Cerkiew Ikony Matki Bożej „Hodigitria” w Mušutište

Cerkiew Ikony Matki Bożej „Hodigitria”prawosławna cerkiew w Mušutište, wzniesiona w I poł. XIV w. i zniszczona w 1999. Do momentu zniszczenia należała do eparchii raszko-prizreńskiej Serbskiego Kościoła Prawosławnego.

Cerkiew Ikony Matki Bożej „Hodigitria”
Црква Богородице Одигитрије
cerkiew parafialna
Ilustracja
Cerkiew przed zniszczeniem
Państwo

 Kosowo
 Serbia

Miejscowość

Mušutište

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Serbski Kościół Prawosławny

Eparchia

raszko-prizreńska

Wezwanie

Ikony Matki Bożej „Hodigitria”

Położenie na mapie Kosowa
Mapa konturowa Kosowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Ikony Matki Bożej „Hodigitria””
Położenie na mapie Serbii
Mapa konturowa Serbii, na dole znajduje się punkt z opisem „Cerkiew Ikony Matki Bożej „Hodigitria””
42°16′55″N 20°53′38″E/42,281944 20,893889

Historia edytuj

Cerkiew została wzniesiona z fundacji Jovana Dragoslava, zarządcy dworu cara Serbii, i jego rodziny. O jej wzniesieniu w 1315 świadczyła inskrypcja nad zachodnim portalem[1]. W XIX w. budynek był remontowany[1]. W 1999 świątynia została zniszczona przez kosowskich partyzantów domagających się niepodległości Kosowa, podobnie jak około setki serbskich cerkwi prawosławnych w regionie[2]. Według innego źródła budynek został wysadzony w powietrze, a następnie całkowicie ograbiony i zrujnowany przez miejscową ludność albańską już po wkroczeniu do miejscowości niemieckich żołnierzy KFOR i ewakuacji społeczności serbskiej[3]. Spalono również dom proboszcza i dom parafialny, pozostała jedynie dzwonnica[3].

Architektura edytuj

Cerkiew wzniesiona była na planie krzyża z jedną, podtrzymywaną przez cztery filary kopułą. W jej wnętrzu znajdowała się bogata dekoracja malarska, która do końca XX w. dotrwała jedynie we fragmentach. Przed 1999 w pomieszczeniu ołtarzowymi widoczne były cztery freski z postaciami świętych biskupów, w tym jedno z najstarszych wyobrażeń Klemensa Ochrydzkiego, jak również wizerunki Świętych Niewiast Niosących Wonności, św. Teodora Tyrona, św. Teodora Stratylatesa, św. Pantelejmona oraz aniołów w północno-zachodnim narożniku nawy. Dekoracja malarska najprawdopodobniej powstała bezpośrednio po zakończeniu prac nad budową cerkwi, do 1320[1] i wyróżniała się wysokim poziomem artystycznym. Na wyposażeniu świątyni były również dwie ikony z 1603[1], przedstawiające Matkę Bożą i Chrystusa[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Споменици културе у Србији. spomenicikulture.mi.sanu.ac.rs. [dostęp 2015-11-17].
  2. In pictures: Kosovo's devastated churches. „BBC”, 2001-12-18. [dostęp 2015-11-17]. 
  3. a b c Crucified Kosovo: Destroyed and Desacrated Sanctuaries (2). www.rastko.rs. [dostęp 2015-11-17].