Chromna

wieś w województwie mazowieckim

Chromnawieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Zbuczyn[5][6].

Chromna
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

siedlecki

Gmina

Zbuczyn

Liczba ludności (2011)

137[2][3]

Strefa numeracyjna

25

Kod pocztowy

08-106[4]

Tablice rejestracyjne

WSI

SIMC

0696326[5]

Położenie na mapie gminy Zbuczyn
Mapa konturowa gminy Zbuczyn, po lewej znajduje się punkt z opisem „Chromna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Chromna”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Chromna”
Położenie na mapie powiatu siedleckiego
Mapa konturowa powiatu siedleckiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Chromna”
Ziemia52°06′10″N 22°23′12″E/52,102778 22,386667[1]
Integralne części wsi Chromna[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0696332 Ługi-Gołacze część wsi

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi łukowskiej województwa lubelskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego. Dawne gniazdo rodowe rodziny Chromińskich herbu Lubicz.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława i Aniołów Stróżów w Zbuczynie.

Historia edytuj

Najstarsza zachowana wzmianka o Chromnej pochodzi z 1529 roku – Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (LIBER RETAXATIONUM) (Wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, Wrocław 1968). W czasie okupacji hitlerowskiej we wsi mieszkał i ukrywał się żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych st. sierż. Tadeusz Ługowski ps. "Krogulec". Brał on udział 12 marca 1944 w akcji ataku na hitlerowskie więzienie w Siedlcach, gdzie byli przetrzymywani aresztowani oficerowie XII Komendy Okręgu NSZ z Siedlec. Akcja zakończyła się pełnym sukcesem. Z Chromnej pochodził por. Bolesław Próchenko ps. „Zdanowski” – d-ca V ZWZ-AK„Wierzba” zorganizowanego w Zbuczynie w roku 1940.

Kalendarium edytuj

  • 1531 — Zapis w księdze "Nobilium omnum lan 2, Pauli et Otho lan 1/4"
  • 1580 — Stanisław Chromiński i od sąsiadów swych od 4 włók, które sami orzą florenów 2, od zagrody bez roli groszy 4, od komornicy bez bydła groszy 2. Suma florenów 2, groszy 6.
  • 1580 — współwłaścicielem Chromnej był Stanisław Chromiński.
  • II poł. XVII w. — występuje nazwa wsi "Chromno".
  • 1659 — Andrzej Chromiński w swym testamencie zapisuje Chromną i Ługi Wielkie pomiędzy swych synów Krzysztofa i Jana.
  • 1759 — W Chromnej urodził się Kazimierz Bronisz Chromiński, polski bibliofil, bibliograf, nauczyciel i pisarz.
  • 1 maja 1864 – Pod Chromną doszło do potyczki oddziałów powstańczych z tłumiącą Powstanie styczniowe armią carską. Por. Aksentiew wykrył w Chromnej drobny oddziałek powstańczy. Otoczył swoimi ludźmi folwark i wziął do niewoli powstańców z dowódcą Strzyżewskim. Wg Rosjan miał on być naczelnikiem wojennym powiatów łukowskiego i stanisławowskiego.
  • 1880 — Wieś Chromna (Gubernia Siedlecka, powiat siedlecki, gmina Jasionka, parafia Zbuczyn) liczyła 17 domów, 98 mieszkańców i 634 morgi obszaru.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16517
  2. Wieś Chromna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-03] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 154 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Bibliografia edytuj

  • Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod red. B. Chlebowskiego, t.III, Warszawa 1880.
  • Przewodnik po Królestwie Polskiem, t.I, Warszawa 1900.
  • Księga rozsiedlenia rodów ziemiańskich w dobie jagiellońskiej J. Krzepela, cz. I Małopolska, t.I, Kraków 1915.
  • Małopolskie rody ziemiańskie J. Krzepela, Kraków 1928.
  • Rody ziemiańskie XV i XVI wieku zestawione według dzielnic w których były osiedlone J. Krzepela, Kraków 1930.
  • Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej... T. Bystrzycki, Przemyśl-Warszawa 1933-1934.
  • Nazwy miejscowe Polski K. Rymut, Kraków 1997.
  • Bitwy i potyczki 1863-1864 opr. S. Zieliński, Rapperswil 1913.
  • Szkice Podlaskie pod red. E. Pawłowskiego, Siedlce.
  • Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym t. III Małopolska, A. Pawiński

Linki zewnętrzne edytuj