Clarel (epos)
Clarel: A Poem and Pilgrimage in the Holy Land – epos amerykańskiego powieściopisarza i poety Hermana Melville’a[1], opublikowany w 1876[2][3][4] nakładem nowojorskiej oficyny G.P. Putnam & Company[5]. Utwór opowiada o pielgrzymce tytułowego bohatera do Ziemi Świętej. Motyw podróży jest pretekstem do teologicznych rozważań o wierze i wątpliwościach religijnych[2]. W przeciwieństwie do wielu innych dzieł, popularnych w swoich czasach, a później zapomnianych, epos Melville’a został doceniony dopiero w XX wieku. Wcześniej był przyjmowany z rezerwą[5]. Robert Penn Warren nazwał poemat prekursorskim wobec Ziemi jałowej T.S. Eliota[2]. Dzieło ma charakter w dużym stopniu autobiograficzny. Postać Vine'a jest najprawdopodobniej portretem przyjaciela autora, pisarza Nathaniela Hawthorne’a[6].
Charakterystyka ogólna edytuj
Clarel był ostatnim wielkim dziełem pisarza. Utwór jest bardzo obszerny. Składa się z czterech części, zatytułowanych odpowiednio Jerusalem, The Wilderness, Mar Saba, Bethlehem, pierwotnie opublikowanych w osobnych tomach. Zawiera sto pięćdziesiąt pieśni[7] i liczy około osiemnastu tysięcy wersów[2], co czyni go jednym z najdłuższych amerykańskich dzieł wierszowanych. Utwór oparty jest na autentycznych przeżyciach autora, który odbył podróż do Palestyny w 1857[7][8].
Forma edytuj
Utwór jest napisany wierszem jambicznym[9] czterostopowym, nieregularnie rymowanym. Tylko końcowe przesłanie jest ułożone pentametrem jambicznym. W niektórych miejscach autor używa aliteracji[10], czyli współbrzmienia początkowego. W tym przypadku jest ono oparte na powtarzaniu głoski „s”.
Again he droops, with brow on hand.
But, starting up, "Why, well I knew
Salem to be no Samarcand;
'Twas scarce surprise; and yet first view
Brings this eclipse. Needs be my soul,
Purged by the desert's subtle air
From bookish vapors, now is heir
To nature's influx of control;
(Jerusalem, Hostel)
Treść edytuj
Utwór opowiada o pielgrzymce do Ziemi Świętej, podjętej przez młodego człowieka, Clarela, który poszukuje duchowego odrodzenia. Bohater próbuje odzyskać wiarę, którą utracił w ciągu studiów[8]. Problem jego samotność wydaje się rozwiązany, kiedy poznaje Ruth, jednak na przeszkodzie staje im śmierć ojca dziewczyny[8]. Ważnym epizodem jest podróż grupy pielgrzymów przez pustynię nad Morze Martwe[8]. Utwór kończy się bezpośrednim zwrotem do bohatera:
Then keep thy heart, though yet but ill-resigned --
Clarel, thy heart, the issues there but mind;
That like the crocus budding through the snow --
That like a swimmer rising from the deep --
That like a burning secret which doth go
Even from the bosom that would hoard and keep;
Emerge thou mayst from the last whelming sea,
And prove that death but routs life into victory.
Brak informacji o choćby fragmentarycznym przekładzie poematu Crarel na język polski.
Przypisy edytuj
- ↑ Herman Melville, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-12-28] (ang.).
- ↑ a b c d Clarel. A Poem and Pilgrimage in the Holy Land. nupress.northwestern.edu. [dostęp 2016-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-29)]. (ang.).
- ↑ Herman Melville, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-12-28] (ang.).
- ↑ Melville Herman, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-12-28].
- ↑ a b Clarel: A Poem and Pilgrimage in the Holy Land. Contemporary Criticism and Reviews. melville.org. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Erik Hage: The Melville-Hawthorne Connection: A Study of the Literary Friendship. books.google.pl. s. 173. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ a b Clarel: A Poem and Pilgrimage in the Holy Land. oxfordreference.com. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ a b c d Clarel Summary, Herman Melville. enotes.com. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- ↑ Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2003, s. 91-93. ISBN 83-900829-6-9.
- ↑ alliteration, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-12-28] (ang.).
Bibliografia edytuj
- Herman Melville: Clarel, a poem and pilgrimage in the Holy Land. Edited by Walter E. Bezanson. catalog.hathitrust.org. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
- Henry W. Wells: Herman Melville’a Clarel. jstor.org. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Herman Melville: Clarel: A Poem and Pilgrimage in the Holy Land (1876). en.wikisource.org. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).