Chiastolit (nazywany także: Howdenitem lub Kamieniem krzyżowym) – odmiana andaluzytu, bardzo rzadki minerał z grupy krzemianów.

Chiastolit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

howdenit, kamień krzyżowy

Skład chemiczny

krzemian glinu (Al2SiO5)

Twardość w skali Mohsa

6,5–7,5

Przełam

nierówny

Pokrój kryształu

słupkowy, wydłużony

Układ krystalograficzny

rombowy

Właściwości mechaniczne

kruchy

Gęstość minerału

3,13–3,17 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

szara, żółtawa, brunatna, zielonawa, niekiedy różowa

Rysa

biała

Połysk

matowy

Współczynnik załamania

0,007–0,011

Inne

dwójłomność, silny pleochroizm

Nazwa pochodzi od gr. chiasto = przekątnie ułożony oraz chiastos = podobny do krzyża, krzyżowy. Rozpoznawany po charakterystycznym krzyżu widocznym na przekroju kryształu.

Właściwości edytuj

Tworzy słupkowe, wydłużone kryształy, do kilku cm długości. Jest kruchy, nieprzezroczysty, często zawiera inkluzje węglistej substancji lub minerałów układających się w kształt krzyża lub klepsydry – zjawisko to jest niepowtarzalne i występuje tylko w chiastolicie.

Występowanie edytuj

Występuje tylko w obrębie zmetamorfizowanych łupków ilastych.

Miejsca występowania: Chiastolity są znane z Fichtelgebirge w Niemczech. Występują także w okolicach Santiago de Compostela w Hiszpanii. Piękne kamienie pochodzą z okolic Bona w Algierii i z licznych wystąpień w Arizonie (USA). Prawdopodobnie najpiękniejsze[według kogo?] z dotychczas znanych chiastolitów zostały znalezione na obszarze Bimbowrie w Australii.

W Polsce drobne chiastolity występują na Dolnym Śląsku, znaleziono je w otworach wiertniczych w okolicach Suwałk.

Znaczenie edytuj

Historia edytuj

Z powodu charakterystycznego krzyża na przekroju kryształów chiastolit służył od dawna do przygotowywania amuletów.

Zobacz też edytuj