Charles Morand Pathé[1] (ur. 26 grudnia 1863 w Chevry-Cossigny, zm. 25 grudnia 1957 w Monte Carlo[1][2][a]) – francuski przemysłowiec filmowy. Pionier przemysłu filmowego[3][4].

Charles Morand Pathé
Ilustracja
Charles Pathé w roku 1919
Data i miejsce urodzenia

26 grudnia 1863
Chevry-Cossigny

Data i miejsce śmierci

25 grudnia 1957
Monte Carlo

Zawód, zajęcie

przedsiębiorca filmowy

W 1896 r. założył wraz z bratem Émile’em[4] przedsiębiorstwo Pathé-Frères[3][4], produkujące i sprzedające gramofony i cylindry gramofonowe[4]. W 1897 w Vincennes założył wytwórnię filmową, która została później przekształcona w koncern filmowy[3]. Przedsiębiorstwo produkowało fonografy i cylindry do nich, oraz kinematografy i sprzęt filmowy, ponadto od połączenia w 1900 z Manufacture Française d’Appareils de Précision zajmowało się produkcją krótkometrażowych filmów. Pathé rozszerzając działalność założyli oddziały produkujące sprzęt m.in. w Nowym Jorku i Moskwie (1904), a od 1909 ośrodki produkcji filmowej – w Rzymie i Moskwie (1909), w Jersey City w USA (1910), a następnie w Holandii i w Belgii. Reżyserami filmów produkowanych przez Pathé byli m.in.: Ferdinand Zecca, Louis Joseph Gasnier, Albert Capellani, Paul Gugenheim[5].

W 1909 r. Pathé wyprodukował swój pierwszy film długometrażowy, ekranizację powieści Victora Hugo, Les Misérables[4]. Od tego samego roku wydawał cotygodniową kronikę filmową Pathé Journal[3], która była emitowana do 1956 r. W 1929 roku wycofał się z branży filmowej[4].

Nazwa patefon pochodzi od nazwiska braci Pathé, którzy wynaleźli to urządzenie i produkowali je w latach 1905–1920[6].

Uwagi edytuj

  1. Encyklopedie PWN oraz Britannica podają dzień urodzenia 25 grudnia, a śmierci 26 grudnia[3][4].

Przypisy edytuj

  1. a b Charles Morand Pathé [online], Les gens du cinema, 31 grudnia 2021 [dostęp 2022-05-03].
  2. Pathé, Charles (1863–1957) [online], Bibliothèque nationale de France [dostęp 2022-05-03].
  3. a b c d e Pathé Charles, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-05-04].
  4. a b c d e f g Charles Pathé, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-05-03] (ang.).
  5. Henri Bousquet, Charles Morand Pathé [online], victorian-cinema.net [dostęp 2022-05-03].
  6. Patefon, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-05-04].