerzy Zwycięzca

Położenie na mapie Abchazji
Mapa konturowa Abchazji, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Jerzego w Ilori”
Położenie na mapie Gruzji
Mapa konturowa Gruzji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cerkiew św. Jerzego w Ilori”
Ziemia42°41′45,86″N 41°29′58,42″E/42,696072 41,499561

Cerkiew została wzniesiona w XI w.[1]. Kilkakrotnie przebudowywana, w XVII w. została odnowiona przez Lewana II Dadianiego. W 1736 uległa zniszczeniu, spalona przez Turków, ale jeszcze w XVIII w. odremontowano ją ponownie[2]. W XIX w. została uszkodzona przez pożar, po czym została odremontowana. Ściany świątyni zostały natomiast ozdobione sztukaterią. W XX w. cerkiew w Ilori zaliczała się do najważniejszych ośrodków pielgrzymkowych w Abchazji oraz w zachodniej Gruzji[3]. Była czynna także w ZSRR[2]. Według różnych źródeł jest nadal czynna[3] lub została zamknięta dla kultu po wojnie w Abchazji[2].

Jest to świątynia halowa, z przestrzenią przeznaczoną dla wiernych wspartą na masywnych pilastrach i półkolistą częścią ołtarzową. Obiekt ma pięć okien, w narożach znajdują się w nim płyty z płaskorzeźbionymi krzyżami[3].

W 2010 gruzińska telewizja Rustawi 2 poinformowała, iż cerkiew została przebudowana przez stacjonujących w Abchazji Rosjan w taki sposób, by zatrzeć widoczne w niej cechy typowe dla gruzińskiej architektury sakralnej. Pisano o przemalowaniu elewacji i części wnętrza obiektu w taki sposób, by zakryć gruzińskie inskrypcje[2]. Wydarzenie to przedstawiono jako "niszczenie zabytku gruzińskiego przez rosyjskich okupantów"[2], jeden z wielu podobnych epizodów[1]. Inne źródła podawały, że przebudowie poddano kopułę cerkwi, by przybrała kształt typowy dla architektury rosyjskiej, obcy zaś gruzińskiemu budownictwu sakralnemu, ponadto w niebezpieczeństwie zniszczenia znalazły się freski[1]. O zaistniałej sytuacji władze gruzińskie poinformowały UNESCO[2][4]. Zwierzchnik Abchaskiego Kościoła Prawosławnego, ks. Wissarion Aplia, stwierdził, że informacje o zniszczeniu cerkwi rozpowszechniane przez Gruzinów są fałszywe, gdyż w rzeczywistości w toku prac renowacyjnych przywrócono świątyni pierwotny wygląd, zatarty w czasie rekonstrukcji kilkadziesiąt lat wcześniej. Stwierdził również, że Gruziński Kościół Prawosławny nie ma żadnych praw do świątyni w Ilori, jak również do innych prawosławnych cerkwi w Abchazji, historycznie związanych z katolikosatem Abchazji, niezależnym od katolikosatu Mcchety. Jak stwierdził duchowny, kopuła na cerkwi w Ilori została wzniesiona nie z powodów ideologicznych, ale dlatego, że pierwotna kopuła zawaliła się w czasie wojny w Abchazji[5]. Również przedstawiciele rządu nieuznawanego państwa abchaskiego oraz władz lokalnych stwierdzili, że zabytek nie został zniszczony[6][7].

Przypisy edytuj