Cláudio Franco de Sá Santoro[1] (ur. 23 listopada 1919 w Manaus, zm. 27 marca 1989 w Brasílii[1][2][3]) – brazylijski kompozytor, dyrygent i skrzypek.

Cláudio Santoro
ilustracja
Imię i nazwisko

Cláudio Franco de Sá Santoro

Data i miejsce urodzenia

23 listopada 1919
Manaus

Pochodzenie

brazylijskie

Data i miejsce śmierci

27 marca 1989
Brasília

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, dyrygent, skrzypek

Strona internetowa

Życiorys edytuj

Studiował w konserwatorium w Rio de Janeiro u Eduardo Guerry (skrzypce), Nadina Lacaza de Barrosa (harmonia) i Augusto de Freitasa Lopesa Gonçalvesa (muzykologia)[1]. Uczył się też kompozycji u Hansa-Joachima Koellreuttera[1][2][3]. Występował jako kameralista i solista[2]. Wraz z Koellreutterem założył grupę oraz czasopismo Música Viva[2]. W 1946 roku otrzymał stypendium Fundacji Pamięci Johna Simona Guggenheima[3]. W 1947 roku wyjechał do Paryża, gdzie był uczniem Nadii Boulanger i Eugène’a Bigota[1][2][3]. Od 1950 roku był pierwszym skrzypkiem Orquestra Sinfônica Brasileira[2]. Od 1956 roku dyrektor artystyczny Rádio Ministério de Eduação e Cultura w Rio de Janeiro[2]. Organizator wydziału muzycznego Universidade de Brasília, którym kierował w latach 1962–1965 i od 1978 roku[2]. W latach 1968–1969 był dyrektorem muzycznym Teatro Novo w Rio de Janeiro[2]. W sezonie 1966/1967 przebywał jako artysta rezydent Künstlerprogramm w Berlinie[2]. Od 1970 do 1978 roku wykładał kompozycję i dyrygenturę w Staatliche Hochschule für Musik und Darstellende Kunst Mannheim[2][3]. Występował jako dyrygent w krajach Ameryki Południowej i Europy[2][3]. Od 1979 roku mieszkał w Brasílii[3], gdzie kierował założoną przez siebie orkiestrą Teatro Nacional de Brasília[2].

Twórczość edytuj

We wczesnej fazie twórczości uprawiał muzykę atonalną, bardzo szybko zaadaptował technikę dodekafoniczną[2][3]. Pod koniec lat 40. zaczął szukać inspiracji w brazylijskiej muzyce ludowej i popularnej[2], przez pewien czas pisał w stylu bardziej przystępnym dla szerszej publiczności[3]. W latach 60. powrócił jednak do dodekafonii, zaczął wykorzystywać technikę aleatoryczną i notację graficzną, interesował się też muzyką elektroakustyczną[2].

Ważniejsze kompozycje edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[2][3])

Utwory orkiestrowe

  • 14 symfonii (I 1940, II 1945, III 1949, IV „Da paz” 1945, V 1956, VI 1963, VII „Brasília” 1960, VIII 1963, IX 1982, X 1982, XI 1984, XII 1985, XIII 1986, XIV 1987)
  • 2 koncerty na orkiestrę kameralną (I ze skrzypcami obbligato 1941, II 1988)
  • Imprassões de uma usina de aço (1942, 2. wersja 1946)
  • Wariacje (1945)
  • Ponteio na smyczki (1945)
  • 2 koncerty skrzypcowe (1951, 1958)
  • Chôro na saksofon i orkiestrę (1952)
  • 3 koncerty fortepianowe (1953, 1959, 1960)
  • Abertura tragica (1958)
  • Koncert wiolonczelowy (1961)
  • Interações assintóticas (1969)
  • Concerto grosso na kwartet smyczkowy i orkiestrę (1980)
  • Suite Brasília Ano 1 (1986)
  • Koncert altówkowy (1988)

Utwory kameralne

  • 5 sonat na skrzypce i fortepian (1940–1957)
  • Trio smyczkowe (1941)
  • Sonata na flet i fortepian (1941)
  • 7 kwartetów smyczkowych (1943–1965)
  • 4 sonaty na wiolonczelę i fortepian (1943–1963)
  • Sonata na obój i fortepian (1943)
  • Sonata na trąbkę i fortepian (1946)
  • Diagrammas cíclicos na fortepian i perkusję (1966)
  • Antistruktur na harfę i wiolonczelę (1970)
  • Kwartet dęty (1980)
  • Sonata na altówkę i fortepian (1982)

Utwory fortepianowe

  • Sonata (1942)
  • 5 sonat (1945–1988)
  • 2 Dancas brasileiras (1951)
  • Toccata (1954, 2. wersja 1984)
  • Intermitências I (1967)
  • 25 preludiów (1957–1963)

Utwory na taśmę

  • Aleatórios I–III (1966–1967)
  • Etiuda (1976)
  • Mutationen I–XII na różne instrumenty i taśmę (1968–1976)
  • Ciclo Brecht na głos, fortepian, taśmy, syntezator i przetworzenia elektroakustyczne (1972–1975)
  • Bodas sem Figaro na 7 instrumentów i syntezator (1976)

Utwory chóralne

  • Ave Maria (1978)
  • Gazela frêmito (1986)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Ode a Stalingrado (1947)
  • oratorium Berlin, 13 de agôsto na narratora, chór i orkiestrę (1962)
  • Agrupamento a 10 na głos i orkiestrę kameralną (1966)
  • Missa a 6 vozes na głosy solowe, chór i orkiestrę (1983)
  • oratorium Estatutos do Homem (1984)
  • Requiem para JK na głosy solowe, chór i orkiestrę (1986)

Balety

  • A fábrica (1947)
  • Anticocos (1951)
  • O café (1953)
  • Icamiabas (1959)
  • Zuimaaluti (1960)
  • Prelúdios (1962)

Opera

  • Alma, libretto kompozytora (1984)

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Martha Furman Schleifer, Gary Galván: Latin American Classical Composers: A Biographical Dictionary. Lanham: Rowman & Littlefield, 2016, s. 564. ISBN 978-0-8108-8870-8.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 35–36. ISBN 978-83-224-0865-0.
  3. a b c d e f g h i j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3143. ISBN 0-02-865530-3.